Pierwsza miesiączka – najważniejsze informacje

Statystycznie, pierwsza miesiączka pojawia się między 11. a 16. rokiem życia i w dużej części zależy to od czynników genetycznych. Aby miesiączka mogła się pojawić, w organizmie kobiety musi zajść szereg zmian związanych z dojrzewaniem płciowym. Już pierwsza miesiączka oznacza, że nastolatka może zajść w ciążę. 

Co jest normą przy pierwszej miesiączce?

• Brak regularności cyklu miesiączkowego.
• Różna postać – od obfitego krwawienia do plamienia.
• Różny kolor krwi menstruacyjnej.
• Odczuwanie bólu w dole brzucha.

Powodem do diagnostyki i niepokoju jest brak wystąpienia pierwszej miesiączki do 16. roku życia.

Jakie hormony odpowiadają za wystąpienie miesiączki?

Progesteron jest hormonem produkowanym głównie przez jajniki i to właśnie jego spadek powoduje pojawienie się miesiączki. Fizjologicznie progesteron odpowiada za wzrost endometrium (błony śluzowej macicy) i utrzymanie odpowiedniej jego grubości w przypadku ciąży. Gdy do jamy macicy trafi niezapłodniona komórka jajowa, to poziom progesteronu obniża się. Powoduje to złuszczanie się endometrium i już 2 dni po takim spadku pojawia się miesiączka.

Co może oznaczać brak miesiączki?

Oczywiście najczęstszą (oczywistą) przyczyną braku miesiączki jest ciąża. Natomiast warto znać również zdrowotne przyczyny takiej sytuacji. Przeważają w tym przypadku zaburzenia hormonalne. 

Ile trwa prawidłowy cykl miesięczny?

W wielu podręcznikach znajdziemy informacje, że prawidłowy cykl kobiecy trwa 28 dni, a owulacja występuje w środku jego trwania, czyli w okolicy 14 dnia. Prawda jest taka, że bardzo niewielki odsetek kobiet ma podręcznikowe cykle. Za normę uznaje się cykle w przedziale 21-35 dni. Aby prawidłowo obliczyć długość cyklu należy pamiętać, że pierwszy dzień krwawienia to pierwszy dzień cyklu.

Czy miesiączka jest wyznacznikiem płodności?

Krąży przekonanie, że wystąpienie miesiączki świadczy o płodności. Zagadnienie to jest jednak dużo bardziej złożone, ponieważ miesiączka może występować, natomiast bez owulacji, która jest kluczowa w zapłodnieniu. Mowa wtedy o cyklach bezowulacyjnych. U każdej, zdrowej kobiety dwa cykle miesiączkowe w ciągu roku mogą być bezowulacyjne i jest to zupełnie normalne.

Co zrobić, gdy miesiączka się spóźnia?

W sytuacji  gdy współżyjemy, pierwszą i najprostszą rzeczą jaką można zrobić jest wykonanie testu ciążowego. Najwiarygodniejszym testem ciążowym będzie badnie stężenia hormonu ciążowego we krwi po terminie spodziewanej miesiączki. Dopiero po wykluczeniu ciąży, należy rozważyć inne przyczyny spóźniającego się okresu. Najczęściej są to zaburzenia hormonalne, których przyczyną może być m.in.:

• zmiana masy ciała (szczególnie odchudzanie),
• zmiana aktywności fizycznej,
• stres,
• podróże.

Groźne dla zdrowia przyczyny zmian w cyklu miesiączkowym

Dopiero po wykluczeniu najczęstszych czynników i w sytuacji, gdy już trzeci cykl z rzędu jest nieregularny należy szukać innej przyczyny. Zaliczyć można do nich między innymi:

• torbiele jajników;
• zespół policystycznych jajników;
• anoreksję;
• zaburzenia funkcji przysadki mózgowej np. hiperprolaktynemia;
• menopauzę;
• zespół przedwczesnego wygasania funkcji jajników.

W celu zbadania przyczyn spóźniającej się miesiączki należy udać się do lekarza specjalisty w dziedzinie ginekologii i położnictwa. Warto również zasięgnąć porady endokrynologa, który z pewnością przeprowadzi szeroką diagnostykę w zakresie zaburzeń hormonalnych. 

Wizytę u ginekologa lub innego wybranego specjalisty możesz zarezerwować online za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Ciekawostka! W badaniach naukowych opisane jest zjawisko synchronizacji cykli miesiączkowych u kobiet, które spędzają ze sobą dużo czasu.Teoria ta wymaga jednak dalszych badań i obserwacji.