Świnka - co to za choroba?

Świnka, czyli nagminne zapalenie ślinianek przyusznych, jest ostrą, zakaźną chorobą wirusową, wywołaną przez wirusa świnki, należącego do rodziny paramyksowirusów. Źródłem zakażenia jest człowiek chory na świnkę, a sama choroba przenosi się drogą kropelkową. Wirus charakteryzuje się dużą zjadliwością, stąd bardzo łatwo się nim zarazić. Do zakażenie dochodzi zarówno drogą bezpośrednią, jak i pośrednią np. poprzez picie z tego samego kubka. Wirus świnki przedostaje się do wnętrza organizmu przez jamę ustną, a następnie po namnożeniu przenosi się do bardziej wrażliwego miejsca jakim są ślinianki głównie przyuszne. Okres wylęgania choroby wynosi średnio 17-19 dni. Osoba chora może zarażać już 7 dni przed wystąpieniem objawów, jak i do 9 dni po ich wystąpieniu.

Jakie są objawy świnki?

Świnka jest chorobą, która w większości przypadków ma przebieg ostry, jednakże u niewielkiego odsetka chorych może przebiegać bezobjawowo. Charakterystyczne dla świnki jest to, że początkowo objawy dla tej choroby są mało specyficzne. Najpierw pojawiają się objawy grypopodobne tj. gorączka ospałość, złe samopoczucie, bóle mięśniowe oraz utrata łaknienia. Później z kolei pojawia się zapalenie ślinianek, głównie przyusznych, rzadziej podżuchwowych czy podjęzykowych. W tym czasie pacjent może skarżyć się na: 

• ból oraz obrzęk jednej lub obu ślinianek;
• uczucie suchości w jamie ustnej;
• trudności w czasie żucia czy połykania pokarmu, jak i otwierania ust;
• ból uszu.

Powikłania możliwe przy śwince

U dzieci przebieg choroby jest znacznie łagodniejszy, a wszelkiego rodzaju groźniejsze powikłania zdarzają się rzadko. Powikłania przy śwince częściej występują u osób dorosłych, ale szybka reakcja pozwoli uniknąć przykrych konsekwencji. Objawy, które powinny nas zaniepokoić i skierować na konsultację do lekarza to wymioty i gorączka.  Do poważnych powikłań możemy zaliczyć:

• zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych, w wyniku którego może dojść do powstania wodogłowia, padaczki lub głuchoty;
• zapalenie jądra lub najądrza - może być jedno lub obustronne i może spowodować zaburzenie funkcji plemnikotwórczej, a czasem także bezpłodność;
• zapalenie jajnika - może być jedno lub obustronne;
• zapalenie trzustki, które zwykle ustępuje samoistnie po ok. 7 dniach.

Rozpoznanie i leczenie świnki

W momencie wystąpienia niepokojących objawów oraz podejrzenia, że mogliśmy zarazić się wirusem świnki, warto zwrócić się lekarza rodzinnego, który postawi odpowiednią diagnozę. Szybka reakcja to szansa na równie szybkie wyleczenie oraz na uniknięcie niebezpiecznych powikłań. W leczeniu świnki nie jest stosowane leczenie przyczynowe, lecz tylko leczenie objawowe. Polega to na podawaniu w razie potrzeby leków przeciwbólowych oraz przeciwgorączkowych. Zaleca się także przyjmowanie dużej ilości płynów. Po około 7-9 dniach choroba ustępuje zazwyczaj samoistnie. Przechorowanie daje trwałą odporność.

Pamiętać należy, że świnka jest chorobą wirusową, a antybiotyki są wobec niej nieskuteczne! 

Szczepienia przeciw śwince

Istnieje możliwość zaszczepienia się przeciwko śwince, dzięki czemu zachorowalność jest na niskim poziomie. W Polsce szczepienie przeciwko śwince znajduje się w Programie Szczepień Ochronnych i jest obowiązkowe oraz finansowane z budżetu Ministra Zdrowia. Dzieci szczepione są w 13. - 14. miesiącu życia, a następnie ok. 10. roku życia szczepionką skojarzoną. Dzięki temu nabywają odporność nie tylko przeciw śwince, lecz także różyczce i odrze. W Polsce nie jest dostępna szczepionka jednoskładnikowa (monowalentna) przeciwko wirusowi świnki. Dorośli również mogą się zaszczepić, jest to szczególnie zalecane młodym chłopcom, którzy nie byli szczepieni w ramach obowiązkowego szczepienia.  Zachorowanie na świnkę po zaszczepieniu zdarza się rzadko i, nawet jeśli choroba się pojawi, wówczas jest łagodniej przechodzona.

Pamiętaj, że wizytę u lekarza rodzinnego lub innego wybranego specjalisty możesz zarezerwować za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.