Małopłytkowość — normy trombocytów

Małopłytkowość to choroba, która spowodowana jest zbyt niską liczbą płytek krwi. W prawidłowo funkcjonującym organizmie powinno znajdować się ich 150.000-400.000/μl krwi. Małopłytkowość z kolei definiuje się jako stan, w którym liczba trombocytów spada poniżej 150.000/μl krwi. Ilość ta jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu krzepnięcia. 

Należy jednak pamiętać, że u około 2,5% społeczeństwa występuje wrodzony, obniżony poziom trombocytów, który nie ma negatywnego wpływu na prawidłowe funkcjonowanie organizmu, Naturalna małopłytkowość może wystąpić również u kobiet w ciąży. Szacuje się, że co 20 kobieta w ciąży ma poziom płytek krwi poniżej normy, jednak nie wpływa on w żaden negatywny sposób na nią ani na dziecko.

Umów termin telewizyty u lekarza rodzinnego

Małopłytkowość — przyczyny

Małopłytkowość, która jest najczęściej obserwowana u ludzi to małopłytkowość immunologiczna. Spowodowana jest ona nadmiernym usuwaniem płytek krwi z krwioobiegu. Dzieje się tak, gdy organizm odbiera trombocyty jako „obce” i próbuje się ich pozbyć.

Małopłytkowość może być również spowodowana zmniejszoną produkcją trombocytów przez szpik kostny. Zaburzenia te mogą być genetyczne — zmniejszony poziom płytek krwi obserwuje się już od narodzin. 

Zdecydowanie częściej mamy do czynienia z małopłytkowością nabytą. Przyczynami, które mogą powodować zaburzenia powstawania trombocytów w szpiku kostnym, są między innymi: 

• niedobory witaminy B12, żelaza lub kwasu foliowego,
• uszkodzenia szpiku spowodowane lekami, alkoholem, truciznami lub promieniowaniem,
• nowotwór szpiku,
• nabyta aplazja szpiku,
• cykliczna małopłytkowość mogąca wystąpić u młodych kobiet w okresach krwawienia miesiączkowego.

Małopłytkowość — objawy

Objawy małopłytkowości związane są ze zmniejszoną ilością płytek krwi. Kiedy ich poziom spadnie poniżej 30.000/μl mamy do czynienia ze skazą krwotoczną, czyli nadmierną skłonnością do krwawienia. Obniżony poziom trombocytów we krwi objawia się przede wszystkim problemami związanymi z krzepnięciem krwi. Mogą należeć do nich: 

• krwawienia z dziąseł,
• przedłużająca się miesiączka,
• krwawienia z nosa,
• skłonność do powstawania siniaków,
• powstawanie wybroczyn na skórze. 

Małopłytkowość — diagnostyka

Małopłytkowość diagnozowana jest na podstawie tzw. badania krwi, czyli morfologii krwi obwodowej. Obserwując u siebie jakiekolwiek objawy związane z zaburzeniami krzepnięcia czy nadmiernymi krwawieniami należy jak najszybciej zgłosić się do swojego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w celu otrzymania skierowania na badanie. Wynik płytek krwi poniżej 150.000/μl wskazuje na małopłytkowość i wymaga konsultacji lekarskiej w celu podjęcia odpowiedniego leczenia. Utrzymujący się niedobór trombocytów może wymagać również wizyty u hematologa.

Lekarzy w Twojej okolicy znajdziesz w serwisie LekarzeBezKolejki.pl

Małopłytkowość — leczenie

Zdiagnozowana małopłytkowość powinna być jak najszybciej leczona. Terapia zależy przede wszystkim od przyczyny małopłytkowości oraz od poziomu płytek we krwi, czyli poziomu zaawansowania choroby.

Leczenie małopłytkowości zawsze powinno być skonsultowane z lekarzem. Lekami stosowanymi w pierwszej kolejności w leczeniu trombocytopenii są glikokortykosteroidy oraz immunoglobuliny podawane dożylnie. W przypadku ich nieskuteczności lekarz powinien zastosować leczenie drugiego rzutu, które polega między innymi na podawaniu rytuksymabu, czy leczeniu immunosupresyjnym.

Małopłytkowość u kobiet w ciąży leczona jest za pomocą doustnego podania prednizonu lub dożylnego podania immunoglobulin. Zaleca się również poród siłami natury, a cesarskie cięcie powinno być wykonane jedynie w momencie przeciwwskazań do porodu naturalnego.

Leczenie uzupełniające i profilaktyka

Małopłytkowość często jest chorobą przewlekłą w związku z czym, oprócz leczenia standardowego, wymaga profilaktyki i leczenia uzupełniającego. Leczenie małopłytkowości polega przede wszystkim na odpowiedniej suplementacji substancji wpływających na produkcję trombocytów oraz prawidłowe funkcjonowanie układu krzepnięcia. Zaleca się suplementację:

• witaminy B12,
• żelaza,
• kwasu foliowego.

Należy zadbać również o odpowiednim poziom tych substancji w codziennej diecie, a dopiero w drugim kroku skierować się do stosowania suplementów diety.

Bibliografia

1. Windyga, J., Młynarski, W., Ochrem, B., Zawilska, K. (2023). Małopłytkowość immunologiczna. Medycyna praktyczna. Dostępne na stronie: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.15.19.2. (Data dostępu: 12.2023)
2. Kowalczyk, J.R. (2012). Małopłytkowość immunologiczna u dzieci - zasady postępowania. Pediatria po dyplomie. Dostępne na stronie: https://podyplomie.pl/pediatria/12200,maloplytkowosc-immunologiczna-u-dzieci-zasady-postepowania (Data dostępu: 12.2023)
3. Matysiak, M., Kabata, J., Hellmann, A. Płytki krwi. Medycyna praktyczna. Dostępne na stronie: https://www.mp.pl/podrecznik/pediatria/chapter/B42.71.3.1.8. (Data dostępu 12.2023)
4. Pluta, J., Trzebicki, J. (2019). Małopłytkowość — najczęstsze zaburzenie hemostazy na OIT. Varia Medica 2019 tom 3, nr 3, str.: 189–197