Na czym polega badanie mykologiczne?

Badanie mykologiczne pozwala na potwierdzenie (lub wykluczenie) grzybiczej etiologii infekcji, a także określenie, jaki gatunek grzyba ją wywołuje. Jest to badanie, które umożliwia precyzyjne dobranie leczenia. Badanie mykologiczne pozwala również na monitorowanie postępów leczenia. 

Wykonuje się je z różnego materiału pobranego od pacjentów, np. kału czy skóry. Następnie taki materiał jest oglądany pod mikroskopem lub wysiewany na specjalną płytkę hodowlaną w celu identyfikacji danego patogenu.

Umów wizytę u lekarza rodzinnego

Jakie są rodzaje badań mykologicznych?

Badania mykologiczne można podzielić ze względu na miejsce występowania grzybicy oraz sposób wykonania takiego badania. Wyróżniamy tu:

• badanie mykologiczne paznokci;
• badanie mykologiczne kału;
• badanie mykologiczne skóry.

Badanie mykologiczne kału wykonywane jest w celu ustalenia składu flory przewodu pokarmowego. Może być wykonane na zlecenie lekarza rodzinnego lub gastroenterologa. Niektóre czynniki, takie jak dieta, antybiotyki, obniżona odporność czy aktualne choroby, mogą przyczynić się do zaburzenia flory jelitowej, co powoduje nieprawidłowości w działaniu przewodu pokarmowego. Badanie mykologiczne pozwala wykryć ewentualne zaburzenia i dobrać właściwą terapię.

Badanie mykologiczne paznokci wykonywane jest w celu potwierdzenia grzybiczej infekcji paznokci. Badanym materiałem są zeskrobiny z płytki paznokciowej lub fragment paznokcia. Zazwyczaj badanie mykologiczne paznokci wykonuje się na zlecenie lekarza dermatologa, podologa lub kosmetologa w przypadku podejrzenia grzybicy paznokci.

W badaniu mykologicznym skóry materiałem pobranym jest wymazu lub fragmentu skóry z miejsca zajętego infekcją. Wykonywane jest na zlecenie dermatologa lub lekarza rodzinnego w celu potwierdzenia infekcji grzybiczej skóry.

Jakie są wskazania do wykonania badania mykologicznego?

Badanie mykologiczne przeprowadzane jest, gdy istnieje podejrzenie infekcji grzybiczej. Pacjent kierowany jest na takie badanie przez lekarza rodzinnego, dermatologa, gastroenterologa czy innego specjalistę na podstawie zaobserwowanych objawów. Zazwyczaj podstawą do wykonania badanie są:

• świąd skóry;
• przebarwienia skóry;
• zażółcenie lub zgrubienie paznokci;
• pleśniawki;
• upławy, pieczenie i świąd okolic intymnych;
• inne niepokojące objawy mogące świadczyć o infekcji grzybiczej.

Wizytę u wybranego specjalisty zarezerwujesz wygodnie nie wychodząc z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

W jaki sposób wykonuje się badanie mykologiczne?

Aby wykonać badanie mykologiczne, najpierw należy pobrać odpowiedni materiał do badania, który będzie różnił się w zależności od miejsca wystąpienia infekcji. Materiałem pobieranym do badania mogą być:

• zeskrobiny paznokci czy skóry;
• skrawki zajętych chorobą paznokci;
• włosy;
• wydzielina z pochwy;
• plwocina;
• szpik kostny;
• próbka kału czy moczu;
• krew żylna;
• płyn mózgowo-rdzeniowy.

Następnie pobrany materiał poddawany jest odpowiedniemu badaniu. Tu możemy wyróżnić kilka rodzajów badań mykologicznych ze względu na sposób ich przeprowadzania. Są to:

• badania mykologiczne mikroskopowe;
• hodowla grzyba w warunkach laboratoryjnych na odpowiednich podłożach;
• badania serologiczne;
• genetyczne testy.

Jak należy przygotować się do badania mykologicznego?

Badanie mykologiczne wymaga od nas odpowiedniego przygotowania. Minimum miesiąc przed badaniem powinniśmy odstawić stosowanie wszelkich leków przeciwgrzybiczych doustnych oraz miejscowych w postaci kremów, maści, żeli, lakierów czy szamponów. Co najmniej dobę przed badaniem należy unikać kontaktu miejsc zakażonych ze środkami powierzchniowo-czynnymi, takimi jak płyny do mycia naczyń, mydła, żele pod prysznic, kosmetyki, balsamy czy kremy. Stosowanie tego typu preparatów może powodować zafałszowanie badania i błędny wynik.

O odstawieniu leczenia decyduje lekarz prowadzący, który zalecił terapię przeciwgrzybiczą, nie należy odstawiać leczenie na własną rękę.

Badanie mykologiczne - normy i interpretacja wyniku

Interpretacja wyniku badania mykologicznego zależy ściśle od rodzaju wykonanego badania i pobranego materiału. W przypadku jałowych próbek, jak na przykład płynu mózgowo-rdzeniowego, obecność grzybni świadczy o infekcji. W przypadku próbek takich jak skóra, włosy, paznokcie czy kał w badanym materiale znaleźć się mogą fizjologiczne występujące na i w naszym ciele grzyby. W takim przypadku należy określić ilość oraz rodzaj danego patogenu. Interpretacją wyników badania mykologicznego zajmuje się zawsze osoba przeprowadzająca takie badania oraz lekarz, który je zlecił.

Bibliografia:

1. Rogalska, M. (2017). Diagnostyka zakażeń grzybiczych. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/164925,diagnostyka-zakazen-grzybiczyc. (Dostęp 05.2023).
2. Przondo-Mordarska, A., Podsiadło, B., Ochman, E., Rożynek, E. (2022). Diagnostyka Zakażeń Grzybiczych. Podręcznik Interna - Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.V.28.3. (Dostęp: 05.2023).

Autor