Zapalenie błony śluzowej żołądka – co to takiego?

Podczas zapalenia żołądka uszkodzeniu ulega błona śluzowa, czyli wewnętrzna warstwa ściany tego narządu. Schorzenie to jest dość powszechne.

Zapalenie żołądka – rodzaje i przyczyny

Wyróżnić można wiele rodzajów zapalenia błony śluzowej żołądka, zależnie od przyczyny jego powstawania. Istnieje np. zapalenie błony śluzowej wywołane przez infekcję bakterią (Helicobacter pylori), gastropatia nadżerkowa lub żółciowa czy zapalenie autoimmunologiczne metaplastyczne zanikowe (AMAG). Najczęstszą przyczyną zapalenia błony śluzowej żołądka jest właśnie wspomniana wyżej bakteria H. pylori.

Inne przyczyny zapalenia żołądka to czynniki zewnętrzne (np. wybrane leki) i niektóre czynniki wewnętrzne, czyli produkowane przez organizm człowieka.

Nieżytem żołądkowym nazywa się często równoczesny stan zapalny błony śluzowej żołądka i dwunastnicy, czyli początkowego odcinka jelita cienkiego.

Umów się do lekarza rodzinnego

Objawy zapalenia błony śluzowej żołądka

Niejednokrotnie zapalenie błony śluzowej żołądka jest procesem bezobjawowym. U części pacjentów stan ten daje jednak objawy kliniczne, do których należy:

• ból w górnej części jamy brzusznej;
• nudności;
• wymioty;
• uczucie pełności i ciężkości w żołądku;
• dyspepsja (niestrawność);
• bóle pojawiające się w nocy (wybudzające);
• bóle towarzyszące uczuciu głodu.

Przewlekłe zapalenie żołądka

Przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka, jak sama nazwa wskazuje, jest stanem trwającym dłuższy czas. Podczas choroby może wystąpić niestrawność (dyspepsja) połączona z nudnościami bądź wymiotami oraz bólem żołądka czy uczuciem pełności. Czasem bywa jednak, że proces zapalny nie ujawnia się poprzez wywołanie jakichkolwiek objawów klinicznych.

Zapalenie żołądka – gdzie się zgłosić?

Jeśli zauważasz u siebie objawy mogące sugerować zapalenie błony śluzowej żołądka lub istnieje ryzyko infekcji Helicobacter pylori (nawet bezobjawowej), należy zgłosić się do lekarza rodzinnego lub gastroenterologa. Lekarz po przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu może zlecić gastroskopię lub stwierdzić chorobę na podstawie objawów klinicznych. Gastrolog może również przeprowadzić tzw. test ureazowy, który wykaże obecność lub brak H. pylori w żołądku.

Pamiętaj, że wizytę u wybranego specjalisty z łatwością i bez konieczności wychodzenia z domu umówisz poprzez portal LekarzeBezKolejki.pl.

W stanach nagłych, takich jak smoliste, czarne stolce czy krwawe wymioty, należy zgłosić się bezpośrednio na szpitalny oddział ratunkowy.

Diagnostyka i leczenie zapalenia błony śluzowej żołądka

Diagnostyka opiera się zarówno na zebraniu szczegółowego wywiadu jak i na dokładnym zapoznaniu się z objawami klinicznymi zgłaszanymi przez chorego. Dodatkowo lekarz przeprowadza badania diagnostyczne, mające na celu potwierdzenie lub wykluczenie przypuszczalnej diagnozy. Badania te obejmują najczęściej wykonanie gastroskopii, która pozwoli na ocenę stanu błony śluzowej żołądka. Wykonuje się dodatkowo test na obecność Helicobacter pylori oraz badanie wycinka śluzówki, pobranego podczas zabiegu.

Leczenie zapalenia błony śluzowej żołądka opiera się na eradykacji bakterii, jeśli takowa zostanie wykryta, za pomocą farmakoterapii. Schorzenie może wymagać także zastosowania leków zmniejszających wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Każdorazowo pacjent, aby zniwelować objawy oraz zmniejszyć ryzyko nawrotu choroby powinien zmodyfikować sposób żywienia oraz rzucić palenie, jeśli jest palaczem.

Zapalenie żołądka – dieta

Osoby zmagające się z zapaleniem błony śluzowej żołądka powinny stosować się do kilku podstawowych zasad, aby uniknąć nieprzyjemnych dolegliwości. Przede wszystkim należy:

• zauważyć, co wywołuje dolegliwości i następnie unikać spożywania tych produktów;
• unikać posiłków tzw. ciężkich, czyli smażonych czy tłustych;
• unikać pokarmów przygotowywanych na grillu;
• spożywać produkty gotowane (np. warzywa lub delikatne mięso drobiowe);
• unikać ostrych przypraw;
• zrezygnować z sięgania po używki, takie jak kawa, mocna herbata czy alkohol.

Warto podczas zapalenia żołądka stosować tzw. dietę lekkostrawną, a posiłki spożywać mniejszymi porcjami około 5 razy dziennie. 

Bibliografia:

1. Greń, M. (2019). Dieta łatwo strawna. Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Świdnicy Regionalny Szpital Specjalistyczny „Latawiec”. Dostępne na: http://www.szpital.swidnica.pl/wp-content/uploads/2019/03/Zalecenia-%C5%BCywieniowe-w-diecie-%C5%82atwo-strawnej.pdf. (Dostęp: czerwiec 2022).
2. Marlicz, K., Fyderek, K. (2021). Zapalenie błony śluzowej żołądka (zapalenie żołądka) - przyczyny, objawy i leczenie. Medycyna praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/zoladek/50792,zapalenie-blony-sluzowej-zoladka?fbclid=IwAR0D1jViR9r_g19kbZrSyNdpZpH1HPp-EnL95_FowPXSVMCpARboW8Ew8oI.
3. Mokrowiecka, A. (2012). Postępowanie i dieta w zapaleniu błony śluzowej żołądka oraz dwunastnicy. Medycyna praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/lista/78712,postepowanie-i-dieta-w-zapaleniu-blony-sluzowej-zoladka-oraz-dwunastnicy.