Czym jest kalprotektyna?

Kalprotektyna jest białkiem odpowiedzialnym za wiązanie wapnia i cynku. Występuje w neutrofilach i w całym organizmie. Kalprotektyna nazywana jest markerem stanu zapalnego jelit. Wskutek zapalenia panującego w jelitach, neutrofile migrują do przewodu pokarmowego, dlatego można wykryć ją właśnie w kale lub krwi. 

Badanie kalprotektyny — jakie są możliwości?

Do badania kalprotektyny w kale nie trzeba w żaden sposób się przygotowywać. Do zbadania poziomu tego białka wystarcza mała próbka kału, wielkości monety, którą umieszcza się w specjalnym pojemniku do badania kału. Należy pamiętać, że próbka musi w odpowiednim czasie, zostać przetransportowana do laboratorium (tego samego dnia, którego pobierana była próbka) oraz być przechowywana w odpowiednich warunkach, czyli w temperaturze 2-8 stopni Celsjusza.

Poziom kalprotektyny we krwi określa się z surowicy krwi, którą pobiera się ze zgięcia na przedramieniu. W tym przypadku pacjent również nie musi się w żaden sposób przygotowywać.

Kalprotektyna z krwi czy z kału?

Badanie kalprotektyny wykrywanej z kału jest bardziej specyficzne i czułe, przez co otrzymujemy dokładniejsze wyniki, w porównaniu z kalprotektyną wykrywaną we krwi. Poziom tego białka wykrywany z kału umożliwia lekarzowi określenie dokładnej przyczyny stanu zapalnego, a co za tym idzie — postawienie diagnozy i dobranie odpowiedniego leczenia.

Kalprotektyna w kale — normy

Tak jak wyżej wspomniano, kalprotektyna jest wskaźnikiem stanu zapalnego w przewodzie pokarmowym, zatem można wnioskować, że im wyższy wynik, tym większy stan zapalny. Z tego powodu, określono normy kalprotektyny, które pozwalają lekarzowi, najczęściej gastrologowi, określić stopień zaawansowania stanu zapalnego, panującego w jelitach i postawienie diagnozy.

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl. 

Należy pamiętać, że szczątkowe ilości kalprotektyny w kale nie zawsze świadczą o rozwijającej się chorobie, a zatem niskie stężenie kalprotektyny w kale, nie zawsze powinno być powodem do obaw. 

Poniżej przedstawiono zakresy kalprotektyny w kale.

Wynik do 50 µg/g

Wynik ten uznawany jest za prawidłowy, a zatem w przewodzie pokarmowym nie panuje stan zapalny. Tak jak wyżej wspomniano, szczątkowe ilości kalprotektyny w kale nie świadczą zawsze o panującej w jelitach chorobie. 

Zakres 50-150 µg/g

Wynik w zakresie 50-150 µg/g oznacza, że w przewodzie pokarmowym panuje łagodny stan zapalny. Taki poziom kalprotektyny może świadczyć np. o celiakii, zapaleniu trzustki, marskości wątroby czy zapaleniu błony śluzowej żołądka lub alergii pokarmowej. Dodatkowo niektóre leki również mogą powodować podwyższone stężenie kalprotektyny w kale, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne.

Wynik wyższy niż 150 µg/g 

Taki wynik oznacza, że w organizmie, a dokładnie w przewodzie pokarmowym panuje silny stan zapalny, który świadczy o chorobie zapalnej jelit. U pacjentów chorujących na nieswoiste zapalenie jelit, wynik kalprotektyny może osiągnąć nawet 250 µg/g. Taki wynik nie mówi lekarzowi dokładnie, z jaką chorobą ma do czynienia. Najczęściej, aby postawić diagnozę, lekarz zleca wykonanie innych badań, takich jak kolonoskopia, ogólne badanie krwi czy gastroskopia. 

Kalprotektyna a rak

Wykazano korelację pomiędzy wysokim poziomem kalprotektyny w organizmie a występowaniem raka jelita grubego. Wynik w tym przypadku z reguły przekracza 150 µg/g. Rak jelita grubego jest jednym z najczęstszych nowotworów, który co roku dotyka Polaków. Oprócz wysokiego stężenia kalprotektyny w organizmie objawia się również bólem brzucha, obecnością krwi w kale, naprzemiennie występującymi zaparciami i biegunkami, krwawieniem z odbytu czy anemią. Jeśli zauważymy, któryś z wymienionych objawów u siebie, nie powinniśmy ich bagatelizować! W takiej sytuacji należy udać się do lekarza, celem znalezienia przyczyny.

Bibliografia

1. Ho, S. S. C., Ross, M., Keenan, J. I., Day, A. S. (2021). Fecal Calprotectin in Combination With Standard Blood Tests in the Diagnosis of Inflammatory Bowel Disease in Children. Frontiers in pediatrics, 8, 609279. https://doi.org/10.3389/fped.2020.609279
2. Pathirana, W. G. W., Chubb, S. P., Gillett, M. J., & Vasikaran, S. D. (2018). Faecal Calprotectin. The Clinical biochemist. Reviews, 39(3), 77–90.
3. Ho, S. S. C., Ross, M., Keenan, J. I., & Day, A. S. (2021). Fecal Calprotectin in Combination With Standard Blood Tests in the Diagnosis of Inflammatory Bowel Disease in Children. Frontiers in pediatrics, 8, 609279. https://doi.org/10.3389/fped.2020.609279

Autor