Co oznacza niska hemoglobina?

Niski poziom hemoglobiny we krwi, czyli anemia, oznacza, że ilość hemoglobiny w czerwonych krwinkach jest niższa niż zalecana norma. Hemoglobina jest białkiem zawierającym żelazo, które jest odpowiedzialne za transport tlenu z płuc do tkanek i narządów w organizmie. Anemia może wystąpić z różnych powodów, takich jak niedobór żelaza, witaminy B12 lub kwasu foliowego, utrata krwi (np. w wyniku krwawienia menstruacyjnego, urazu lub choroby), choroby dziedziczne (takie jak talasemia lub sferocytoza) czy choroby przewlekłe (takie jak choroba nerek lub choroba nowotworowa). Hematokryt i hemoglobina to dwie ważne wartości, które są często badane w ramach rutynowych badań krwi. Hematokryt to procent objętości krwinek czerwonych w stosunku do objętości całkowitej krwi, a hemoglobina to białko zawarte w krwinkach czerwonych, które transportuje tlen z płuc do tkanek. Niski poziom hematokrytu i hemoglobiny jest określany jako niedokrwistość.

Umów wizytę u lekarza rodzinnego

Jakie są przyczyny niskiego poziomu hemoglobiny?

Niski poziom hemoglobiny we krwi, może mieć różne przyczyny, do których zalicza się:

• niedobór żelaza – jest to najczęstsza przyczyna anemii. Brak żelaza w diecie lub trudności w jego wchłanianiu prowadzą do niedoboru żelaza w organizmie, co uniemożliwia produkcję wystarczającej ilości hemoglobiny. Aby precyzyjnie określić czy mamy niedobór żelaza warto wykonać badanie ferrytyny w surowicy krwi. Ferrytyna jest ważnym markerem w diagnostyce niedoboru żelaza. Niski poziom ferrytyny może wskazywać na niedobór żelaza, co może prowadzić do niedokrwistości;
• niedobór witaminy B12 lub kwasu foliowego – składniki te są niezbędne do produkcji czerwonych krwinek. Niedobór tych witamin może prowadzić do niedoboru czerwonych krwinek i anemii;
• choroby przewlekłe, takie jak choroba nerek, wątroby, choroba nowotworowa czy choroby autoimmunologiczne – mogą powodować niedobór erytropoetyny, hormonu odpowiedzialnego za stymulowanie produkcji czerwonych krwinek;
• zakażenia bakteryjne lub wirusowe, takie jak choroba popromienna czy HIV/AIDS – mogą wpłynąć na produkcję czerwonych krwinek i prowadzić do niedokrwistości;
• utrata krwi w wyniku urazu, choroby lub krwawienia menstruacyjnego – może prowadzić do niedoboru czerwonych krwinek i anemii.

Jakie są objawy niskiego poziomu hemoglobiny?

Niski poziom hemoglobiny, czyli niedokrwistość, może powodować szereg objawów, w tym: 

• osłabienie i zmęczenie, 
• bladość skóry i błon śluzowych, 
• zwiększoną podatność na infekcje, 
• zawroty i bóle głowy, 
• duszność,
• zimne dłonie i stopy, 
• bóle w klatce piersiowej, 
• zmniejszoną odporność na zimno.

Jakie są normy na poziom hemoglobiny we krwi?

Normy poziomu hemoglobiny we krwi różnią się w zależności od płci i wieku. Wartości referencyjne dla dorosłych osób zdrowych wynoszą:

• mężczyźni: 13,5-17,5 g/dl;
• kobiety: 12,0-15,5 g/dl;
• kobiety w ciąży: 11,0-14,0 g/dl.

Ciąża, a niski poziom hemoglobiny

Niski poziom hemoglobiny w ciąży, zwany również niedokrwistością ciążową, jest dość powszechnym problemem. Może to mieć szkodliwy wpływ na zdrowie matki i dziecka, dlatego ważne jest, aby jak najszybciej zdiagnozować i leczyć ten problem. Najczęstszą przyczyną niedokrwistości ciążowej jest niedobór żelaza, ponieważ organizm kobiety musi wytworzyć więcej krwi dla rozwijającego się dziecka. Innymi przyczynami mogą być niedobór kwasu foliowego, witaminy B12, niedobór innych składników odżywczych, choroby autoimmunologiczne, krwotoki lub choroby przewlekłe. Zwykle zaleca się regularne badania krwi w ciąży, aby monitorować poziom hemoglobiny i zapobiegać niedokrwistości. Leczenie niedokrwistości ciążowej może obejmować suplementację żelaza, kwasu foliowego i innych składników odżywczych, zmiany w diecie lub w niektórych przypadkach transfuzję krwi. Jeśli obserwujesz u siebie objawy niskiego poziomu hemoglobiny, należy skonsulotwać się z lekarzem ginekologiem prowadzącym ciąże, aby ten mógł potwierdzić lub wykluczyć niski poziom hemoglobiny.

Jeśli podejrzewasz, że masz nieprawidłowy poziom hemoglobiny, skonsultuj się z lekarzem rodzinnym, który zaleci odpowiednie badania i ustali przyczynę nieprawidłowego poziomu hemoglobiny. Leczenie niedoboru hemoglobiny zależy od przyczyny i może obejmować zmiany w diecie, suplementację składników odżywczych, transfuzję krwi, leczenie choroby podstawowej lub inną interwencję medyczną.

Do wybranego specjalisty można umówić się bez wychodzenia z domu poprzez portal LekarzeBezKolejki.pl.

Bibliografia:

1. Chełstowska M., Warzocha K. (2006). Objawy kliniczne i zmiany laboratoryjne w diagnostyce różnicowej niedokrwistości. Via Medica, 2(3), str: 105-115.
2. Karakulska-Prystupiuk E. (2019). Niedokrwistość z niedoboru żelaza - postępowanie w praktyce lekarza rodzinnego. Choroby krwi w POZ, 1, str: 49-55.