Czym jest zastrzał?

Zastrzał to ropny stan zapalny pojawiający się najczęściej w okolicach paznokci dłoni, rzadziej stóp, nierzadko obejmuje wewnętrzną część palca oraz dłoni. Często pojawia się jako powikłanie nieleczonej zanokcicy, czyli stanu zapalnego wałów okołopaznokciowych. Zastrzał charakteryzuje się gromadzeniem pod naskórkiem ropnej treści. W bardziej zaawansowanych stadiach może ona gromadzić się także w tkance podskórnej.

Umów się do lekarza rodzinnego

W jaki sposób powstaje zastrzał?

Zastrzał powstaje na skutek przerwania naskórka i przedostania się bakterii do niżej położonych warstw skóry, powodując rozwój infekcji. Najczęściej dochodzi do zakażenia gronkowcem złocistym (Staphylococcus aureus). Zastrzał może być również spowodowany przez wirusa opryszczki (Herpes simplex), jest to jednak szczególna postać zastrzału występująca rzadzeij niż zastrzał bakteryjny. Różni się objawami i wymaga odmiennego leczeniem. Najczęściej do przerwania ciągłości naskórka może dojść w wyniku:

• nieprawidłowo wykonanego zabiegu kosmetycznego;
• obgryzania skórek lub paznokci;
• wrastającego paznokcia oraz nieprawidłowego przycinania skórek;
• codziennych czynności jak np. pranie, sprzątanie oraz działania czynników drażniących (detergenty).

Rodzaje zastrzału

Ze względu na głębokość i lokalizację stanu zapalnego możemy wyróżnić zastrzał:

• skórny - ropa gromadzi się tuż pod naskórkiem;
• podpaznokciowy;
• podskórny;
• ścięgnisty;
• stawowy;
• kostny.

Objawy zastrzału

Na początku infekcji obserwujemy zaczerwienienie oraz ból. Z czasem powstają obrzęk i ropień, którym towarzyszy silny, pulsujący ból, nasilający się szczególnie w nocy.

Powikłania zastrzału

Nieleczony lub nieodpowiednio leczony zastrzał może doprowadzić do zapalenia kości i stawów, a nawet ostrego zapalenia pochewki ścięgna. Wśród innych częstych powikłań możemy wyróżnić zniekształcenie opuszki palca oraz blizny.

Jak leczyć zastrzał?

Leczenie zastrzału należy rozpocząć natychmiast po zauważeniu zmiany. Sposób leczenia i jego długość zależą od stopnia zaawansowania zakażenia oraz ewentualnych powikłań. Niepowikłany zastrzał we wczesnym stadium rozwoju, czyli tzw. zastrzał paznokcia (zanokcica), nie wymaga konsultacji z lekarzem. W tym przypadku wystarczy udać się po poradę i odpowiedni lek do swojej apteki. Po przeprowadzeniu dokładnego wywiadu farmaceuta może zalecić wykonywanie ciepłych okładów nasączonych wodą lub płynem Burowa oraz zastosowanie maści z antybiotykiem w połączeniu z glikokortykosteroidami do stosowania miejscowego. 

Jeśli zauważymy, że leczenie nie przynosi efektów i dochodzi do zaostrzenia zmiany, natychmiast należy umówić się na wizytę do dermatologa. Ważne, aby przekazać lekarzowi informacje o używanych do tej pory preparatach i innych samodzielnie stosowanych sposobach leczenia. Niekiedy konieczne jest wykonanie przez chirurga nacięcia i drenażu. Skierowanie do niego otrzymamy od swojego lekarza rodzinnego. Nigdy nie wykonujmy nacięcia samodzielnie, gdyż może to doprowadzić do poważnych powikłań. 

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu, na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Sposoby leczenia zastrzału z internetowych poradników

Przeglądając strony internetowe często można natknąć się na domowe sposoby leczenia zastrzału, takie jak płukanie i okłady z szałwii lekarskiej, czy okłady z sody oczyszczonej lub szarego mydła. Metody te nie mają udowodnionej skuteczności, dlatego nigdy nie traktujmy ich jako główny sposób leczenia - jeśli chcemy, możemy je stosować dodatkowo, jako uzupełnienie głównej terapii zleconej przez lekarza lub farmaceutę.

Często też można się spotkać z moczeniem bolącego palca we wrzącej wodzie. Nie jest to skuteczny sposób leczenia, a przede wszystkim może być niebezpieczny. 

Jak zapobiegać zastrzałowi?

Możemy łatwo zapobiec powstaniu zastrzału poprzez unikanie urazów w obrębie paznokci. Może nam w tym pomóc wykonywanie kilku prostych czynności lub zmiana nawyków, takich jak:

• częste stosowanie balsamów lub kremów do rąk;
• unikanie długotrwałego kontaktu z detergentami, zakładanie rękawiczek podczas prac domowych;
• unikanie częstego lub głębokiego przycinania skórek - jeśli już musimy to robić używajmy zdezynfekowanych narzędzi i wykonujmy to bardzo delikatnie;
• zaprzestanie obgryzania paznokci, odrywania skórek, czy ich zdrapywania; 
• dbanie o higienę paznokci i rąk;
• kontrolowanie glikemii przez pacjentów z cukrzycą. 

Unikanie tych czynności i zmiana złych nawyków pozwoli zminimalizować ryzyko wystąpienia zastrzału.