Pacjentka z mapą w rękach

Znajdź lekarza w okolicy

Pacjentka trzyma kartkę z kalendarza

Wybierz termin i godzinę

Pacjentka rezerwuje termin

Zarezerwuj wizytę

Pacjentka rezerwuje termin

Przyjdź na wizytę

Umów się do lekarza na NFZ lub prywatnie.

Znajdź wolny termin wizyty teraz!

Tężyczka – objawy, leczenie. Tężyczka utajona i jawna

2021-06-28 13:01
Kobieta trzyma się za prawą dłoń. Cierpi na tężyczkę.

Tężyczka obejmuje grupę symptomów, spowodowanych zwiększoną pobudliwością połączeń mięśniowo-nerwowych. Jej główne objawy związane są z parestezjami, czyli drętwieniem i mrowieniem. Wyróżnia się postać jawną i utajoną tej choroby. Co przyczynia się do wystąpienia tężyczki oraz jak ją leczyć?

Czym jest spowodowana tężyczka?

Pod terminem “tężyczka”, kryje się wzmożona pobudliwość nerwowo-mięśniowa, prowadząca do bezwarunkowych skurczy mięśni. Najczęściej odczuwane parestezje lokalizują się w okolicy ust, mięśni twarzy i kończyn.

Tężyczka może być spowodowana różnymi nieprawidłowościami w funkcjonowaniu organizmu i może posiadać różne podłoże. Wśród głównych przyczyn pojawienia się drętwień, mrowień i bezwarunkowych skurczów, wymienia się zaburzenia elektrolitowe, a dokładnie nieprawidłowe stężenie jonów wapnia, magnezu i potasu.

Tężyczka – najczęstsze przyczyny

Przyczyn wystąpienia tężyczki może być wiele i są one powiązane z różnymi układami ludzkiego organizmu. Wśród najczęściej wymienianych przyczyn powstawania tężyczki, wyróżnia się:

  • zaburzenia pracy nerek,
  • zaburzenia pracy jelit (wchłaniania składników odżywczych),
  • zaburzenia gastryczne,
  • ogólne wyniszczenie lub organizmu w przypadku chorób nowotworowych,
  • powikłania endokrynologiczne (niedoczynność przytarczyc),
  • nieodpowiednią dietę (ubogą w składniki odżywcze).

Umów się do lekarza rodzinnego

Tężyczka jawna i utajona

Wyróżnia się dwa typy tężyczki – postać jawną i utajoną. Choć problem zaburzenia poziomu elektrolitów w organizmie występuje w obu postaciach schorzenia, wykrycie tężyczki utajonej może być problematyczne. Obecność tężyczki jawnej cechuje szereg charakterystycznych objawów i jest zazwyczaj dość szybko wykrywana przez lekarzy

Tężyczka jawna – objawy:

  • drętwienia w okolicy ust, języka, stóp i dłoni,
  • skurcze mięśni w okolicy twarzy, kończyn górnych i dolnych,
  • uczucie osłabienia, omdlenia lub stany przedomdleniowe,
  • charakterystyczne ułożenie ręki, tzw. ręka położnika (wynikająca z niedokrwienia).

W przypadku omdleń i występujących drżeń mięśni, konieczne jest różnicowanie tężyczki z padaczką.

Tężyczka utajona (spazmofilia), stanowi szereg nieswoistych objawów, które nie ułatwiają jej wykrycia. Pacjenci nie wiedzą o jej istnieniu, co stanowi dodatkowe zagrożenie. Wśród objawów zgłaszanych w trakcie tężyczki utajonej wyróżnia się:

  • osłabienie, rozdrażnienie,
  • uczucie senności,
  • kołatanie serca,
  • objaw Chvostka (gwałtowne skurcze mięśni twarzy przy badaniu młoteczkiem neurologicznym),
  • wzmożone napięcie mięśniowe,
  • bóle brzucha.

Jeśli zauważasz u siebie objawy towarzyszące tężyczce, zgłoś się na konsultację do specjalisty. Wizytę możesz umówić bez wychodzenia z domu poprzez portal LekarzeBezKolejki.pl.

Tężyczka – diagnostyka

O ile rozpoznanie tężyczki jawnej nie stanowi dużego problemu dla lekarza, o tyle tężyczka utajona może wzbudzać niepewności. W tym celu wykorzystuje się badanie zwane próbą tężyczkową. Badanie to przeprowadzane jest za pomocą EMG i polega na sprawdzeniu potencjału elektrycznego w mięśniach i nerwach. 

Uwaga! Około 4-5 dni przed badaniem należy odstawić suplementy zawierające wapń lub magnez, gdyż mogłyby one zafałszować wynik badania. Odstawienie preparatu skonsultuj wcześniej z lekarzem zlecającym próbę tężyczkową, np. neurologiem.

Leczenie tężyczki

Pierwszym działaniem podejmowanym przez lekarza jest unormowanie gospodarki wapniowo-fosforanowej. W tym celu lekarz neurolog bądź internista przepisuje odpowiednią dawkę niezbędnych leków. Zazwyczaj równocześnie stosuje się preparatu z witaminą D i magnezem.  Kluczem jednak jest znalezienie przyczyny i wprowadzenie leczenia, które ma celu jej zwalczenie.

W terapii tężyczki bierze niejednokrotnie zespół interdyscyplinarny, m.in. neurolog, nefrolog, endokrynolog itd., a dodatkowo pacjentom zaleca się często kontakt z psychologiem. Najbardziej przydatny staje się on w momencie, gdy objawy związane z tężyczka dotykają układu oddechowego, a co za tym idzie, dochodzi do ataków paniki związanych z utrudnionym oddychaniem lub gdy objawy te nasilają się w sytuacjach stresowych. Warto skorzystać z takich konsultacji, aby wyeliminować lub zminimalizować reakcje na stres.

Tężyczka – czy jest niebezpieczna?

W niektórych sytuacjach tężyczka jest niebezpieczna. Dotyczy to objawów związanych ze skurczami mięśni krtani i mięśni oddechowych. W takich momentach może utrudniać wentylację, a dodatkowy stres z tym związany, może powodować duszności, omdlenia, a nawet sytuacje zagrażające życiu. Z tego powodu istotne jest stosowanie się do zaleceń lekarskich podczas leczenia tężyczki.


Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.

Więcej artykułów