Efedryna – właściwości

Efedryna działa poprzez bezpośrednie pobudzenie receptorów α i β adrenergicznych. Zwiększa ona także uwalnianie endogennej noradrenaliny oraz hamuje jej wychwyt zwrotny. Substancję tą stosuje się w chorobach dróg oddechowych przebiegających z trudnościami w odkrztuszaniu. Do głównych działań efedryny zalicza się:

• zmniejszenie przekrwienia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych;
• podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi;
• zwiększenie siły skurczu mięśnia sercowego;
• pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego;
• zwiększenie przepływu krwi przez tętnice wieńcowe i mózgowe.

Efedryna wiąże się z białkami osocza. Substancja gromadzona jest w wątrobie, śledzionie, mózgu i nerkach. 

Spalanie tkanki tłuszczowej 

Efedryna zwiększa wykorzystanie kwasów tłuszczowych jako źródła do produkcji energii. Powoduje ona wzrost stopnia przemiany materii w ustroju. Regularne zażywanie efedryny pozwala przyspieszyć tempo metabolizmu o 10%. Może także wpływać na spowolnienie opróżniania żołądka, co przekłada się na opóźnione pojawienie się odczucia głodu. Efedryna jest popularnym środkiem wśród kulturystów jako substancja zwiększająca wydolność organizmu. Wpływa ona na zwiększenie siły skurczu mięśni szkieletowych, co przekłada się na wzrost możliwości wysiłkowych. Po przyjęciu efedryny zwiększa się odporność organizmu na zmęczenie oraz poprawia się synteza białek w mięśniach szkieletowych. Należy jednak pamiętać, że zażywanie efedryny może być niebezpieczne dla zdrowia! Każdy środek zawierający efedrynę powinien być skonsultowany z lekarzem.

Umów się do lekarza rodzinnego

Efedryna – zastosowanie

Efedrynę stosuje się doustnie, donosowo, domięśniowo, podskórnie oraz dożylnie.

Substancja ta znalazła zastosowanie w anestezjologii jako lek zwężający naczynia krwionośne podczas spadków ciśnienia. Podawana jest także podskórnie oraz domięśniowo w stanach skurczowych dróg oddechowych. Miejscowo substancja ta używana jest w postaci kropli do nosa jako lek zmniejszający przekrwienie oraz obrzęk błon śluzowych podczas kataru. Efedrynę stosuje się w leczeniu ostrych stanów zapalnych zatok przynosowych o różnej etiologii, w tym stanów uczuleniowych. Preparaty zawierające efedrynę przepisywane są przez lekarza.

Efedryna – przeciwwskazania

Efedryna nie powinna być stosowana u osób, które mają problemy z oddawaniem moczu lub stosują leki na astmę. Ponadto, szczególną ostrożność w stosowaniu leków z efedryną zachowuje się także w przypadku osób z chorobami tarczycy, cukrzycą, chorobami serca, a także z nadciśnieniem. Preparatów z efedryną nie należy łączyć z halotanem oraz glikozydami nasercowymi ze względu na możliwość wystąpienia zaburzeń rytmu serca. U kobiet w ciąży stosowanie efedryny jest przeciwwskazane, ponieważ substancja przenika do łożyska i powoduje przyspieszenie akcji serca u płodu. Preparatów z efedryną nie zaleca się także podczas laktacji, gdyż może się to wiązać ze znacznym pobudzeniem dziecka i zaburzeniami snu.

Efedryna – skutki uboczne

Zażywanie efedryny może być niebezpieczne dla zdrowia i wiąże się z wystąpieniem wielu skutków ubocznych. Do potencjalnych działań niepożądanych wynikających z zastosowania efedryny zaliczyć można:

• podwyższone ciśnienie tętnicze krwi;
• podrażnienie żołądka;
• niepokój i zdenerwowanie;
• problemy z zasypianiem;
• zawroty i bóle głowy;
• problemy z oddawaniem moczu i zaburzenia potencji;
• zmiany dermatologiczne: zaczerwienienie skóry, pocenie się, trądzik;
• zmiany w stężeniach glukozaminy i insuliny we krwi.

Stosowanie efedryny w dużych dawkach przez dłuższy okres czasu może powodować uzależnienie psychiczne. Efedryna została wpisana na listę zabronionych środków dopingujących w sporcie. 

Bibliografia:

1. Szumny D., i in. (2007). Leki roślinne stosowane w chorobach układu oddechowego. Dent. Med. Probl., s. 507-512. 
2. Galek M., Ortyl J. (2013). O środkach odchudzających. Nauka i technika. Chemia w Szkole 6, s. 19-20. 
3. Motyka M., Marcinkowski J. (2014). Nowe metody odurzania się. Cz. I. Leki dostępne bez recepty wykorzystywane w celach narkotycznych. Probl Hig Epidemiol, s. 504-511. 

Autor