Budowa i funkcje serca

Serce zlokalizowane jest w śródpiersiu, pomiędzy płucami. Jego przednia część przylega do mostka, a tylna znajduje się w pobliżu kręgosłupa. Zbudowane jest ono z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej i otoczone workiem osierdziowym, który pełni funkcje ochronne i utrzymuje w prawidłowej pozycji. Serce stanowi centralny organ układu krwionośnego, a jego rola polega na pompowaniu krwi do całego organizmu. Dzieli się je na dwie części − lewą i prawą, a w każdej z tych części znajduje się przedsionek oraz komora. Lewa część serca odpowiedzialna jest za przepływ krwi utlenowanej, bogatej w składniki odżywcze, natomiast prawa część transportuje krew pozbawioną tlenu, zawierającą dwutlenek węgla i inne szkodliwe produkty przemiany materii. Obie części oddzielone są przegrodą, dzięki czemu krew nie miesza się.

Umów się do kardiologa

Przyczyny chorób serca

Ryzyko wystąpienia chorób serca wzrasta znacząco u osób starszych. Oprócz wieku, do czynników sprzyjających wystąpieniu chorób serca zalicza się:

• palenie papierosów,
• nadmierne spożywanie alkoholu,
• przewlekły stres,
• niewłaściwą dietę (bogatą w tłuszcze i nierafinowany cukier),
• otyłość,
• cukrzycę, 
• zaburzenia profilu lipidowego (wysokie stężenie cholesterolu LDL, trójglicerydów i cholesterolu całkowitego),
• brak aktywności fizycznej (siedzący tryb życia).

Objawy chorób serca

Objawy chorób serca są często niespecyficzne, początkowo bardzo łagodne, a wraz z rozwojem choroby narastają. Najczęstsze objawy świadczące o wystąpieniu chorób serca to:

• ból w klatce piersiowej,
• uczucie kołatania serca,
• zmęczenie,
• nadmierna potliwość,
• zawroty głowy,
• omdlenia,
• duszności,
• niepokój i uczucie lęku,
• obrzęki i zasinienia, zwłaszcza w obrębie kończyn dolnych.

Wszystkie wyżej wymienione objawy powinny zostać skonsultowane z lekarzem rodzinnym, który na podstawie wywiadu i występujących objawów zleci przeprowadzenie odpowiednich badań diagnostycznych i w razie konieczności skieruje do kardiologa.

Wizytę u wybranego specjalisty możesz z łatwością i bez wychodzenia z domu umówić poprzez portal LekarzeBezKolejki.pl

Diagnostyka chorób serca

Nie wolno bagatelizować nawet najdelikatniejszych objawów sugerujących pojawienie się chorób serca. Zaniedbane nieprawidłowości układu sercowo-naczyniowego mogą przekształcić się w zagrażające życiu choroby. Aby postawić trafną diagnozę niezbędne jest wykonanie:

• badań laboratoryjnych − morfologii krwi, gazometrii, oznaczenia poziomu związków tłuszczowych we krwi, stężenia glukozy i poziomu hemoglobiny glikowanej, wykonanie prób wątrobowych (AST, ALT, bilirubina, GGTP) oraz oznaczenie markerów sercowych (mioglobiny, troponiny, NT-proBNP, CK-MB),
• elektrokardiogramu (EKG),
• echokardiografii,
• badań obrazowych −rezonansu magnetycznego, tomografii komputerowa, RTG klatki piersiowej, angiografii).

Najpowszechniejsze choroby serca

Część chorób serca ma charakter wrodzony, jednak te najpopularniejsze są chorobami nabytymi, a prawdopodobieństwo ich rozwoju wzrasta wraz z wiekiem. Poniżej opisane zostały najpopularniejsze z nich.

Niewydolność serca

Niewydolność serca to stan, w którym zaburzona zostaje praca mięśnia sercowego i jego zdolność do pompowania krwi, w wyniku czego do tkanek trafia niewystarczająca ilość krwi. Najczęstszą przyczyną niewydolności serca jest choroba wieńcowa, jednak może być ona również następstwem nadciśnienia tętniczego, kardiomiopatii, wad zastawek serca czy zaburzeń rytmu serca. Najbardziej charakterystycznymi objawami są duszności, zmęczenie oraz obrzęki.

Zaburzenia rytmu serca (arytmia)

Arytmia to stan, podczas którego dochodzi do zakłócenia prawidłowej pracy serca. Może ona polegać na zbyt wolnej (bradykardia) lub zbyt szybkiej (tachykardia) pracy serca.

Arytmie są zazwyczaj wynikiem innej choroby układu sercowo-naczyniowego, np. nadciśnienia tętniczego, wad zastawkowych, choroby niedokrwiennej serca lub kardiomiopatii.

Choroba niedokrwienna serca 

Choroba niedokrwienna powstaje w wyniku niedostatecznego dostarczania tlenu i substancji odżywczych do serca. Główną przyczyną niedokrwienia serca jest miażdżyca tętnic wieńcowych, czyli odkładanie się blaszki miażdżycowej i zwężenie światła tętnic, doprowadzających krew do serca. Charakterystycznym objawem jest silny ból w klatce piersiowej, który może nasilać się podczas wysiłku fizycznego. W najgorszym wypadku choroba niedokrwienna może doprowadzić do zawału.

Zawał

Zawał to stan, w którym dochodzi do martwicy części mięśnia sercowego z powodu ograniczenia przepływu krwi przez tętnice i niedotlenienia mięśnia sercowego. Objawem zawału jest silny ból w okolicy mostka, któremu towarzyszyć może uczucie lęku, bladość, dezorientacja oraz duszność. 

Autor