Budowa i rola tarczycy

Tarczyca jest ważnym narządem umiejscowionym w przednio-dolnej części szyi. Zbudowana jest z dwóch płatów połączonych tzw. cieśnią. Rolą tarczycy jest produkcja i uwalnianie hormonów niezbędnych do właściwego rozwoju i pracy organizmu - trójjodotyroniny (T3), tyroksyny (T4) oraz kalcytoniny. Hormony T3 i T4 produkowane są przez komórki pęcherzykowe i odpowiadają m.in. za proces wzrostu, regulację metabolizmu czy pracy układu nerwowego. Kalcytonina, wytwarzana przez komórki C, bierze udział w utrzymaniu prawidłowej gospodarki wapniowo-fosforanowej.

Rodzaje raka tarczycy

Poszczególne rodzaje raka tarczycy charakteryzują się odmiennym tempem wzrostu oraz zdolnością do tworzenia przerzutów. W zdecydowanej większości przypadków, choroba wywodzi się z komórek pęcherzykowych, rzadziej spowodowana jest mutacją w obrębie komórek C. Wyróżniamy cztery główne postaci raka tarczycy: brodawkowaty, pęcherzykowy, rdzeniasty oraz anaplastyczny.

Brodawkowaty i pęcherzykowy rak tarczycy

Brodawkowaty i pęcherzykowy rak tarczycy zaliczane są do odmian wysokozróżnicowanych. Oznacza to, że zachowują cechy charakterystyczne dla komórek tarczycy. Charakteryzują się wolniejszym rozwojem i dobrymi rokowaniami, zwłaszcza jeśli choroba została wykryta odpowiednio wcześnie. Rak brodawkowaty daje przerzuty głównie do węzłów chłonnych, z kolei pęcherzykowaty tworzy nowe ogniska w płucach i kościach.

Anaplastyczny rak tarczycy

Anaplastyczny rak tarczycy jest postacią niskozróżnicowaną, dającą zdecydowanie gorsze rokowania w związku z agresywnym rozwojem choroby i skłonnością do szybkiego tworzenia przerzutów. Stanowi kilka procent wszystkich przypadków.

Rdzeniasty rak tarczycy

Kolejną odmianą raka tarczycy jest rak rdzeniasty, wywodzący się z komórek C. Jest on dziedziczny nawet w 25% przypadków. Przerzuty mogą być zlokalizowane w wątrobie, kościach lub płucach.

Umów wizytę u endokrynologa

Objawy raka tarczycy

Niestety, początkowo rak tarczycy rozwija się bezobjawowo, co utrudnia postawienie wczesnej diagnozy. Z czasem stwierdza się występowanie twardego guza tarczycy oraz powiększenie szyjnych węzłów chłonnych, bez towarzyszącej infekcji. Jeśli rak zaczyna naciekać na sąsiadujące tkanki, pojawia się chrypka, duszności i dysfagia, czyli zaburzenia połykania.

Diagnostyka raka tarczycy

W przypadku niepokojących objawów najlepiej udać się do lekarza POZ, który w razie potrzeby skieruje nas do lekarza endokrynologa. Wizytę umówić możesz bez wychodzenia domu, za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Lekarz oceni rozmiar i kształt tarczycy, a także stan węzłów chłonnych. W razie potrzeby wykona również badanie USG. Pamiętaj, że nie każda zmiana wykryta w obrębie tarczycy jest zmianą złośliwą. Potwierdzenie raka oraz dokładne sprecyzowanie rodzaju choroby wymaga biopsji i badania histopatologicznego. Pomocniczo zleca się też badania hormonów tarczycy.

Metody leczenia raka tarczycy

Metoda leczenia raka tarczycy zależy od jego rodzaju oraz stadium zaawansowania choroby. Najczęściej konieczne jest całkowite usunięcie narządu na sali operacyjnej. Innym sposobem jest zastosowanie leczenia jodem promieniotwórczym, który wychwytywany jest przez komórki tarczycy, w tym komórki zmienione nowotworowo. W efekcie emitowane promieniowanie powoduje ich zniszczenie. W uzasadnionych przypadkach lekarz onkolog może zlecić również chemioterapię lub teleradioterapię. Usunięcie lub upośledzenie funkcji tarczycy wymaga ciągłej farmakoterapii lewotyroksyną, w celu wyrównania poziomu hormonów.

Rokowania w raku tarczycy

Najmniej korzystne rokowania dotyczą odmian niezróżnicowanych lub niskozróżnicowanych raka tarczycy. W przypadku pozostałych, wczesne wykrycie umożliwia nawet całkowity powrót do zdrowia. Bardzo ważne jest zerwanie z nałogiem nikotynowym, gdyż wykazano związek palenia papierosów z rozwojem choroby.