Jakie są przyczyny bólu kolana?

Przyczyny bólu kolana mogą wynikać z urazów mechanicznych, takich jak pęknięta rzepka, zwichnięcie stawu kolanowego, przeciążenia stawu kolanowego oraz ogólnych urazów i kontuzji, spowodowanych np. przez wysiłek fizyczny. 

Innymi powodami mogą być takie schorzenia jak: 

• reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), 
• choroba zwyrodnieniowa stawów,
• infekcje, 
• patologie biodra,
• nowotwory kręgosłupa,
• dna moczanowa,
• septyczne zapalenie stawów.

Ból kolana w RZS

Jak wspomniano wyżej, przyczyną bólu kolana w spoczynku może być reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). Schorzenie to zaliczane jest do przewlekłych chorób autoimmunologicznych. Najczęściej obejmuje stawy, często kilka naraz. Objawia się głównie bólem, sztywnością oraz ograniczoną mobilnością stawów. Podczas RZS dochodzi do zapalenia błony stawowej. Choroba może rozwijać się wiele lat, a objęte stanem zapalnym miejsca, zmieniają się pod względem struktury. Mięśnie otaczające stawy stają się coraz słabsze, co może powodować większy ból, nasilające się uszkodzenia, a co za tym idzie, niesprawność stawów.

Leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów polega głównie na podawaniu leków modyfikujących przebieg choroby (LMPCh) np. metotreksat, leflunomid czy sulfasazalyna. 

Dolegliwości kolana

Oprócz bólu kolana w spoczynku pacjenci skarżą się często także na zaczerwienie kolana, obrzęk, ograniczony zakres ruchowy czy ból podczas wykonywania prostych czynności, takich jak poruszanie się, wchodzenie po schodach.

Z czego wynika ból kolana w spoczynku?

Lekarz stwierdza przyczynę bólu kolana na podstawie wywiadu, w którym zbiera takie informacje, jak dokładną lokalizację bólu, czas trwania, wiek pacjenta, BMI, przebyte choroby, wykonywany zawód, historię urazów, a także nasilenie bólu. Na tej podstawie lekarz ortopeda jest w stanie poprawnie zdiagnozować problem i wdrożyć odpowiednie leczenie.

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Lokalizacja bólu

Zlokalizowanie dokładnego miejsca, w którym występuje ból, pozwoli lekarzowi na szybką i poprawną diagnozę, a co za tym idzie, dobranie dla pacjenta odpowiedniego leczenia. 

Ból występujący od strony zewnętrznej kolana najczęściej dotyczy urazów lub zapalenia okolicy rzepki, a także jej ścięgien czy przyczepów. Jeśli ból w tym miejscu jest tępy lub silny i zaostrza się podczas siedzenia, może to świadczyć to o zespole bólu rzepkowo-udowego (PFPS). 

Ból przyśrodkowy lub boczny najprawdopodobniej świadczy o urazach łąkotki, zerwaniu bądź skręceniu więzadła pobocznego lub przewlekłego przeciążenia. Pacjenci często określą tego rodzaju ból jako tępy, który nasila się przy zginaniu stawu kolanowego. Bardzo często występuje u osób aktywnych fizycznie, zarówno u dzieci, jak i dorosłych.

Ból od strony wewnętrznej kolana lub inaczej ból tylny występuje rzadziej. Jeśli mamy do czynienia z ostrym urazem, to najprawdopodobniej jest to efektem uszkodzenia więzadła krzyżowego tylnego, tylnej części łąkotki lub naczyń nerwowo-krwionośnych.

Jeśli u pacjenta występuje wybrzuszenie po wewnętrznej stronie kolana, może być to tzw. torbiel podkolanowa Bakiera. Powstaje ona w wyniku urazu, infekcji, przewlekłego przeciążenia lub chorób układu kostno-stawowego.

Leczenie bólu kolana w spoczynku

Lekarz po wcześniej postawionej poprawnie diagnozie, dobierają odpowiednie leczenie. W większości przypadków niezależnie od przyczyny kieruje się pacjentów na fizjoterapię, w celu poprawy mobilności stawu, złagodzeniu napięcia i bólu. 

W przypadku cięższych urazów, w których fizjoterapia nie przynosi oczekiwanych efektów, lekarz może zlecić zabiegi chirurgiczne. 

W przypadku przewlekłego bólu kolana może zlecić zastrzyki z kwasem hialuronowym, kortykosteroidami lub osoczem bogatopłytkowym. 

Tak jak wcześniej wspomniano, przy reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS) najczęściej podaje się leki z metotreksatem lub leflunomidem, które są lekami modyfikującymi przebieg choroby.

Bibliografia: 

1. Bunt, C. W., Jonas, C. E., & Chang, J. G. (2018). Knee Pain in Adults and Adolescents: The Initial Evaluation. American family physician, 98(9), 576–585. Dostępne na: https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2018/1101/p576.html (Dostęp 26.10.23)
2. Patel, D. R., & Villalobos, A. (2017). Evaluation and management of knee pain in young athletes: overuse injuries of the knee. Translational pediatrics, 6(3), 190–198. https://doi.org/10.21037/tp.2017.04.05
3. Buck, F.M., Hoffmann, A., Hofer, B. et al. Chronic medial knee pain without history of prior trauma: correlation of pain at rest and during exercise using bone scintigraphy and MR imaging. Skeletal Radiol 38, 339–347 (2009). https://doi.org/10.1007/s00256-008-0627-0 
4. Calmbach, W. L., & Hutchens, M. (2003). Evaluation of patients presenting with knee pain: Part II. Differential diagnosis. American family physician, 68(5), 917–922.
5. Mallen, C. D., Peat, G., & Porcheret, M. (2007). Chronic knee pain. BMJ (Clinical research ed.), 335(7614), 303. https://doi.org/10.1136/bmj.39231.735498.94