Rodzaje leków na uspokojenie

Leki na uspokojenie zalecane są w stanie zwiększonego napięcia nerwowego, objawiającego się m.in. niepokojem, przyspieszonym biciem serca, zaburzeniami koncentracji oraz snu. Zawarte w nich składniki działają wyciszająco oraz łagodzą objawy towarzyszące sytuacjom stresowym.

W przypadku przejściowych, łagodnych problemów, zaleca się stosowanie preparatów bez recepty, opartych głównie na wyciągach ziołowych. Poważniejsze zaburzenia wymagają konsultacji ze specjalistą, który może zdecydować o rozpoczęciu terapii silniejszymi lekami, dostępnymi jedynie z przepisu lekarza. 

Ziołowe leki na uspokojenie

Ziołowe leki na uspokojenie są preparatami pierwszego wyboru w łagodnych stanach napięcia nerwowego oraz w przypadku problemów z zasypianiem i utrzymaniem snu. Dostępne są w formie saszetek do sporządzenia naparu, kropli, nalewek, tabletek oraz kapsułek. Obecnie coraz większą popularność zyskują preparaty wieloskładnikowe, stanowiące połączenie kilku różnych wyciągów.

Niewątpliwą zaletą preparatów ziołowych jest bezpieczeństwo stosowania i brak potencjału uzależniającego, charakterystycznego dla silniejszych leków psychotropowych. Ponadto, leki oparte na naturalnych wyciągach nie obniżają znacząco koncentracji i nie działają otumaniająco. 

Korzeń kozłka lekarskiego

Korzeń kozłka lekarskiego (łac. Valerianae radix) jest jednym z najpopularniejszych surowców, wchodzących w skład leków i suplementów uspokajających. Swoje działanie zawdzięcza obecności irydoidów estrowych oraz związków terpenowych. Co ciekawe, kozłek lekarski wywiera także efekt rozkurczowy, dzięki czemu łagodzi objawy stresu związane z układem pokarmowym.

Liść melisy

Liść melisy (łac. Melissae folium) stosowany jest w postaci tabletek, herbatek do zaparzania oraz wyciągów płynnych złożonych. Zaleca się go w przypadku nadpobudliwości nerwowej, łagodnych zaburzeniach snu oraz nieprawidłowej pracy układu pokarmowego na tle nerwowym. Korzystne właściwości melisy związane są z obecnością flawonoidów i związków terpenowych, obecnych w olejku eterycznym.

Szyszka chmielu

Szyszka chmielu (łac. Hyperici herba), wykazuje łagodne działanie uspokajające, wykorzystywane w stanach napięcia nerwowego, także w okresie menopauzy. Substancjami czynnymi są terpeny i seskwiterpeny znajdujące się w olejku eterycznym, a także flawonoidy, działające rozkurczowo. 

Ziele dziurawca

Ziele dziurawca (łac. Hyperici herba) znajduje zastosowanie w leczeniu nerwic i łagodnej depresji, dzięki zawartości hyperycyny oraz związków z grupy ksantonów, zawartych w wyciągach alkoholowych lub olejowych. Należy jednak pamiętać, że dziurawiec zwiększa wrażliwość skóry na słońce i może wchodzić w interakcje z innymi lekami, m.in. antykoncepcją hormonalną. Nie należy też rozpoczynać kuracji na własną rękę, jeśli stosowane są równolegle leki przeciwdepresyjne z zalecenia lekarza.

Ziele passiflory

Ziele passiflory (łac. Passiflorae herba) wykazuje działanie uspokajające, przeciwlękowe i rozkurczowe, dzięki zawartości glikozydów flawonoidowych, alkaloidów indolowych oraz maltitolu. Występuje najczęściej w preparatach złożonych, zarówno lekach, jak i suplementach diety.

Umów się do psychologa

Inne składniki tabletek na uspokojenie

Preparaty na uspokojenie mogą zawierać dodatkowe składniki, wspomagające pracę układu nerwowego i łagodzące odpowiedź organizmu na stres. Zaliczamy do nich:

• magnez z witaminą B6,
• melatoninę regulującą rytm dobowy,
• ashwagandhę, zaliczaną do tzw. adaptogenów.

Ponadto, w aptekach dostępny jest lek bez recepty zawierający doksylaminę - związek przeciwhistaminowy, wykorzystywany w przypadku zaburzeń snu. Pamiętajmy jednak, że jest on przeznaczony jedynie do krótkotrwałego stosowania, zaś dłuższa kuracja wymaga konsultacji z lekarzem.

Czy leki na uspokojenie są bezpieczne?

Choć leki uspokajające dostępne bez recepty charakteryzują się dobrym profilem bezpieczeństwa, należy pamiętać o zachowaniu odpowiedniej ostrożności. Stosując preparat po raz pierwszy, warto zrezygnować z prowadzenia samochodu, ze względu na niewielkie ryzyko obniżenia koncentracji. Ponadto należy pamiętać, że płynne wyciągi ziołowe mogą zawierać alkohol.

W przypadku stosowania leków uspokajających lub przeciwdepresyjnych dostępnych na receptę, nie należy sięgać po inne preparaty bez konsultacji z lekarzem, gdyż grozi to wystąpieniem interakcji i zaburzeniem efektów terapii.

Bibliografia:

1. Matławska I. (2008). Farmakognozja. Podręcznik dla studentów farmacji. Wydawnictwo naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań, s.141-143; 175; 177; 203-205; 364-365; 317-319.
2. Lamer-Zarawska, E., Niedworok, J. (2007). Surowce i preparaty o działaniu uspokajającym i nasennym. Fitoterapia i leki roślinne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wyd. 1, Warszawa, s.110-20

Autor