Czym jest prostata?

Prostata to niewielki narząd będący częścią układu moczowo-płciowego mężczyzn. Zlokalizowany jest w okolicy ujścia pęcherza, otacza sterczową część cewki moczowej. Jest odpowiedzialny za wytwarzanie płynu, który wchodzi w skład nasienia. Płyn ten pełni funkcję transportowe i odżywcze dla plemników.

Umów się do lekarza rodzinnego

Na czym polega biopsja prostaty?

Biopsja polega na pobraniu materiału biologicznego, zazwyczaj za pomocą specjalnej igły. Badanie te wykorzystuje się głównie do wykluczenia lub potwierdzenia zmian o charakterze nowotworowym w obrębie badanej tkanki. 

Biopsję prostaty wykonuje się najczęściej z wykorzystaniem USG, metodą gruboigłową. Ponieważ prostata przylega do tylnej ściany odbytnicy, badanie wykonuje się z reguły przezodbytniczo. Aparat do USG wprowadza się do kanału odbytniczego i ocenia możliwą lokalizację zmian. Następnie do urządzenia wprowadza się igłę biopsyjną i pobiera materiał do badania.

W trakcie jednego badania wykonuje się kilkanaście lub więcej wkłuć. Jest to niezbędne ze względu na fakt, że badanie wykonuje się ”na ślepo”, ponieważ USG pozwala jedynie na przybliżone określenie potencjalnej lokalizacji zmiany. Jest to także przyczyną dużego odsetka wyników fałszywie ujemnych, czyli takich, które pomimo obecności zmian w gruczole krokowym ukazują wynik ujemny.

Biopsja fuzyjna to ulepszona wersja badania, do której wykorzystuje się rezonans magnetyczny prostaty. Umożliwia dokładniejsze określenie lokalizacji zmian, co pozwala na mniejszą ilość wkłuć i pewniejszy wynik.

Czy biopsja prostaty jest bolesna?

Pobranie materiału wykonuje się w znieczuleniu miejscowym – sam zabieg nie jest bolesny, lecz bywa niekomfortowy. 

Biopsję można przeprowadzać także przez krocze, przebijając się przez powłoki skórne. Taki zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym.

Powikłania biopsji prostaty

Po przeprowadzeniu badania mogą pojawić się następujące objawy:

• krwawienie z odbytu,
• krew w moczu,
• krew w nasieniu,
• trudności w oddawaniu moczu,
• stan zapalny wywołany infekcją bakteryjna jelita.

Aby uniknąć infekcji bakteryjnej stosuje się prewencyjną antybiotykoterapię przed wykonaniem zabiegu. Nie jest ona konieczna w przypadku pobrania materiału przez krocze. Jeżeli wymienione objawy trwają dłużej niż kilka dni, nasilają się lub pojawiają się inne, należy pilnie zgłosić się do urologa!

Kiedy wykonać biopsję prostaty?

Każdy mężczyzna po 45. r.ż. powinien raz w roku udać się na wizytę do urologa, by przeprowadzić badanie prostaty. Obejmuje ono oznaczenie markera PSA oraz badanie per rectum. Decyzja o przeprowadzeniu biopsji prostaty podejmowana jest na podstawie:

• wyniku badania per rectum,
• wyniku poziomu PSA, a także stosunku PSA wolnego do związanego,
• historii medycznej pacjenta i jego rodziny,
• obecności chorób współistniejących.

Jednorazowo podniesiony poziom markera PSA nie jest wskazaniem do przeprowadzenia badania, chociaż stanowi sygnał alarmowy i oznaczenie należy powtórzyć.

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Jak przygotować się do biopsji prostaty?

Pobranie materiału do badań nie trwa długo i nie wymaga specjalnych przygotowań poza prewencyjną antybiotykoterapią w przypadku metody przezodbytniczej. Należy poinformować lekarza przed badaniem o zażywanych lekach oraz wszelkich kwestiach zdrowotnych (np. rozruszniku serca).

Wyniki biopsji prostaty

Pobrany materiał przekazywany jest do laboratorium, gdzie histopatolog bada tkankę i określa rodzaj zmiany. Następnie wynik konsultowany jest przez urologa oraz onkologa. Średni czas oczekiwania na wynik badania to 2 tygodnie. 

W przypadku, gdy wynik jest niejednoznaczny lub pomimo negatywnego wyniku stężenie PSA rośnie, lekarz może podjąć decyzję o powtórnym wykonaniu badania. Jeżeli pierwsze wykonywane było tradycyjnie z użyciem USG, drugie powinno być poprzedzone rezonansem magnetycznym.