Co to jest artretyzm?

Dna moczanowa (artretyzm) to choroba zapalna stawów, rozwijająca się w następstwie gromadzenia się kryształów moczanu sodu w tkankach i płynie stawowym. Artretyzm charakteryzuje się zajęciem stawów, czemu towarzyszy silny ból, obrzęk oraz ograniczenie ruchomości. Bardzo często z dną moczanową współistnieją również inne schorzenia, takie jak nadciśnienie tętnicze, otyłość, cukrzyca czy zaburzenia lipidowe, które mogą mieć pośredni wpływ na wystąpienie objawów artretyzmu.

Umów wizytę u lekarza rodzinnego

Artretyzm - obraz kliniczny choroby

Dna moczanowa najczęściej dotyka mężczyzn po 40. roku życia i wraz z wiekiem rośnie ryzyko zachorowania. Najczęściej rozwija się stopniowo w postaci hiperurykemii (podwyższonego stężenia kwasu moczowego), nie dając początkowo żadnych dolegliwości. Po bezobjawowym okresie nadchodzi ostry napad zapalenia stawów, który wiąże się z pojawieniem charakterystycznych dolegliwości takich jak:

• silny ból stawów (charakterystyczną lokalizacją wystąpienia pierwszych dolegliwości jest staw śródstopno-paliczkowy pierwszy) z czasem rozszerzający się na inne stawy. Ból najczęściej atakuje nad ranem;
• obrzęk i zaczerwienienie objętych zapaleniem stawów;
• ograniczona ruchomość stawów, wynikająca z silnego bólu.

Dalszy rozwój artretyzmu

W kolejnych etapach postępowania choroby wyróżnia się okresy międzynapadowe. Nieleczony artretyzm bardzo często przeradza się w dnę przewlekłą i z czasem doprowadza do pojawiania się tzw. guzków dnawych, które prowadzą do destrukcji kostnej i stawowej, powodując problemy z ruchomością stawów. 

Nieleczona dna moczanowa oraz podwyższające się stężenie kwasu moczowego niekorzystnie wpływa m.in. na pracę serca i nerek, dlatego tak ważna jest odpowiednia diagnostyka i wdrożenie leczenia. W przypadku zauważenia u siebie objawów artretyzmu zgłoś się do lekarza pierwszego kontaktu lub reumatologa. Po przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu, specjalista w razie potrzeby zaleci niezbędną diagnostykę. 

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu korzystając z witryny LekarzeBezKolejki.pl. 

Diagnostyka artretyzmu

W rozpoznaniu artretyzmu ogromną rolę pełni zarówno badanie krwi z oznaczeniem stężenia kwasu moczowego, jak i pobranie płynu stawowego i wykonanie badania pod kątem występowania kryształów moczanu sodu. Jest to istotne, gdyż gromadzące się kryształy powodują rozwój stanu zapalnego, co wiąże się z silnym bólem.

Artretyzm a reumatyzm

Reumatyzmem określa się szereg chorób autoimmunologicznych, cechujących się zmianami w obrębie tkanki łącznej. Artretyzm (dna moczanowa) jest natomiast konkretną jednostką chorobową, która wpisuje się w szerszą definicję reumatyzmu.

Czynniki sprzyjające rozwojowi i nasileniu objawów artretyzmu

Istnieje szereg zachowań i czynników, które mogą zaostrzyć przebieg dny moczanowej. Wśród nich wyróżnia się:

• wiek powyżej 40. r.ż. oraz płeć męską – zdecydowanie częściej artretyzm występuje u mężczyzn, niż u kobiet, i objawia się zazwyczaj po 40. roku życia;
• uwarunkowania genetyczne;
• choroby współistniejące, np. otyłość, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, zaburzenia lipidowe;
• dietę bogatopurynową;
• nadużywanie alkoholu;
• palenie papierosów;
• stosowanie leków, które mają wpływ na zwiększenie stężenia kwasu moczowego (np. leki moczopędne).

Leczenie artretyzmu

Głównym postępowaniem w leczeniu dny moczanowej jest wyciszenie bolesnych objawów. Oprócz leczenia ukierunkowanego na dnę, warto również zbadać, czy przyczyną problemów nie są choroby współistniejące, które powinno się leczyć w celu osiągnięcia lepszego efektu terapeutycznego.

Farmakologia

Postępowanie farmakologiczne w artretyzmie opisuje zastosowanie m.in. kolchicyny oraz niesteroidowych leków przeciwzapalnych (z wyjątkiem kwasu salicylowego), szczególnie podczas ostrego napadu choroby. W przypadku dny przewlekłej, aby zahamować produkcję kwasu moczowego, stosuje się m.in. allopurynol lub febuksostat.

Modyfikacja stylu życia

Farmakologia to nie wszystko. Aby wyciszyć artretyzm należy również zadbać o swoje nawyki. Ważnym postępowaniem jest modyfikacja diety, zmniejszenie spożywania alkoholu, odstawienie papierosów, zadbanie o kondycję fizyczną oraz utrzymanie prawidłowej masy ciała.

Pamiętaj, że wcześnie wykryta dna moczanowa i wdrożenie właściwego stylu życia pozwala na zahamowanie postępu choroby. 
 
Bibliografia:

1. Drzewiecka, K., Suliburska, J. (2012). Dietoterapia skazy moczanowej. Forum Zaburzeń Metabolicznych, 3, 3, s. 125-129.
2. Guła, Z., Korkosz, M. (2017). Dna moczanowa. Medycyna praktyczna. Dostępne na:  https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/63788,dna-moczanowa.
3. Neogi, T. (2011). Dna moczanowa. Medycyna Po Dyplomie, 20, 10.
4. Pęksa, J.W., Malinowska-Karpiel, A. (2019). Farmakoterapia i leczenie dietetyczne hiperurykemii oraz napadów dny moczanowej. Gabinet Prywatny, 26, 04.
5. Pilarski, Ł., Bogdański, P., Pupek-Musialik, D. (2012),.Dna moczanowa – antyczna choroba wciąż problematyczna w XXI wieku. Forum Zaburzeń Metabolicznych, 3, 4, s. 160-166.

Autor