Tętno – co to takiego?

Tętno (puls) możemy zdefiniować jako ilość wyczuwalnych uderzeń serca w ciągu minuty. Krew tłoczona jest z serca do narządów ciała naczyniami krwionośnymi wykonując ruch falisty – jest on zależny od skurczów serca oraz sprężystości tętnic. To jak szybko pracuje serce określić można poprzez wykonanie pomiaru tętna.

Umów się do lekarza rodzinnego

Jak wykonać pomiar tętna?

Aby wykonać badanie należy przyłożyć opuszki palców w miejscu gdzie zlokalizowana jest tętnica. Nie należy wykorzystywać kciuka do mierzenia pulsu innej osobie, gdyż może być mylnie odczytany z naszym własnym. Po uciśnięciu tętnicy powinien być wyraźnie wyczuwalny ruch falisty krwi. Do poprawnego zmierzenie ilości uderzeń na minutę niezbędny będzie zegarek lub stoper – pomiaru dokonujemy przez 60 sekund. W aptekach dostępne są również narzędzia usprawniające wykonanie pomiaru tętna. Do takich zaliczyć można pulsoksymetry oraz ciśnieniomierze.

W jakich miejscach na ciele należy mierzyć tętno?

Pomiar tętna wykonuje się w miejscach gdzie tętnice są zlokalizowane płytko pod skórą – umożliwia nam to poprawne wyczucie ilości uderzeń serca. Do takich tętnic można zaliczyć:

• tętnicę szyjną zewnętrzną;
• ramieniową;
• promieniową;
• udową;
• podkolanową;
• piszczelową tylną;
• grzbietową stopy.

Prawidłowe tętno – wartości

Wartości pulsu człowieka powinny mieścić się w przedziale 70-75 uderzeń na minutę. Normy różnią się także w zależności od wieku, kondycji fizycznej oraz obciążenia chorobami. Tak więc prawidłowy puls wynosi odpowiednio:

• u noworodków – 130 uderzeń na minutę;
• u dzieci – 100 uderzeń na minutę;
• młodzież - 85 uderzeń na minutę;
• dorośli - 70  uderzeń na minutę;
• osoby starsze - 60  uderzeń na minutę.

Co wpływa na nieprawidłowe wartości tętna?

Niewłaściwa dieta

Żywność bogata w cholesterol podnosi jego stężenie w organizmie człowieka. Odkłada się on w ścianach naczyń krwionośnych, zmniejszając ich światło powodując mniejszy przepływ krwi przez naczynia. Im średnica jest mniejsza tym serce musi szybciej pracować, aby dostarczyć odpowiednią ilość krwi do wszystkich narządów ciała.

Podwyższony poziom cukru we krwi

Już niewielkie ale stale podwyższone wartości cukru we krwi powodują przyspieszenie tętna. Wraz ze wzrostem poziomu glukozy krew staje się gęstsza, a to utrudnia pracę mięśnia sercowego i przepływ przez naczynia krwionośne.

Używki

Palenie papierosów oraz nadużywanie alkoholu przyczynia się do rozwoju nadciśnienia tętniczego, a co za tym idzie przyspieszenia akcji serca.

Nieunormowane ciśnienie tętnicze

Im dłużej ciśnienie krwi przekracza wartości 140/90 mm Hg tym uszkodzenie tętnic jest większe. Ściany naczyń krwionośnych pod wpływem wysokiego ciśnienia krwi ulegają uszkodzeniom, co w konsekwencji doprowadza do zmniejszenia ich elastyczności i utrudnienia przepływu krwi.

Przewlekły stres

Gdy jesteśmy poddenerwowani często odczuwany, że nasze ciśnienie krwi się zwiększa. Objawiać się to może bólem głowy, drżeniem rąk czy zwiększoną potliwością. W takich przypadkach nasze tętno również ulega podwyższeniu. W miarę możliwości powinniśmy unikać nadmiaru sytuacji stresowych aby nie narażać układu krwionośnego na nadmierną pracę.

Zbyt szybko bijące serce możemy uspokoić chwilą relaksu w chłodnym pomieszczeniu. Szklanka zimnej wody również przyczyni się do ustabilizowania tętna oraz poprawy pracy mięśnia sercowego. Pamiętajmy także na co dzień o aktywności fizycznej – poprawa kondycji korzystnie wpłynie na pracę układu krążenia a co za tym idzie obniżenie tętna. Dbanie o prawidłową dietę jest bardzo pomocne w walce z chorobami układy krążenia oraz ich prewencji. W codziennej diecie należy pamiętać o odpowiedniej podaży warzyw i owoców, produktów z pełnego przemiału oraz odpowiednim nawodnieniu organizmu.

Autor