Zapalenie wątroby typu B – co to?

Wirusowe zapalenie wątroby typu B należy do schorzeń wątroby spowodowanych przez wirusy. Istnieje także wirusowe zapalenie wątroby typu A, C, D, G oraz E. Wirusy odpowiedzialnie za typ A i E przenoszą się przede wszystkim drogą fekalno-oralną, natomiast te odpowiedzialne za WZW typu B, C, D i G przenoszone są głównie poprzez krew.

Umów się do lekarza rodzinnego

Przyczyny zapalenia wątroby typu B

Wirusowe zapalenie wątroby typu B jest wywołane przez wirusa HBV (Hepatitis B virus), należącego do rodziny Hepadnaviridae. Jego materiałem genetycznym jest dwuniciowe DNA (dsDNA). 

Wirus zapalenia wątroby typu B przenoszony jest przede wszystkim drogą krwi oraz przez stosunki płciowe. Zakażenie następuje wówczas poprzez kontakt z zakażonymi płynami ustrojowymi, np. wydzieliną szyjki macicy u kobiet czy męskim nasieniem.

Istnieją także zakażenia wrodzone, co oznacza, że matka zakażona wirusem HBV może zakazić swoje dziecko podczas ciąży i w okresie okołoporodowym. 

Przebieg zakażenia wirusem HBV

Po zakażeniu następuje okres wylęgania, po którym pojawiają się objawy zakażenia, trwający około 2-3 miesiące. 

Objawy charakterystyczne dla ostrego zakażenia wirusem HBV to gorsze samopoczucie, utrata apetytu, gorączka, a czasem także wysypka na skórze czy żółtaczka. Prognozy dla chorych są dosyć optymistyczne, gdyż zdecydowana większość pacjentów (ok. 90%) zdrowieje.

Ostre zakażenie może z czasem rozwinąć się w zakażenie przewlekłe, nadostre zapalenie wątroby lub ustąpić – mówimy wówczas o wyzdrowieniu. Przewlekłe zakażenie może przejść w jeden z trzech stanów: antygenemię (utrzymywanie się antygenu wirusa we krwi osoby zakażonej przez wiele lat), przewlekłe zapalenie wątroby lub aktywne zapalenie wątroby. To ostatnio grozi rozwojem marskości lub raka wątroby, a w konsekwencji także zgonem. Śmierć może wystąpić także, gdy ostre zakażenie przejdzie w nadostre zapalenie wątroby.

Zapalenie wątroby typu B – leczenie

Leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu B jest zazwyczaj długotrwałe. Stosowany jest m.in. interferon alfa przez okres kilku miesięcy. Inną opcją terapeutyczną jest lamiwudyna lub adefowir, czyli leki o działaniu przeciwwirusowym. Decyzję o dokładnym sposobie leczenia u konkretnego pacjenta podejmuje specjalista po przeprowadzeniu niezbędnych badań.

W celu diagnostyki należy zgłosić się w pierwszej kolejności do lekarza pierwszego kontaktu (internisty lub lekarza rodzinnego), który przeprowadzi wywiad i zleci podstawowe badania, a w razie potrzeby skieruje pacjenta do innych specjalistów: lekarza chorób zakaźnych lub hepatologa. 

Wizytę u wybranego specjalisty możesz z łatwością i bez wychodzenia z domu umówić poprzez portal LekarzeBezKolejki.pl.

Badania diagnostyczne polegają m.in. na wykryciu obecności antygenów HBe we krwi pacjenta. Czasem konieczne jest także wykonanie biopsji cienkoigłowej wątroby, w celu oceny histopatologicznej zmienionych tkanek.

Czy można zapobiec zapaleniu wątroby typu B?

Aby zapobiec zakażeniu HBV, istotne jest odcięcie drogi szerzenia się wirusa. W tym celu konieczne jest podjęcie szeregu czynników zapobiegawczych, do których zalicza się:

• noszenie przez personel medyczny jednorazowego użytku rękawiczek i ubrań ochronnych,
• wykorzystywanie jednorazowego użytku igieł i strzykawek.

Szczepienia

Przed zachorowaniem chroni szczepienie. Pierwszą dawkę szczepionki podaje się dzieciom już w pierwszej dobie życia, a kolejne po upływie około 6 tygodni i pół roku od urodzenia. Wśród pracowników ochrony zdrowia konieczne jest regularne przyjmowanie dawki przypominającej, podawanej co 5 lat. Przyjęcie szczepienia to tzw. uodpornienie czynne.

U osób, które nie zostały zaszczepione w dzieciństwie, również możliwe jest przeprowadzenie szczepienia. Istnieje także specjalny schemat szczepień przeciw WZW typu B, tzw. szybkie szczepienie, wykorzystywane przed niektórymi zabiegami. 

Uodpornienie bierne

Polega na podaniu osobom, u których doszło do ryzyka zakażenia (np. poprzez skaleczenie igłą mającą kontakt z krwią pacjenta zakażonego), przeciwciał anty-HBs. Natychmiastowe podanie preparatu zapobiega pojawieniu się schorzenia poprzez uzyskanie odporności w sposób bierny.