Funkcje nadnerczy

Nadnercza zbudowane są z kory, która produkuje hormony sterydowe (aldosteron i kortyzol) oraz z rdzenia odpowiedzialnego za wytwarzanie hormonów zwanych katecholaminami (adrenalina i noradrenalina). Wydzielana do krwi adrenalina, przyspiesza czynność serca, rozszerza źrenice i oskrzela ułatwiając oraz przyspieszając oddychanie. Nadnercza stanowią jedne z najważniejszych gruczołów wydzielania wewnętrznego, bez których nasz organizm nie mógłby prawidłowo funkcjonować. Hormony wydzielane przez korę nadnerczy utrzymują równowagę wodno-mineralną organizmu (aldosteron), pomagają również w sytuacji długotrwałego stresu oraz podnoszą stężenie glukozy we krwi.

Objawy chorób nadnerczy

Choroby nadnerczy należą do ciężko rozpoznawalnych schorzeń. Do podstawowych objawów zalicza się:

• wstrząs hipowolemiczny czyli zaburzenie funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego;
• ból brzucha, wymioty i gorączka;
• zmęczenie, nadmierna senność, apatia;
• brak apetytu, ubytek masy ciała;
• hiperpigmentacja skóry;
• niskie ciśnienie tętnicze, zawroty głowy;
• presja, zaburzenia pamięci, psychozy.

W przypadku wystąpienia powyższych objawów, warto skorzystać z porady endokrynologa. Wizytę u tego specjalisty możesz zarezerwować online za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Umów się do endokrynologa

Nadczynność nadnerczy

Nadczynność nadnerczy spowodowana jest nadmiernym wydzielaniem glikokortykosteroidów przez korę nadnerczy. Wtórna nadczynność nadnerczy spowodowana jest w 90% mikrogruczolakiem przysadki, a w pozostałych przypadkach przerostem przysadki mózgowej. Pierwotna nadczynność nadnerczy zdarza się rzadziej i jest związana z nadmiernym autonomicznym wydzielaniem kortyzolu przez jedno lub oba nadnercza. W okresie niemowlęcym oraz w pierwszych latach życia, główną przyczyną nadczynności nadnerczy –  sięgającą 80% przypadków –  jest guz kory nadnerczy.

Zespół Cushinga

Zwiększona produkcja kortyzolu, jego nieprawidłowy metabolizm lub podwyższona wrażliwość tkanek na działanie glikokortykosteroidów, może prowadzić do wystąpienia zaburzeń metabolicznych i rozwoju zespołu Cushinga. Stale utrzymujący się w organizmie nadmiar kortyzolu, niezależnie od przyczyny, w ostateczności prowadzi do ujawnienia się określonych objawów klinicznych. Klasyczna klasyfikacja zespołu Cushinga opiera się na etiologii i wyróżnia dwie postaci: endogenną oraz egzogenną. Najczęściej z zespołem tym mamy do czynienia w przypadku długotrwałej terapii z użyciem glikokortykosteroidów. Zespół Cushinga może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak nadciśnienie czy cukrzyca. Może być również objawem nowotworu złośliwego.

Niedoczynność nadnerczy

Najczęstszą przyczyną pierwotnej przewlekłej niedoczynności nadnerczy jest choroba Addisona, znana także jako autoimmunologiczne zapalenie nadnerczy spotykane w 80-90% przypadków. Głównym sposobem leczenia jest substytucja brakujących hormonów. Wczesna postać choroby Addisona jest często nierozpoznawana, a niekiedy może być mylona z innymi jednostkami chorobowymi, co prowadzi do ustalenia błędnych rozpoznań.  Przewlekła pierwotna niedoczynność nadnerczy jest nieuleczalna, ale przy odpowiednim leczeniu i opiece podjętej by zapobiegać ostrej niedoczynności nadnerczy, długość życia nie ulega obniżeniu.

Wtórna niedoczynność nadnerczy wywołana jest niewystarczającym wydzielaniem hormonu adrenokortykotropowego (ACTH) przez przysadkę mózgową. Występuje ona częściej niż pierwotna niedoczynność nadnerczy. Przewlekłe stosowanie leków sterydowych powoduje stopniowy zanik kory nadnerczy. Kolejną przyczyną wtórnej niedoczynności nadnerczy jest uszkodzenie przysadki przez guzy, operacje, naświetlania, krwotoki, niedokrwienie, urazy oraz zapalenie limfocytowe. U większości pacjentów niewydolność nadnerczy rozwija się podstępnie i stopniowo dołączają kolejne jej objawy.