Czym jest prawoślaz lekarski?

Prawoślaz lekarski (łac. Althaea officinalis), inaczej nazywany ślazem prawdziwym lub lekarskim, jest byliną z rodziny ślazowatych (łac. Malvaceae). Można go spotkać w wilgotnych glebach łąk i solnisk w środkowej, wschodniej i południowej Europie. Roślina jest powszechnie uprawiana w celach leczniczych.

Surowcem farmaceutycznym jest korzeń (łac. Althaeae radix) oraz liście (łac. Althaeae folium) prawoślazu, ale aktywność farmakologiczną odkryto również w substancjach obecnych w kwiatach i nasionach.

Umów się do lekarza rodzinnego

Co zawiera syrop prawoślazowy?

Syrop prawoślazowy zawiera wyciąg korzenia prawoślazu lekarskiego. Jest to surowiec bogaty w związki śluzowe, takie jak:

• kwas galakturonowy,
• galaktoza,
• glukoza,
• ramnoza,
• arabinoza,
• pektyny,
• sacharoza,
• skrobia,
• asparagina,
• betaina.

To właśnie wyżej wymienione substancje odpowiadają za efekt farmakologiczny prawoślazu lekarskiego.

Jak działa syrop prawoślazowy?

W związku z obecnością związków śluzowych, wyciągi z prawoślazu wywierają korzystny wpływ na błony śluzowe jamy ustnej, gardła i krtani. Związki śluzowe powlekają błony, tworząc warstwę okluzyjną, która chroni drogi oddechowe przed podrażnieniami. Działanie protekcyjne zwalcza również uczucie suchości oraz ból gardła, które często towarzyszą infekcjom i stanom zapalnym. Ponadto, wyciągi z korzenia prawoślazu działają przeciwkaszlowo, jednak mechanizm tego działania nie został do końca poznany.

Syrop prawoślazowy – na jaki kaszel?

Głównym wskazaniem do stosowania syropu prawoślazowego jest łagodzenie objawów podrażnienia błony śluzowej jamy ustnej i gardła oraz związanego z tym suchego kaszlu. Jest dostępny w aptece jako preparat bez recepty, w związku z tym nie musi być przepisywany przez lekarza. Jeśli po upływie 7 dni od rozpoczęcia stosowania syropu prawoślazowego stan zdrowia nie ulega poprawie lub pacjent narzeka na gorsze samopoczucie, należy się zwrócić do lekarza, np. internisty.

Pamiętaj, że wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Warto zapamiętać, iż z racji tego, że silnym podrażnieniom błony śluzowej jamy ustnej i gardła często towarzyszy odruch nieproduktywnego kaszlu, syrop prawoślazowy zalecany jest przy napadach suchego, drapiącego kaszlu.

Syrop prawoślazowy – dawkowanie

Syrop prawoślazowy należy stosować dokładnie tak, jak opisano w ulotce dla pacjenta dołączonej do opakowania. Jeśli odbyła się wizyta u specjalisty, należy kierować się sugestiami lekarza lub farmaceuty. Dla młodzieży powyżej 12. roku życia i dorosłych zalecaną dawką leku jest 10 ml, podawane od 3 do 4 razy na dobę.

Syrop prawoślazowy dla dzieci

Zgodnie z ulotką dołączonej do opakowania leku, syrop prawoślazowy można stosować u:

• dzieci w wieku 3-6 lat: w dawce 2,5-5ml, do trzech razy na dobę;
• dzieci w wieku 6-12 lat: w dawce 5-10ml, do trzech razy na dobę.

Stosowanie leku u dzieci poniżej 3. roku życia nie jest zalecane. Jeśli stosowaniu leku towarzyszy wrażenie zbyt słabego lub za mocno nasilonego działania, należy zwrócić się do lekarza.

Syrop prawoślazowy w ciąży

Ogromnie istotne jest, aby przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku w okresie ciąży lub karmienia piersią skonsultować się z lekarzem, np. ginekologiem. Jest to niezbędne, aby zrozumieć wszelkie potencjalne zagrożenia i korzyści płynące ze stosowania leku. Ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania syropu prawoślazowego w trakcie ciąży lub karmienia piersią, należy skonsultować się z lekarzem.

Syrop prawoślazowy – możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, syrop prawoślazowy może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego pacjenta będą one występować. Należy pamiętać, że lek nie jest wskazany dla osób nadwrażliwych na którykolwiek składnik leku. Jeśli po zażyciu syropu wystąpi duszność, gorączka bądź ropna wydzielina, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. U osób, które wykazują szczególną wrażliwość na kwas benzoesowy, może pojawić się nadmierne wydzielanie śliny i podrażnienie żołądka. Przy zbyt częstym stosowaniu preparatu, niezgodnym z zaleconym dawkowaniem leku, może dochodzić do działania przeczyszczającego.

Bibliografia:

1. Ali Shah, S.M. , Akhtar, N. , Akram, M. , Shah, P.A., et al. (2011). Pharmacological activity of Althaea officinalis L. Journal of Medicinal Plants Research, 5, 24, s. 5662-5666. ISSN 1996-0875.
2. Al-Snafi, A.E. (2013). The pharmaceutical importance of Althaea officinalis and Althaea rosea: A review. Int J Pharm Tech Res, 5, 3, s. 1387-1385.
3. Krajewska, J. (2014). Prawoślaz lekarski (Althaea officinalis) tradycyjne zastosowanie i nowe perspektywy. Lek w Polsce, 24, 10’14 (281), s.21-26.
4. Syrop prawoślazowy - syrop. Baza leków. Medycyna praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/leki/lek/82478,Syrop-prawoslazowy-syrop. (Dostęp: czerwiec 2022).
5. Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. SYROP PRAWOŚLAZOWY ALTE FORTE 6 CZ. KORZENIA PRAWOŚLAZU 2,36 g/5ml, syrop Althaeae radicis maceratio. Dostępne na: https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl. (Dostęp: czerwiec 2022). 

Autor