Stomia – najważniejsze informacje

Stomia jest połączeniem światła jelita z powierzchnią skóry brzucha. Wyłaniana jest podczas zabiegu chirurgicznego polegającego na utworzeniu otworu, przez który fragment jelita wystaje ponad powierzchnię skóry. Często jest to operacja ratująca życie, ponieważ niedrożność jelit to stan bezpośredniego zagrożenia życia.

Rodzaje stomii

• kolostomia –  połączenie światła jelita grubego ze skórą – tworzona jest wtedy, gdy konieczne jest usunięcie części jelita grubego i/lub odbytnicy;
• ileostomia – połączenie światła jelita cienkiego ze skórą – tworzy się, gdy konieczne jest usunięcie całego jelita grubego, a wyłania się ją, wykorzystując do tego część jelita cienkiego, po prawej stronie brzucha;
• urostomia – połączenie światła dróg moczowych bezpośrednio ze skórą lub poprzez jelito cienkie.

Umów się do lekarza rodzinnego

Przyczyny wyłonienie stomii u dorosłych

• nowotwór jelita grubego;
• choroba Leśniowskiego-Crohna;
• wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
• ostra niedrożność jelit;
• perforacja – przerwanie ciągłości jelita;
• urazy brzucha i miednicy.

Przyczyny wyłonienia stomii u dzieci

Znacząca różnicą w tej populacji chorych jest to, że w większości przypadków stomia jest jednym ze sposobów leczenia. Sprawia to, że jest zazwyczaj rozwiązaniem tymczasowym. Dziecko po operacji odtworzenia ciągłości jelit powraca do fizjologicznego wypróżniania się. Warto wiedzieć, że aż 75 % przypadków wyłonienia stomii w grupie chorych poniżej 18. roku życia dotyczy niemowląt i noworodków. Najczęściej występujące przyczyny to:

• martwicze zapalenie jelit (NEC);
• wytrzewienie (gastroschisis);
• wady odbytu wymagające etapowego leczenia operacyjnego;
• choroba Hirschprunga;
• niedrożność jelita grubego lub cienkiego.

Stomia a żywienie

Zalecenia dotyczące diety i pielęgnacji skóry wokół stomii w większości przypadków są zależne od schorzenia będącego przyczyną wyłonienia stomii, a także od rodzaju wykonanej przetoki. Indywidualne zalecenia żywieniowe będą różnić się również w przypadku konkretnych osób m.in. przez choroby współistniejące. 

Czy istnieje specjalna dieta przy stomii?

Najczęściej wyłonienie stomii nie powoduje ograniczeń w jedzeniu i nie jest konieczne stosowanie specjalnej diety (o ile dotychczasowy sposób żywienia był oparty o zasady racjonalnego żywienia). Stomia nie jest chorobą, ale tolerancja różnych pokarmów po zabiegu jest sprawą indywidualną. Ważna jest obserwacja organizmu po wprowadzeniu kolejnych produktów (każdy nowy element diety należy wprowadzać pojedynczo do jadłospisu) i ustalenie, które tolerowane są dobrze, a które powodują zaburzenia w czynności przewodu pokarmowego. 

Produkty spożywcze mogące powodować nieprzyjemne zapachy i zwiększoną ilość gazów

• rośliny strączkowe, kapusta, brukselka, szparagi, grzyby, pory, kapusta kiszona, cebula, kalafior, czosnek;
• ryby;
• jaja oraz ich przetwory;
• niektóre gatunki serów (najczęściej pleśniowe);
• ostre przyprawy;
• kawa i napoje zawierające kofeinę;
• napoje gazowane;
• drinki alkoholowe.

Produkty spożywcze pomocne w pochłanianiu nieprzyjemnego zapachu przy stomii

• szpinak, sałata, pietruszka;
• borówka i sok z borówki;
• jogurt.

Jak wygląda życie ze stomią?

Wbrew różnym krążącym mitom, osoby ze stomią mogą uprawiać sport, doświadczać zbliżeń intymnych, a kobiety ze stomią mogą urodzić dziecko. Oczywiście aspekt psychologiczny, czyli zaakceptowanie przez pacjenta swojej sytuacji będzie odgrywać znaczącą rolę w tym, jak będzie wyglądało jego życie. Ważna jest również specjalistyczna i interdyscyplinarna opieka ze strony personelu medycznego. Pacjent powinien być pod stałą opieką chirurga, gastroenterologa oraz lekarza rodzinnego.

Do wybranego lekarza możesz umówić się na wizytę bez konieczności wychodzenia z domu poprzez portal LekarzeBezKolejki.pl.

Autor