Typy nietrzymania moczu

Nietrzymanie moczu to objaw polegający na mimowolnym, częściowym lub całkowitym opróżnieniu pęcherza. Częstość jego występowania wzrasta wraz z wiekiem - po 80. roku życia dotyczy połowy kobiet i ponad 30% mężczyzn.  

Wysiłkowe nietrzymanie moczu

Wysiłkowe nietrzymanie moczu jest związane z osłabieniem mięśni dna miednicy, odpowiedzialnych za zaciskanie cewki moczowej. Do wycieku moczu dochodzi najczęściej podczas wysiłku fizycznego, kichania, kaszlu, śmiechu lub przy gwałtownej próbie zmiany pozycji ciała, kiedy dochodzi do wzrostu ciśnienia w pęcherzu.

Wysiłkowe nietrzymanie moczu częściej występuje u kobiet, a czynnikami wpływającymi na zmniejszenie wytrzymałości mięśni dna miednicy są m.in. ciąża i poród naturalny, okres menopauzy i przebyty zabieg histerektomii (usunięcia macicy).

Naglące nietrzymanie moczu

Naglące nietrzymanie moczu jest spowodowane nadmierną aktywnością mięśni pęcherza, co prowadzi do samoistnego skurczu mięśnia wypieracza pęcherza i silnej potrzeby oddania moczu. Może dochodzić do niego m.in. pod wpływem dźwięku lejącej się wody, podczas stosunku płciowego oraz w przebiegu zapalenia pęcherza lub chorób gruczołu krokowego.

Nietrzymanie moczu z przepełnienia

Nietrzymanie moczu z przepełnienia jest wynikiem bezwiednego wycieku moczu z rozciągniętego, przepełnionego pęcherza na skutek przeszkody powstającej w drogach moczowych. Ten typ nietrzymania moczu częściej dotyka mężczyzn i jest spowodowany przerostem gruczołu krokowego. Najczęściej ma charakter kropelkowego nietrzymania moczu, co wiąże się z wydalaniem poniżej 50 ml moczu w ciągu 4 godzin w sposób niekontrolowany. 

Nietrzymanie moczu po porodzie

Nietrzymanie moczu po porodzie jest związane z osłabieniem mięśni i tkanki łącznej dna miednicy, jak również z uszkodzeniem unerwienia mięśnia zwieracza cewki moczowej i jest kwalifikowane jako wysiłkowe nietrzymanie moczu. W okresie okołoporodowym problem ten dotyka od 15 do nawet 30% kobiet. Czynnikami zwiększającymi ryzyko okołoporodowego nietrzymania moczu są liczne i częste porody, urodzenie płodu o masie przekraczającej 4000 gramów, otyłość rodzącej oraz praca fizyczna we wczesnym połogu.

Umów się do lekarza rodzinnego

Farmakoterapia nietrzymania moczu

Leczenie nietrzymania moczu jest zależne od przyczyny jego występowania. W przypadku kobiet doświadczających wysiłkowego nietrzymania moczu w okresie menopauzy rekomendowana jest miejscowa terapia estrogenowa, która powinna być dobrana przez lekarza ginekologa. Leczenie naglącego nietrzymania moczu oraz zespołu pęcherza nadreaktywnego polega głównie na podawaniu leków o działaniu rozkurczającym mięśnie gładkie pęcherza, takie jak oksybutynina, tolterodyna czy solifenacyna. U mężczyzn cierpiących z powodu przerostu gruczołu krokowego skuteczne będą leki obniżające napięcie mięśni gładkich w układzie moczowym, co usprawni przepływ moczu. Urolog może zaproponować leczenie za pomocą m.in. alfuzosyny, terazosyny, doksazosyny czy tamsulozyny.  

Wizytę u wybranego lekarza możesz z łatwością umówić bez wychodzenia z domu za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Poza farmakoterapią korzystne efekty może przynieść zmiana stylu życia, obejmująca ograniczenie alkoholu i kofeiny w diecie, zmniejszenie masy ciała w przypadku otyłych pacjentów, rezygnacja z palenia papierosów, ograniczenie ciężkiej, wysiłkowej pracy oraz ćwiczenia mięśni dna miednicy.

Ćwiczenia na nietrzymanie moczu

Wykonywanie ćwiczeń mięśni dna miednicy może zmniejszyć, a nawet wyeliminować problem wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet. Ważne, aby były regularnie wykonywane przez okres minimum 3 miesięcy. Ćwiczenia polegają na napinaniu i rozkurczaniu mięśni, używanych do powstrzymywania wypływu moczu podczas trwającej mikcji. Można je wykonywać w pozycji stojącej, siedzącej i leżącej. W przypadku wątpliwości, warto skorzystać z porady fizjoterapeuty uroginekologicznego.

Bibliografia:

1. Drabczyk, R. (2022). Nietrzymanie moczu - rodzaje, leczenie i sposoby zapobiegania. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/choroby/chorobyudoroslych/57804,nietrzymanie-moczu. (Dostęp: 12.2022).
2. Radziszewski, P. et al. (2010). Wytyczne Zespołu Ekspertów odnośnie postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u kobiet z nietrzymaniem moczu i pęcherzem nadreaktywnym. Ginekol Pol, 81, s. 789-793.
3. Stadnicka, G., Iwanowicz-Palus, G. (2014). Etiologia wysiłkowego nietrzymania moczu w aspekcie porodu drogami natury. Część I. EJMT 4, 9

Autor