POChP jako choroba cywilizacyjna

Przewlekła obturacyjna choroba płuc polega na ograniczeniu przepływu powietrza przez drogi oddechowe, wskutek długotrwałego narażenia na szkodliwe pyły i gazy. W rezultacie rozwija się stan zapalny, który prowadzi do zwężenia (obturacji) światła oskrzeli i oskrzelików oraz zniszczenia okolicznej tkanki płucnej. Ponadto uszkodzenie błony śluzowej oskrzeli zaburza pracę znajdujących się w niej gruczołów, powodując nadmierną produkcję i zaleganie wydzieliny.

Powszechne stosowanie używek oraz globalne zanieczyszczenie środowiska przyczyniają się do ciągłego wzrostu liczby pacjentów cierpiących na POChP, a Światowa Organizacja Zdrowia uznała to schorzenie za chorobę cywilizacyjną. Prognozuje się, że w kolejnych latach, statystyki mają ulec dalszemu pogorszeniu.

Przyczyny POChP

Szacuje się, że nawet 90% przypadków POChP spowodowanych jest wieloletnim paleniem wyrobów tytoniowych lub biernym wdychaniem dymu papierosowego. Ryzyko wzrasta również na terenach silnie zurbanizowanych, charakteryzujących się zwiększonym zanieczyszczeniem powietrza.

Okazuje się, że POChP występuje częściej w niektórych grupach zawodowych, narażonych na szkodliwe działanie pyłów w trakcie codziennej pracy. Zaliczamy do nich m.in. górników, hutników czy spawaczy. Osoby te powinny szczególnie zwracać uwagę na objawy ze strony dróg oddechowych i niezwłocznie konsultować je z lekarzem medycyny pracy lub pulmonologiem.

U podłoża POChP mogą również leżeć czynniki genetyczne, związane z upośledzeniem wytwarzania enzymu α1-antytrypsyny. W tym przypadku, palenie papierosów lub ekspozycja na drażniące pyły może skutkować rozwojem choroby już we wczesnej dorosłości.

Wśród schorzeń współistniejących, pogarszających rokowania POChP wymienia się m.in.:

• cukrzycę,
• nadciśnienie tętnicze,
• chorobę niedokrwienną serca,
• zespół metaboliczny,
• zaburzenia rytmu serca.

Jak rozpoznać objawy POChP?

Przewlekła obturacyjna choroba płuc przebiega stopniowo, początkowo dając o sobie znać jedynie podczas wysiłku. Z tego względu wielu pacjentów myli ją z przejściowym osłabieniem lub obniżeniem kondycji, co uniemożliwia postawienie wczesnej diagnozy. W bardziej zaawansowanych stadiach zmiany w płucach powodują niewydolność oddechową i utrudniają wykonywanie codziennych czynności.

Do najważniejszych objawów wskazujących na rozwój POChP zaliczamy:

• przewlekły kaszel i odkrztuszanie zalegającej wydzieliny, zwłaszcza po przebudzeniu,
• narastającą duszność,
• poczucie ucisku w klatce piersiowej,
• szmery lub świsty podczas oddychania,
• nawracające infekcje dróg oddechowych.

Chociaż POChP rozpoczyna się w drogach oddechowych, z czasem niedotlenienie organizmu, narastający stan zapalny i ograniczona aktywność skutkują powikłaniami ze strony innych układów. Obserwuje się m.in. zaburzenia pracy mięśni, ośrodkowego układu nerwowego czy ubytek masy kostnej.

Diagnostyka POChP

Rozpoznaniem przewlekłej obturacyjnej choroby płuc zajmuje się lekarz pulmonolog. Postawienie diagnozy wymaga przeprowadzenia szczegółowego wywiadu z pacjentem oraz zlecenia serii badań, by wykluczyć inne powikłania ze strony układu oddechowego, takie jak astma czy rozstrzenie oskrzeli. Najczęściej wykonuje się spirometrię, pletyzmografię, ocenę tolerancji wysiłku fizycznego oraz RTG klatki piersiowej. Pomocna w monitorowaniu stanu zdrowia jest także pulsoksymetria, weryfikująca puls oraz stopień wysycenia krwi tlenem.

Wizytę u wybranego specjalisty umówisz z łatwością za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Leczenie POChP

Podstawowym zaleceniem dla pacjentów, u których zdiagnozowano POChP jest natychmiastowe rzucenie palenia. Lekami pierwszego wyboru są preparaty wziewne o działaniu rozszerzającym oskrzela (B2-mimetyki, leki antycholinergiczne), a także przyjmowana doustnie teofilina o przedłużonym uwalnianiu. U osób cierpiących z powodu licznych zaostrzeń lub u pacjentów ze współistniejącą astmą, do terapii wprowadza się również wziewne glikokortykosteroidy. Dodatkowo ważna jest dbałość o dopasowaną do możliwości pacjenta aktywność fizyczną i utrzymywanie prawidłowej masy ciała.

Niestety, wiele zmian wywoływanych w płucach przez POChP jest nieodwracalnych. Stosowane leczenie i modyfikacja stylu życia ma na celu łagodzenie objawów i spowolnienie postępu choroby.

Autor