Przebarwienia skórne - jak powstają?

Kolor skóry jest uwarunkowany między innymi przez zawartość barwników, czyli melaniny, produkowanej przez komórki skóry zwane melanocytami. Na skutek nieprawidłowości i zaburzeń pracy melanocytów może dochodzić do powstania przebarwień skóry. Objawia się to plamami o ciemniejszym zabarwieniu niż skóra otaczająca. Wielkość tych zmian może być różna.

Umów wizytę u lekarza rodzinnego

Jakie są rodzaje przebarwień?

Ze względu na wielkość i sposób powstawania można wyróżnić kilka rodzajów przebarwień skóry.

Przebarwienia uogólnione - zazwyczaj są wynikiem chorób, takich jak:

• niewydolność lub nadczynność kory nadnerczy,
• nadczynność tarczycy,
• choroby wątroby i nerek,
• nowotwory,
• niedobory witamin,
• zaburzenia metaboliczne,
• stosowanie niektórych leków.

Tego typu przebarwienia skórne mogą pojawiać się na całym ciele, a także na błonach śluzowych. Taki objaw może być pierwszym symptomem rozwijającej się choroby.

Ostuda - jest to typ przebarwień zlokalizowany głównie na twarzy. Są to ciemnobrązowe plamy o nieregularnym brzegu. Główną przyczyną powstawania tego typu przebarwień skóry mogą być zmiany hormonalne.

Plamy typu kawa z mlekiem - przebarwienia te stwierdza się już w okresie dzieciństwa. Pojawiają się głównie na tułowiu. Pojedyncze zmiany tego typu nie są groźne, raczej stanowią defekt kosmetyczny. Liczne występowanie takich przebarwień skóry może jednak sugerować występowanie nerwiakowłókniakowatości.

Piegi - niewielkie przebarwienia skórne występujące głównie na twarzy, najczęściej u osób z jasną karnacją. Nasilają się w okresie zwiększonej ekspozycji na słońce, a blakną w okresie zimowym. Jako przyczynę powstawania uważa się zwiększoną aktywność melanocytów.

Plamy soczewicowate - to plamy charakterystyczne głównie dla osób dorosłych, często narażonych na promieniowanie słoneczne. Zmiany te mają zazwyczaj barwę od jasnożółtej do ciemnobrązowej. Licznie występujące mogą być objawem genetycznej choroby Peutza i Jeghersa.

Przebarwienia pozapalne - powstałe w wyniku lokalnego pobudzenia melanocytów do produkcji melaniny jako następstwo stanu zapalnego. Mogą być konsekwencją:

• trądziku,
• liszaja płaskiego,
• łuszczycy,
• kontaktowego zapalenia skóry,
• stosowania niektórych miejscowych i ogólnych leków,
• kontaktu skóry z substancjami drażniącymi.

Co zrobić w przypadku powstania przebarwień skóry?

W przypadku powstania niepokojących i nagłych przebarwień skóry należy niezwłocznie zgłosić się do dermatologa w celu określenia charakteru przebarwienia. Po przeprowadzonym wywiadzie i dokładnym badaniu, dermatolog zaproponuje odpowiednie leczenie.

Jeśli przebarwienia są delikatne, przyczyna ich powstania jest znana i nie rozwinęły się nagle, możemy zastosować kilka domowych sposobów na przebarwienia skórne.

Domowe sposoby na przebarwienia skórne.

W przypadku lekkich, mało widocznych przebarwień skóry świetnie sprawdzą się domowe sposoby na przebarwienia skóry. Stosowane regularnie przyniosą oczekiwany efekt.

Sok z cytryny

Najprostszym i skutecznym domowym sposobem na przebarwienia skóry jest sok z cytryny. Wystarczy kilka razy dziennie przetrzeć skórę wacikiem nasączonym sokiem z cytryny. Cytryna, dzięki obecności kwasu cytrynowego, ma działanie złuszczające i rozjaśniające przebarwienia, świetnie sprawdzi się w tego typu zmianach. Jeśli nie mamy pod ręką cytryny, można również użyć do tego celu jabłka.

Maseczka ze świeżych ogórków

Maseczka z ogórków na twarz dobrze odżywi i nawilży skórę, stosowana regularnie zmniejsza przebarwienia i zapobiega powstawaniu nowym. W celu wzmocnienia efektu można do takiej maseczki dodać kilka kropli soku z cytryny.

Maseczka z jogurtu naturalnego lub zsiadłego mleka

Dzięki obecności kwasu mlekowego w tych produktach, uzyskamy działanie delikatnie złuszczające i rozjaśniające przebarwienia. Taką maseczkę można wzbogacić dodatkiem miodu.

Jak leczyć przebarwienia skóry?

W przypadku przebarwień skóry, których nie jesteśmy w stanie usunąć domowymi sposobami, należy zastosować mocniejsze środki oparte na bazie kwasów złuszczających, takich jak glikolowy, azelainowy czy witaminy C w odpowiednim stężeniu. Produkty takie są dostępne w aptekach bez recepty w postaci kosmetyków lub leków.

Możemy również sięgnąć po pomoc dermatologa, który może zlecić nam stosowanie silniejszych środków dostępnych na receptę zawierających takie substancje jak pochodne retinoidów czy sterydy. W leczeniu przebarwień wykonuje się również zabiegi z użyciem lasera. 

Wizytę u wybranego specjalisty zarezerwujesz wygodnie bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Jak zapobiegać przebarwieniom skórny?

Większość przebarwień skóry powstaje na skutek nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne oraz czynniki podrażniające skórę. Aby zapobiegać powstawaniu przebarwień należy:

• unikać nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne,
• stosować kremy z filtrami przeciwsłonecznymi,
• zakładać ubranie zakrywające ciało w słoneczne dni,
• nawilżać skórę,
• regularnie wykonywać peelingi skóry - zarówno mechaniczne, jak i chemiczne.

Bibliografia:

1. Cichniewicz, A. (2022). Zaburzenia barwnikowe - przyczyny, objawy i leczenie. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/74392,zaburzenia-barwnikowe. (Dostęp: 12.2022).
2. Pustkowski, M., Nowicka, D. (2020). Zaburzenia barwnikowe – rozpoznanie i postępowanie. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/225012,zaburzenia-barwnikowe-rozpoznanie-i-postepowanie. (Dostęp: 12.2022).
3. Kapuścińska, A., Nowak, I. (2015). Zastosowanie kwasów organicznych w terapii trądziku i przebarwień skóry. Postepy Hig Med Dosw; 69, s. 374-383.

Autor