Rodzaje wirusowego zapalenia wątroby

Istnieją trzy typy wirusa wywołującego wirusowe zapalenie wątroby – HAV, HBV oraz HCV. Nietrudno się domyślić, iż wywołują one odpowiednio zapalenie wątroby typu A, typu B i typu C. W zależności od typu wirusa, który wywołuje chorobę, jej przebieg i powikłania mogą być różne.

W jaki sposób można zarazić się wirusem HCV?

Człowiek to jedyny gatunek stanowiący rezerwuar dla wirusa HCV. Jest on transmitowany poprzez krew, np. kontakt bezpośredni zranionej skóry z krwią osoby zakażonej lub pośrednio, m.in. poprzez niesterylne sprzęty medyczne, a także drogą płciową. Możliwe jest także zakażenie okołoporodowe.

Wirusowe zapalenie wątroby typu C – postać ostra i przewlekła

Bezpośrednio po zakażeniu i w okresie wylęgania wirusa mamy do czynienia z postacią ostrą choroby. Łagodny przebieg tej postaci warunkuje jej przejście w postać przewlekłą  – trudną do wykrycia i rozwijającą się długo, nawet latami. Postać przewlekła WZW C może prowadzić do poważnych powikłań i uszkodzenia wątroby.

Postać ostra WZW C

W porównaniu z pozostałymi typami wirusowego zapalenia wątroby, WZW typu C charakteryzuje się łagodniejszym przebiegiem. Już postać ostra może przebiegać bezobjawowo. Jeśli towarzyszą jej objawy, przypominają one pozostałe typy, tzn. występuje:

• osłabienie i męczliwość,
• bóle brzucha, wymioty, nudności,
• bóle mięśniowe i stawowe,
• niewielkie powiększenie wątroby,
• ewentualna żółtaczka typu C – najczęściej widoczna poprzez ciemnienie moczu i rozjaśnienie stolca. 

Postać przewlekła i powikłania WZW C

Nieleczone zakażenie wirusem HCV przechodzi w postać przewlekłą. Następuje wygaszenie uchwytnych objawów, jednak proces zapalny i immunologiczny postępuje, doprowadzając do trwałych zmian martwiczo-zapalnych wątroby. W wyniku tych uszkodzeń rozwijają się poważne powikłania. Zaliczamy do nich m.in.:

• marskość wątroby,
• raka wątrobowokomórkowego,
• wtórne kłębuszkowe zapalenie nerek,
• krioglobulinemię mieszaną.

Diagnostyka wirusowego zapalenia wątroby typu C

W celu rozpoznania WZW C, przeprowadza się badania krwi w laboratorium diagnostycznym. Można wykonać je prywatnie lub udać się do lekarza POZ w celu uzyskania skierowania.

Wizytę u wybranego lekarza można w łatwy i szybki sposób umówić z użyciem portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Pierwszym badaniem, które wykonuje się profilaktycznie po narażeniu na czynniki ryzyka WZW C, jest badanie na obecność przeciwciał anty-HCV. Jeśli znajdują się we krwi, oznacza to, że nastąpił kontakt z wirusem, nie wiadomo jednak, czy mamy do czynienia ze świeżym zakażeniem. Aby potwierdzić konieczność leczenia, potrzeba dalszej diagnostyki w postaci badań na obecność materiału genetycznego wirusa (RNA HCV). Sprawdza się także poziom ALT, a w niektórych przypadkach może być konieczne wykonanie biopsji.

Leczenie WZW C

Leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu C wdrażane jest w momencie, kiedy mamy pewność, iż zakażenie powoduje zmiany zwłóknieniowe w wątrobie. Ponieważ istnieje możliwość bycia bezobjawowym nosicielem wirusa, może okazać się, że mimo potwierdzonego zakażenia nie ma zmian w komórkach wątroby, a poziom enzymów wątrobowych jest w normie. Wtedy wystarczy częste monitorowanie wskaźników wątrobowych. W przypadku zaobserwowania zmian chorobowych wątroby, wdraża się leczenie przeciwwirusowe (w przypadku WZW typu C najczęściej terapię bezinterferonową) skojarzone z leczeniem objawowym. Zlecenie farmakoterapii u pacjenta z WZW C zajmuje się zazwyczaj internista lub specjalista chorób zakaźnych.

Jeśli wirusowe zapalenie wątroby typu C wykryto późno i ma charakter przewlekły, a uszkodzenie wątroby jest znaczne, obok leczenia lekarz prowadzący może wprowadzić zalecenia dietetyczne.

Profilaktyka wirusowego zapalenia wątroby

Ponieważ wirusy HAV, HBV I HCV przenoszone są tymi samymi drogami (krew, droga płciowa i okołoporodowa), najlepszym sposobem na zabezpieczenie się przed zakażeniem każdym z nich jest eliminacja czynników ryzyka, takich jak:

• kontakty seksualne bez zabezpieczenia w postaci prezerwatywy, z częstą zmianą partnera,
• akupunktura, zabiegi kosmetyczne, przekłuwanie ciała w gabinetach o wątpliwej reputacji, gdzie istnieje podejrzenie nieużywania jednorazowych lub sterylnych narzędzi,
• przyjmowanie narkotyków dożylnych,
• kontakt z krwią, np. poprzez zranienia w bójkach, kontuzje sportowe, udzielanie pierwszej pomocy bez rękawiczek i odpowiedniego zabezpieczenia.

Jeśli mimo wszystko nastąpiła któraś z powyższych sytuacji, pracujesz w ochronie zdrowia lub planujesz ciążę, należy profilaktycznie wykonać badanie na przeciwciała anty-HCV. 

Niestety, nie dysponujemy szczepionką na HCV. Można natomiast zaszczepić się przeciwko HBV.

Autor