Czym jest bradykardia?

Zaburzenia rytmu serca związane są z nieprawidłowym funkcjonowaniem tzw. układu bodźcoprzewodzącego, odpowiedzialnego za wytwarzanie i przewodzenie impulsów. Kiedy liczba uderzeń serca spada poniżej 60 na minutę, mówimy o występowaniu bradykardii. Określenie jej przyczyny należy do zadań lekarza kardiologa i to on decyduje o rodzaju zastosowanego leczenia. 

Co ciekawe, bradykardia może być stanem fizjologicznym. Dzieje się tak między innymi w przypadku sportowców, w wyniku regularnego i intensywnego wysiłku fizycznego. Obniżenie tętna obserwujemy także w trakcie snu i głębokiego odprężenia. Jeżeli nie odczuwamy wówczas żadnych objawów, nie powinno to budzić naszego niepokoju. 

U niektórych pacjentów stwierdza się mieszany typ arytmii w postaci zespołu tachykardia-bradykardia. Charakteryzuje się on napadami przyspieszonej pracy serca, po których następuje jego nadmierne spowolnienie. Grozi to nagłym pogorszeniem samopoczucia, zawrotami głowy i niebezpiecznymi upadkami, zwłaszcza w przypadku osób starszych.

Przyczyny występowania bradykardii

Jedną z przyczyn wywołujących bradykardię jest choroba niedokrwienna serca, spowodowana zaburzeniem przepływu krwi w naczyniach zaopatrujących komórki układu bodźcoprzewodzącego. Dodatkowym czynnikiem osłabiającym wytwarzanie i przewodzenie impulsów w obrębie serca jest podeszły wiek i zmiany zwyrodnieniowe w układzie nerwowym. Pamiętajmy, że bradykardia może być również objawem stanu zagrożenia życia i zdrowia, takiego jak zawał serca, udar mózgu czy zatorowość płucna. 

Niezwykle ważne dla miarowej pracy serca jest zachowanie równowagi elektrolitowej. Wyjątkowo niebezpieczna okazuje się być hiperkaliemia, czyli podwyższenie stężenia potasu w surowicy krwi powyżej 5mmol/l. Pamiętajmy o zachowaniu dużej ostrożności w samodzielnym stosowaniu suplementów diety zawierających potas, zwłaszcza w przebiegu chorób sercowo-naczyniowych, a także niewydolności nerek.
 
Bradykardia bywa również objawem niedoczynności tarczycy. Towarzyszy jej powiększona sylwetka serca oraz osłabienie i spowolnienie metabolizmu. W tej sytuacji należy niezwłocznie wykonać odpowiednie badania krwi i skonsultować wyniki z lekarzem endokrynologiem.

Nie zapominajmy, że bradykardia może być skutkiem ubocznym stosowanych przewlekle leków, między innymi beta-blokerów, glikozydów nasercowych oraz antagonistów kanałów wapniowych. O wszystkich stosowanych preparatach należy poinformować lekarza w trakcie wizyty.

Umów wizytę u kardiologa

Jak objawia się bradykardia?

W przebiegu bradykardii obserwujemy niewystarczające pompowanie krwi przez serce, co skutkuje zmniejszoną tolerancją wysiłku, zawrotami głowy, a nawet omdleniem. Pacjenci skarżą się na ciągłe osłabienie oraz problemy z utrzymaniem koncentracji. Charakter wspomnianych objawów uzależniony jest od nasilenia bradykardii, jej częstotliwości oraz czasu trwania. W zaawansowanym stadium choroby dojść może do niebezpiecznego powikłania w postaci asystolii, czyli braku czynności elektrycznej serca.

Jak leczyć bradykardię?

W przypadku podejrzenia arytmii serca należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem POZ, który skieruje nas do lekarza kardiologa. Wizytę umówisz bez wychodzenia z domu za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl. 

Potwierdzenie bradykardii wymaga przeprowadzenia odpowiedniej diagnostyki. W pierwszej kolejności przeprowadza się badanie fizykalne, czyli osłuchanie pacjenta i zweryfikowanie częstotliwości tętna. Kolejnym krokiem jest wykonanie badania EKG. Zaburzenia rytmu mają często charakter przejściowy, dlatego konieczne może być monitorowanie pracy serca przez okres 24 godzin za pomocą metody Holtera. 

Wdrożenie odpowiedniego leczenia wymaga ustalenia przyczyny bradykardii. Konieczna może okazać się zmiana stosowanych dotychczas preparatów lub wprowadzenie dodatkowych, np. w przebiegu chorób tarczycy. Jeśli uszkodzenie układu bodźcoprzewodzącego ma charakter trwały, najczęstszym rozwiązaniem jest wszczepienie stymulatora, czyli rozrusznika serca.

Autor