Co to jest białaczka?

Białaczką nazywamy grupę nowotworów krwi oraz układu krwiotwórczego. Początek choroby ma najczęściej miejsce w szpiku kostnym. W wyniku białaczki dochodzi do pojawienia się we krwi dużej liczby nieprawidłowo zbudowanych lub też nie do końca uformowanych krwinek. 

Rodzaje białaczek

Białaczki można podzielić pod kątem ich przebiegu, wówczas mówimy o białaczkach przewlekłych oraz białaczkach ostrych, oraz linii komórkowej. Zgodnie z tym drugim podziałem wyróżniamy białaczki szpikowe, w przebiegu których nieprawidłowe komórki pojawiają się we krwi na skutek zaburzeń w prawidłowym działaniu szpiku kostnego oraz białaczki limfatyczne, których główną przyczyną jest rozrost układu limfatycznego, w wyniku którego dochodzi do jego naciekania na inne narządy. Co więcej, w przebiegu białaczki limfatycznej węzły chłonne ulegają powiększeniu, jednakże nie są bolesne.

Wczesne objawy białaczki

Niestety, rozpoznanie białaczki nie jest łatwe. Jest to spowodowane jej niespecyficznymi, wczesnymi objawami. Z racji tego, że w przebiegu białaczki obraz krwi ulega zmianie - dochodzi do zmniejszenia liczby prawidłowych krwinek czerwonych i krwinek białych - białaczka może objawiać się niedokrwistością, częstymi infekcjami, krwawieniem z nosa lub przewodu pokarmowego. Dodatkowo u części chorych czasami obserwuje się dodatkowo wzmożone pocenie się (zwłaszcza w nocy), a także gorączkę powyżej 38 stopni.

Diagnostyka białaczki

Każdy rodzaj białaczki charakteryzuje się własnymi, często różniącymi się, kryteriami dotyczącymi ich rozpoznania. Jednakże podstawowymi badaniami przeprowadzanymi w celu wykrycia białaczki są rozmaz krwi obwodowej, a także badania szpiku, do których zaliczamy biopsję, badania biochemiczne, molekularne, itd. Na podstawie rozmazu krwi możliwe jest określenie liczby poszczególnych elementów morfotycznych (limfocytów, płytek krwi, erytrocytów), a także wykrycie komórek o nieprawidłowej budowie (tzw. blasty).

Badania szpiku pozwalają natomiast określić typ morfologiczny danej białaczki.

Leczenie białaczki

Za leczenie białaczki odpowiada hematolog. W zależności od rodzaju białaczki lekarz dobiera odpowiedni schemat leczenia. W przebiegu każdego procesu możemy wyróżnić 3 główne etapy.

• Pierwszy etap leczenia białaczki to “indukcja remisji”. Jej celem jest usunięcie wszelkich widocznych oznak białaczki, a także uzyskanie prawidłowego obrazu krwi. Jest to etap wdrożenia chemioterapii. W momencie uzyskania remisji białaczki, leczenie przechodzi do następnego etapu. Jeżeli zastosowana chemioterapia nie dała oczekiwanych rezultatów, możliwe jest jej ponowienie.
• Drugim etapem leczenia białaczki jest “konsolidacja remisji”. Etap ten polega na usunięciu komórek nowotworowych, które pozostały po pierwszym etapie. Ich liczba jest na tyle niewielka, że do ich wykrycia konieczne jest zastosowanie niezwykle czułych metod (np. cytometria przepływowa). Co więcej, komórki, które nie zostały zniszczone w poprzedniej fazie, mogą cechować się odpornością na zastosowaną terapię. Z tego powodu leczenie w drugim etapie jest przeprowadzane w cyklach, dzięki czemu możliwe jest całkowite zniszczenie komórek nowotworowych.
• Trzecim etapem leczenia białaczki jest “leczenie pokonsolidacyjne”, czyli leczenie podtrzymujące. Jego zadaniem jest utrwalenie stanu po remisji białaczki. 

Pacjent hematologiczny wymaga szczególnej opieki. Poza chemioterapią niejednokrotnie istnieje konieczność włączenia radio- i immunoterapii. Jednym z najpoważniejszych skutków ubocznych terapii jest obniżenie oporności pacjenta, co wiąże się ze zwiększonym ryzykiem pojawienia się infekcji, które mogą zagrażać jego życiu. 

Postępowanie w przypadku nawrotu białaczki

Niestety, u niektórych pacjentów może wystąpić nawrót białaczki, leczenie którego jest uzależnione od czasu, jaki upłynął od momentu jej wyleczenia. 

Pamiętaj, że wizytę u wybranego specjalisty możesz zarezerwować bez wychodzenia z domu, na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Autor