Czym jest heterochromia?

Za kolor oczu odpowiada pigment zwany melaniną. W zależności od jego stężenia i rozmieszczenia oczy przybierają różną barwę. To z kolei w głównej mierze zależy od czynników genetycznych i środowiskowych. Kolor tęczówki może ulegać zmianie wraz z wiekie. Większość dzieci zaraz po urodzeniu posiada niebieski kolor oczu, który z czasem może zacząć ciemnieć. 

Heterochromia jest to termin opisujący różnobarwne tęczówki. Zazwyczaj to zjawisko polega na różnicach w stężeniu i rozmieszczeniu barwnika, czyli melaniny, w obrębie tęczówki jednego oka (łac. Heterochromia iridis) lub odmiennym zabarwieniu tęczówki jednego i drugiego oka (łac. Heterochromia iridum). Częściej mamy z nią do czynienia u zwierząt takich jak psy, koty czy konie, niż u ludzi.

Rodzaje heterochromii

Ze względu na różne rozmieszczenie barwnika w tęczówkach wyróżniamy heterochromię:

• Obuoczną, czyli całkowitą heterochromię – gdy jedna tęczówka ma całkowicie inny kolor niż druga;
• Sektorową lub częściową – występuje, gdy na jednej tęczówce znajdują się obszary o różnym zabarwieniu;
• Centralną – gdy część wewnętrzna pierścienia tęczówki ma inny kolor niż część zewnętrzna.

Przyczyny heterochromii

Heterochromię dzielimy również na wrodzoną oraz nabytą. Wrodzona ma zazwyczaj podłoże genetyczne i występuje zaraz po urodzeniu. Przeważnie nie wymaga leczenia. Czasem zdarza się jednak, że jest jednym z symptomów wielu poważnych chorób genetycznych, takich jak Zespół Waardenburga, Sturge’a-Webera, czy Hornera. 

Heterochromia nabyta objawia się w późniejszym wieku, jako jeden z objawów chorób, takich jak jaskra, neuroblastoma czy czerniak oka. Może być też wynikiem urazu związanego z krwawieniem do gałki ocznej lub stanem zapalnym. Jest mniej powszechna niż heterochromia wrodzona i wymaga konsultacji lekarskiej.

Heterochromię mogę też powodować niektóre leki stosowane w leczeniu jaskry. Substancje czynne w nich zawarte przyczyniają się do zwiększenia ilości melaniny w tęczówce zmieniając jej barwę. Efekt ten jest bardziej widoczny u osób o tęczówkach mieszanego koloru i jest nieodwracalny. 

Każda niepokojąca zmiana w obrębie gałki ocznej, którą zaobserwujesz u swojego dziecka lub u siebie zwłaszcza, gdy pojawiła się nagle, niezwłocznie wymaga konsultacji okulistycznej. W tym celu umów się na wizytę do lekarza okulisty, który przeprowadzi odpowiednią diagnostykę celem wykrycia przyczyny heterochromii. 

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Jak rozpoznać heterochromię?

Heterochromia jest bardzo łatwa do zidentyfikowania. Osoba z tą cechą będzie miała oczy w odmiennych kolorach lub zmiany w zabarwieniu tęczówki jednego oka. Różnica w kolorach może być niewielka i czasem bywa widoczna tylko w określonych warunkach oświetlenia lub na zdjęciach. Z wyjątkiem różnic w kolorze oczu zwykle nie ma innych dodatkowych oznak heterochromii chyba, że zmiana zabarwienia oka jest wynikiem choroby. W takim wypadku towarzyszyć jej będą inne objawy.

Czy heterochromia wymaga leczenia?

Heterochromia nie wymaga leczenia, gdyż nie jest chorobą. Czasem bywa traktowana jako defekt estetyczny. Rozwiązaniem “problemu” mogą okazać się odpowiednio dobrane szkła kontaktowe, które zamaskują różnicę w kolorze tęczówek. 

Jeżeli heterochromia jest jednym z objawów poważniejszych schorzeń, takich jak nowotwory oka, urazy, jaskra czy stany zapalne, leczenie powinno być ukierunkowane na przyczynę heterochromii. Sama zmiana barwy tęczówki, jest wynikiem mutacji, która utrzymuje się do końca życia.

Czy heterochromia jest groźna?

Zdecydowana większość osób z heterochromią tęczówki ma bardzo dobre rokowania i nie odczuwa żadnych dolegliwości wzrokowych. W większości przypadków heterochromia jest łagodna, niepostępująca i niezwiązana z żadną inną dolegliwością. 

U pacjentów z zaburzeniami wzroku leczenie podstawowej przyczyny zazwyczaj jest skuteczne i nie powoduje pogorszenia wzroku, o ile choroba zostanie zdiagnozowana w porę.

Pamiętaj zatem, że każda niepokojąca zmiana w gałce ocznej wymaga konsultacji okulistycznej.