Jak powstaje udar mózgu i jakie są jego rodzaje?

Udar mózgu to stan, w którym nasz mózg nie pracuje prawidłowo. Powodem tego są zaburzenia w przepływie krwi przez ten organ. Najczęściej, bo w 80 % przypadków mamy do czynienia z udarem niedokrwiennym mózgu. Przyczyny niedokrwienia mogą być różne – jak np. zmiany miażdżycowe albo skrzep, które powodują zamknięcie światła tętnicy doprowadzającej krew do komórek mózgu. Przyczyną może być też nieprawidłowa praca serca. 

Drugim rodzajem udaru mózgu jest udar krwotoczny, czyli wylew krwi do mózg. Jest on spowodowany krwotokiem śródmózgowym lub (rzadziej) podpajęczynówkowym. Choć zdarza się o wiele rzadziej,  jest równie niebezpieczny, jak udar niedokrwienny. Krwawienie ma zwykle związek z pęknięciem tętniaka lub mikrotętniaka, co może mieć miejsce np. w przebiegu nadciśnienia tętniczego.

Bardzo rzadko (poniżej 1% przypadków) możemy mieć do czynienia z udarem żylnym wskutek zablokowania naczyń żylnych mózgu.

Z kolei o tzw. przemijającym napadzie niedokrwienia mózgu mówimy, gdy w ciągu 24 godzin objawy niedokrwienia mózgu ustąpią samoistnie, a badania neuroobrazowe nie wykażą ognisk niedokrwiennych.

Czynniki ryzyka udaru mózgu

Do wystąpienia udaru mózgu predysponują choroby serca i naczyń krwionośnych takie jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, miażdżyca i hipercholesterolemia, migotanie przedsionków, wady serca, a także wszystkie stany związane z możliwością powstawania skrzepów lub tętniaków. Należy pamiętać, że na ryzyko pojawienia się tych chorób ogromny wpływ ma tryb życia - nałogi takie jak  palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, do tego nadwaga i siedzący tryb życia, niezdrowa dieta zwiększają ryzyko ich wystąpienia, a co za tym idzie, również zwiększenie ryzyka udaru mózgu.

Umów wizytę u kardiologa

Objawy udaru mózgu

Niestety, objawy udaru mózgu nie są specyficzne, a na samych ich postawach bardzo ciężko jest jednoznacznie go zdiagnozować. Niemniej jednak pojawienie się, zwłaszcza nagłe, poniższych symptomów powinno być alarmujące. 
W wyniku udaru chory jest osłabiony, ma mdłości i silne bóle głowy. Bywa, że ból zlokalizowany jest za gałką oczną. Mogą pojawić się zaburzenia widzenia, często tylko po jednej stronie ciała, podobnie jednostronnie wystąpić mogą porażenia, zaburzenia czucia i ruchu twarzy lub kończyn. Osoba z udarem cierpi na niedowład kończyny dolnej lub górnej, opada jej kącik ust. W tym stanie charakterystyczne jest występowanie tych objawów po jednej stronie ciała. Dodatkowo, często występują zaburzenia mowy, mamrotanie, niewyraźna mowa, a także zaburzenia równowagi. Ostatecznie dochodzi zwykle do utraty świadomości.

Pierwsza pomoc w udarze

W przypadku pojawienia się już pierwszych objawów udaru szybkie udzielenie pierwszej pomocy i wezwanie służb ratunkowych jest kluczowe dla przeżycia oraz zminimalizowania ryzyka poważnych powikłań dla zdrowia takiej osoby.

• Jeśli chory jest przytomny, ale obserwujemy u niego objawy udaru mózgu, musimy zapewnić mu jak najszybszy transport do szpitala z oddziałem ratunkowym (SOR) oraz oddziałem udarowym.
• Jeśli nie jesteśmy pewni co do lokalizacji szpitala, najlepiej wezwać karetkę pogotowia.
• W przypadku utraty przez chorego przytomności należy postępować podobnie jak w innych przypadkach utraty świadomości – podtrzymywać podstawowe funkcje życiowe, po wezwaniu karetki ułożyć chorego oddychającego w pozycji bezpiecznej. 
• W przebiegu udaru mogą nastąpić zaburzenia oddechu – w takim przypadku należy niezwłocznie przystąpić do reanimacji.

Podobnie, jak w przypadku zawału serca, pierwsze minuty są dla chorego kluczowe, dlatego tak ważne jest, aby nie bagatelizować objawów i jak najszybciej reagować.

Profilaktyka udaru mózgu

Profilaktyka udaru mózgu polega na zneutralizowaniu czynników ryzyka. Dlatego tak ważna jest kontrola masy ciała, regularna aktywność fizyczna i zdrowa dieta. Warto także kontrolować poziom cholesterolu i ciśnienie tętnicze krwi, a w przypadku już istniejących chorób układu krążenia i metabolicznych pozostawać pod opieką kardiologa lub diabetologa.

Pamiętajcie, że wizytę u wybranego specjalisty możecie zarezerwować za pośrednictwem portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Autor