Przepuklina pępkowa

Przepuklina pępkowa jest dolegliwością, zaliczaną do grupy przepuklin brzusznych. Przepukliny brzuszne powstają wskutek przemieszczenia narządu poza jego prawidłowe położenie - w przypadku przepukliny pępkowej dochodzi do przemieszczenia zawartości jamy brzusznej przez otwarty pierścień pępkowy. Przepukliny pępkowe dzielimy na wrodzone, występujące u noworodków, oraz nabyte, które spotykane są u pacjentów w wieku dojrzałym. Przepukliny pępkowe nie są rzadką dolegliwością - stanowią około 11% wszystkich przepuklin brzusznych, a typ wrodzony można spotkać nawet u ok. 17% noworodków i częściej obserwowana jest u wcześniaków. Typ nabyty natomiast częściej dotyka kobiety, a czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia dolegliwości jest otyłość.

Przyczyny powstawania przepukliny pępkowej

Nie poznano jeszcze dokładnych przyczyn powstawania przepukliny pępkowej. Mówi się, że jeszcze w życiu płodowym rozwijające się jelita nie mają wystarczająco miejsca w jamie brzusznej, dlatego “wychodzą” przez pierścień pępkowy do sznura pępowinowego. Zazwyczaj jelito samo powraca do jamy brzusznej. Gdy tak się nie stanie, powstaje przepuklina pępkowa wrodzona u dzieci. Czynnikami zwiększającymi ryzyko powstania przepukliny pępkowej u dorosłych są m.in. słabe ściany jamy brzusznej, a pępek jest częścią ciała, która ma niższą wytrzymałość mechaniczną. Dodatkowo, na powstanie przepukliny pępkowej wpływa także zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej.

Objawy przepukliny pępkowej

Przepuklina pępkowa objawia się miękkim, możliwym do odprowadzenia uwypukleniem w pępku. Zazwyczaj nie powoduje bólu, jedynie w przypadku tzw. uwięźnięcia przepukliny (czyli sytuacji, gdy niemożliwe jest odprowadzenie przepukliny z powrotem do jamy brzusznej, np. z powodu obrzęku) pacjent może odczuwać dolegliwości bólowe, które znacznie się nasilają przy wykonywaniu niektórych czynności, takich jak podnoszenie ciężkich przedmiotów, kaszel, śmiech.

Typy przepukliny pępkowej

Istnieją dwa typy przepuklin: odprowadzalne i nieodprowadzalne. Pierwszy typ charakteryzuje się tym, że często udaje się odprowadzić zawartość przepukliny z powrotem do wnętrza jamy brzusznej, chociaż może się zdarzyć, że przepuklina stworzy się na nowo. W przypadku drugiego typu przepuklin, tzw. nieodprowadzalnego, taki zabieg jest niemożliwy, m.in. ze względu na zbyt dużą zawartość przepukliny lub wytworzenie zrostów ze ścianą worka przepuklinowego.

Leczenie przepukliny pępkowej

Zazwyczaj przepuklina pępkowa nie wymaga leczenia, ponieważ zawartość worka przepuklinowego wraca samoistnie do jamy brzusznej. W przypadku dzieci i przepukliny pępkowej wrodzonej zazwyczaj dzieje się tak do 5. roku życia dziecka. Jeżeli przepuklina nie przejdzie samoistnie, konieczna może być interwencja chirurga. Zabieg usunięcia przepukliny trwa około pół godziny i przeprowadza się go w znieczuleniu ogólnym. Zazwyczaj po zabiegu lekarz wyznacza termin kolejnej wizyty, na której kontroluje stan po przeprowadzeniu zabiegu. Pocieszeniem jest fakt, że zamkniętą samoistnie lub chirurgicznie przepuklinę pępkową uważa się za wyleczoną, a nawroty są bardzo rzadkie i nie przekraczają 1% pacjentów.

Jak postępować w przypadku przepukliny pępkowej?

Zarówno w przypadku dzieci jak i dorosłych, jeżeli przepuklinie pępkowej nie towarzyszą dodatkowo żadne dolegliwości bólowe, takie jak obrzęki, wymioty, płacz czy niepokój (czyli przepuklina nie jest uwięźnięta), należy zgłosić się do lekarza rodzinnego lub pediatry, który na podstawie wywiadu medycznego oraz badania pacjenta postawi odpowiednią diagnozę i zaproponuje ewentualne leczenie. Wizytę u tych specjalistów można szybko zarezerwować w serwisie LekarzeBezKolejki.pl.

Jeżeli natomiast mamy do czynienia z przepukliną uwięźniętą, która może być twarda, bolesna, czerwona, napięta, należy niezwłocznie zgłosić się na izbę przyjęć, być może konieczne wówczas będzie wykonanie zabiegu operacyjnego. Na szczęście takie przypadki nie zdarzają się często.

Autor