Wysoki potas czyli kiedy mówimy o hiperkaliemii

Prawidłowe stężenie potasu we krwi wynosi 3,5-5,5 mmol/l. Ze względu na stopień przekroczenia normy rozróżniamy trzy rodzaje hiperkaliemii: łagodną (5,5-6 mmol/l), umiarkowaną (6,1-7 mmol/l) i ciężką (≥7 mmol/l). W zależności od rodzaju hiperkaliemii, objawów towarzyszących i klinicznych należy wdrożyć odpowiednie leki, które mogą uchronić pacjenta przed groźnymi dla życia zaburzeniami m.in. rytmu serca.

Przyczyny oraz objawy wysokiego stężenia potasu

Jedną z częstszych przyczyn hiperkaliemii jest leczenie inhibitorami konwertazy angiotensyny, przede wszystkim chorych na nadciśnienie tętnicze lub osób z niewydolnością serca. Jednym z  efektów ubocznych terapii tymi lekami może być właśnie hiperkaliemia. Inne przyczyny nadmiaru potasu w organizmie to między innymi: 

• nadmierna podaż potasu w diecie,
• leki (np. niektóre leki przeciwnadciśnieniowe),
• nadmierne uwalnianie potasu z komórek, jak w przypadku np. zespołu zmiażdżenia lub czasem w przebiegu chorób nowotworowych.

Objawy kliniczne hiperkaliemii mogą być bardzo dyskretne i równocześnie niezwykle groźne dla życia. Do podstawowych objawów hiperkaliemii należą: 

• zaburzenia pracy mięśni szkieletowych, 
• zaburzenia rytmu serca: głównie pod postacią tachykardii, migotania komór,
• zaburzenia czucia: najczęściej występują tzw. parestezje, czyli nieprzyjemne odczucia pod postacią mrowienia i drętwienia kończyn,
• zaburzenia świadomoścI: na przykład splątanie, czyli stan kiedy chory jest przytomny, ale jego działania i myślenie stają się chaotyczne.

W przypadku wystąpienia objawów hiperkaliemii należy udać się do lekarza POZ (podstawowej opieki zdrowotnej) w celu oznaczenia między innymi poziomu składników mineralnych we krwi.

Zbyt wysokie stężenie potasu może stanowić zagrożenie dla życia chorego. W takich sytuacjach pacjent wymaga leczenia w szpitalu i ciągłej opieki specjalistów. U niektórych pacjentów podczas hiperkaliemii może dojść również do zaburzenia czynności nerek, to wskazanie do pilnej wizyty u specjalisty - nefrologa.

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Umów wizytę u endokrynologa

Czym jest tarczyca?

Tarczyca jest gruczołem wewnętrznego wydzielania, położonym w przednio-dolnej części szyi, poniżej "jabłka Adama". Jest nazywana termostatem naszego organizmu, ponieważ produkowane przez nią hormony wpływają m.in. na utrzymanie stałej temperatury ciała. Gruczoł ten odpowiada za produkcję hormonów, które mają wpływ na prawidłowe funkcjonowanie wielu organów ludzkiego ciała, a także stymulują metabolizm. Hormony produkowane przez tarczycę to tyroksyna T4 oraz trójjodotyronina T3, a także kalcytonina.

Czy wysokie stężenie potasu ma wpływ na choroby tarczycy?

Nie ma istotnej zależności między występowaniem wysokiego stężenia potasu w surowicy krwi, a pojawieniem się chorób tarczycy. Jednak, zarówno nadmiar jak i niedobór potasu wiąże się z zaburzeniami funkcjonowania całego organizmu, więc pośrednio mogą wpływać także na tarczycę.

Niedobory odżywcze a tarczyca

Głównymi składnikami diety mającymi bezpośredni wpływ na funkcjonowanie tarczycy są: jod, żelazo, cynk i selen. Wśród składników, których niedobór również może sprzyjać upośledzonej funkcji tarczycy warto wymienić witaminę A, witaminę D oraz witaminy z grupy B (B2 i B3). Leczenie chorób tarczycy jest procesem złożonym – poza leczeniem farmakologicznym, powinno obejmować również prawidłowo zbilansowaną dietę i prowadzenie zdrowego stylu życia, co należy omówić z lekarzem endokrynologiem.

Żelazo a tarczyca

Deficyt żelaza w ustroju prowadzi do zmniejszenia syntezy hormonów tarczycy w osoczu, zwiększenia wydzielania TSH i powiększenia tego narządu oraz rozwoju jego niedoczynności.

Jod a tarczyca

Jod jest niezbędny do syntezy hormonów tarczycy. Jego niedobór skutkuje niewystarczającą ich produkcją, co najpierw powoduje wzrost stężenia hormonu tyreotropowego (TSH), a następne obniżenie poziomu hormonów tarczycowych – tyroksyny (T4) oraz trójjodotyroniny (T3). Ponadto, niedobór jodu powoduje ograniczenie wzrostu oraz powiększenie gruczołu tarczycy i powstanie tzw. wola.

Selen a tarczyca

Selen jest ważnym składnikiem enzymu przekształcającego tyroksynę w trójjodotyroninę. W sytuacjach niedoboru selenu w organizmie dochodzi do zmniejszonego wytwarzania T3 w tkankach (głównie wątroba i nerki) i jego stężenia w krążeniu. 

Cynk a tarczyca

Cynk jest niezbędny do syntezy i prawidłowego funkcjonowania tyroksyny. Stanowi składnik białek receptorowych trójjodotyroniny, a jego niedobór wpływa na upośledzenie wiązania tego hormonu.

Nieprawidłowo zbilansowana dieta, o niskiej wartości odżywczej, może być jednym z czynników zwiększających ryzyko chorób niezakaźnych, w tym niedoczynności tarczycy.