Sklerotyzacja - czym jest?

Sklerotyzacja podchrzęstna to termin określający zmiany destrukcyjne w obrębie warstwy podchrzęstnej kości, powstające w miejscach największych przeciążeń narządu ruchu. Na skutek ubytku chrząstki stawowej i zwiększenia tarcia między powierzchnią stawów wywołanych brakiem amortyzacji, organizm stara się zrekompensować ubytki chrząstki nadbudowując w tych miejscach kość. Proces sklerotyzacji bardzo często towarzyszy chorobom zwyrodnieniowym stawów, takim jak reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). Sklerotyzacja zachodzi najczęściej w obrębie stawów krzyżowo-biodrowych, kręgosłupa, stawu biodrowego, kolanowego czy barkowego.

Umów się do ortopedy

Sklerotyzacja stawów - przyczyny

Sklerotyzacja podchrzęstna jest najczęściej związana z chorobami zwyrodnieniowymi stawów. Czynnikiem sprzyjającym rozwojowi sklerotyzacji jest przede wszystkim dojrzały wiek, ponieważ w procesie starzenia się organizmu dochodzi do stopniowej degradacji chrząstki. Do innych przyczyn wystąpienia sklerotyzacji zaliczyć można:

• siedzący tryb życia i brak ruchu;
• nadwagę i nieodpowiedniaą dietę;
• częste urazy kości i stawów;
• częste przeciążenia stawów;
• uprawianie sportów wyczynowych;
• nieprawidłowo wykonywane ćwiczenia.

Sklerotyzacja - objawy

Sklerotyzacja jest procesem patologicznym i wywołuje szereg nieprzyjemnych objawów powodujących dyskomfort i ograniczających ruchomość stawów. Należą do nich:

• osteofity, czyli deformacje kostne przypominające kształtem płomień świecy;
• ograniczenie zakresu ruchomości stawów;
• stan zapalny stawów, czyli obrzęki, ból, zaczerwienienie i podniesienie ciepłoty ciała w obrębie chorego stawu;
• sztywność poranna, polegająca na trudnościach w wykonywaniu ruchu po przebudzeniu;
• patologiczne zmiany w obrębie stawu, widoczne w RTG, polegające na zwężeniu szpary stawu czy puste ubytki w kościach, tak zwane geody kostne;
• objaw próżniowy, czyli gromadzenie się gazu w torebce stawowej na skutek zmian zwyrodnieniowych.

Dodatkowo w zaawansowanych stadiach choroby może dochodzić do wyłonienia szpiku kostnego na skutek degradacji struktury kostnej w obrębie stawu.

Z dolegliwościami tego typu należy niezwłocznie udać się do lekarza rodzinnego lub innego specjalisty, takiego jak reumatolog czy ortopeda. Zaniedbanie tych symptomów może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych związanych z narządem ruchu.

Sklerotyzacja - diagnostyka

Rozpoznanie zaczyna się od zebrania dokładnego wywiadu dotyczącego występujących dolegliwości, trybu życia, rodzaju wykonywanej pracy czy aktywności fizycznej. Są to niezbędne informacje pozwalające ustalić podłoże patologii.

Najważniejszym narzędziem diagnostycznym w przypadku chorób zwyrodnieniowych stawów związanych z występowaniem sklerotyzacji jest badanie obrazowe - RTG. Za jego pomocą lekarz, zazwyczaj reumatolog, jest w stanie określić stopień zaawansowania i rodzaj sklerotyzacji. 

Dodatkowo pomocnymi badaniami, potwierdzającymi obecność procesu zwyrodnieniowego, są badania laboratoryjne, takie jak OB, badanie poziomu białka ostrej fazy (m.in. CRP) czy aglutynacja lateksowa.

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Sklerotyzacja - leczenie

Sklerotyzacja wiąże się z obecnością procesu zapalnego w obrębie zajętych stawów, dlatego podstawowe leczenie polega na podawaniu środków farmakologicznych zarówno doustnych, jak i w iniekcjach, mających na celu złagodzenie objawów toczącego się stanu zapalnego oraz spowolnienie degradacji struktur stawu. W tym celu podaje się preparaty przeciwzapalne i przeciwbólowe zawierające NLPZ czy glikokortykosteroidy. W celu opóźnienia toczącego się w organizmie procesu sklerotyzacji stosuje się leki z metotreksatem, leflunomidem, sulfasalazyną. Obecnie do leczenia stosuje się także leki biologiczne, które często przynoszą dobre rezultaty w leczeniu, jednak nie jest to terapia wskazana dla każdego.

W cięższych przypadkach stosuje się leczenie operacyjne, podczas którego zazwyczaj wszczepiana jest endoproteza w miejsce zniszczonego stawu.

Dodatkowo zalecana jest też fizjoterapia i odpowiednio dobrane ćwiczenia w zależności od stawu objętego sklerotyzacją.