Co to jest kardiowersja elektryczna?

Kardiowersja elektryczna to zabieg medyczny, w którego przebiegu dochodzi do przywrócenia prawidłowego rytmu serca. W trakcie tego zabiegu krótki impuls prądu elektrycznego o wysokiej energii przepływa pomiędzy dwoma elektrodami umieszczonymi na powierzchni klatki piersiowej pacjenta. Impuls ten powinien być odpowiednio zsynchronizowany z rytmem pracy serca w przeciwieństwie do defibrylacji. Jedno lub (jeśli jest taka konieczność) kilka wyładowań pozwala na przywrócenie prawidłowego rytmu serca. 

Rodzaje kardiowersji

Możemy wyróżnić dwa rodzaje kardiowersji:

• Kardiowersja farmakologiczna – polega na podaniu leków antyarytmicznych;
• Kardiowersja elektryczna – przeprowadzana jest przez lekarza w warunkach szpitalnych.

Umów termin wizyty u lekarza chorób wewnętrznych

Wskazania do kardiowersji

Najczęstszym wskazaniem do przeprowadzania kardiowersji jest migotanie przedsionków. Zabiegi możemy podzielić na te o charakterze pilnym lub planowym. 

Kardiowersję pilną wykonuje się w sytuacji zagrożenia życia, czyli wtedy kiedy mamy do czynienia z zaburzeniami rytmu serca, przebiegających ze zbyt szybką akcją mięśnia sercowego, co znacząco upośledza jego pracę i powoduje zaburzenia hemodynamiczne.

Kardiowersję planową wykonuje się u pacjentów z migotaniem przedsionków lub trzepotaniem przedsionków, ale bez zaburzeń hemodynamicznych. Ten rodzaj zabiegu wykonuje się, gdy leczenie farmakologiczne nie przyniosło oczekiwanych rezultatów oraz u osób, u których stwierdzono przeciwwskazania do stosowania leków antyarytmicznych.

Kardiowersję wykonuje się wyłącznie na zlecenie lekarza kardiologa po uprzednich badaniach. Zabieg przeprowadzany jest przez kardiologa i anestezjologa oraz w asyście pielęgniarki. 

Pamiętaj, że wizytę u wybranego specjalisty możesz zarezerwować na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Powikłania kardiowersji

Kardiowersja jak każdy inny zabieg może nieść ze sobą pewne ryzyko. Do najgroźniejszych ewentualnych powikłań kardiowersji serca należy zator do tętnic, zawał serca lub udar mózgu. W trakcie migotania lub trzepotania przedsionki nie kurczą się regularnie, przez co może powstać skrzeplina, która w sytuacji przywrócenia prawidłowego rytmu serca może zostać przetransportowana do tętnic, a to powoduje zator. W ramach bezpieczeństwa, zarówno przed, jak i po kardiowersji elektrycznej bardzo ważne jest kilkutygodniowe leczenie przeciwzakrzepowe, które zmniejsza ryzyko zatoru. 

Ponadto, do ewentualnych skutków ubocznych kardiowersji elektrycznej zaliczyć można:

• oparzenia skóry w miejscu przyłożenia elektrod;
• inne zaburzenia rytmu serca (bradykardia).

Przygotowanie pacjenta do zabiegu kardiowersji

W dniu zabiegu do ośrodka, w którym ma być wykonywany zabieg, pacjent powinien zgłosić się na czczo. Do szpitala warto zabrać ze sobą całą dokumentację medyczną oraz listę zażywanych leków. Zabieg wykonywany jest w krótkim znieczuleniu ogólnym, przez co w dniu zabiegu obowiązuje zakaz prowadzenia pojazdów. W tej sytuacji warto już wcześniej przemyśleć dojazd zarówno do, jak i ze szpitala. Po przeprowadzonym zabiegu pacjent przez kilka godzin pozostaje pod obserwacją w szpitalu. 

Po kilku tygodniach od zabiegu, po uprzedniej kontroli i zezwoleniu u lekarza prowadzącego – pacjent może wrócić do pracy i codziennych obowiązków.

Jaka jest skuteczność kardiowersji?

Kardiowersja to zabieg, który nie wiąże się ze 100% skutecznością w wyregulowaniu pracy serca. Może się zdarzyć, że kardiowersja będzie nieudaną procedurą. W takiej sytuacji pacjent może wymagać dodatkowej farmakoterapii lub zabiegów elektrokardiologicznych. Szacuje się, że skuteczność kardiowersji w przypadku migotania przedsionków wynosi ponad 75% i zależy od czasu trwania choroby. W leczeniu trzepotania przedsionków skuteczność ta to już 90-100% i czas trwania nie ma tutaj znaczenia. 

Bibliografia:

1. Ludwikowska, K. (2017). Kardiowersja elektryczna. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/163523,kardiowersja-elektryczna (dostęp: 10.2023).
2. Trusz-Gluza, M., Jankowski, M. (2023). Kardiowersja elektryczna. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.IV.24.17. (dostęp: 10.2023).
3. Oręziak, A. (2016). Kardiowersja elektryczna. Medycyna po Dyplomie 03.