Czym jest subkliniczna niedoczynność tarczycy?

Subkliniczna niedoczynność tarczycy jest to utajona postać niedoczynności tarczycy. Przebiega bez jednoznacznych i charakterystycznych objawów. Nieleczona może prowadzić do jawnej niedoczynności oraz innych powikłań. Jej podłożem określa się autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Występuje częściej u pacjentów z cukrzycą typu 2 i insulinoopornością.

Umów się do endokrynologa

Rozpoznanie subklinicznej niedoczynności tarczycy

Rozpoznanie utajonej niedoczynności jest trudne i ma miejsce najczęściej podczas weryfikacji rutynowych badań krwi. Odnośnikiem do rozpoznania tej choroby jest wskaźnik stężenia TSH (hormon tyreotropowy) oraz wolnych hormonów tarczycy. Subklinicznej niedoczynności tarczycy towarzyszy podwyższone TSH, mimo prawidłowych wyników hormonów tarczycy. Częstość jej występowania szacuje się na około 3-15 %. Ryzyko pojawienia się choroby wzrasta wraz z wiekiem, a na jej wystąpienie narażone są szczególnie kobiety do 60. roku życia.

Objawy kliniczne

Objawy subklinicznej niedoczynności tarczycy są bardzo mało charakterystyczne, gdyż zalicza się do nich:

• złe samopoczucie,
• uczucie senności,
• zmęczenie,
• bóle głowy,
• zaburzenia pamięci.

Symptomy te łatwo jest przeoczyć lub zbagatelizować, co może prowadzić do przekształcenia się subklinicznej postaci w jawną niedoczynność tarczycy.

Subkliniczna niedoczynność tarczycy − możliwe powikłania

Subkliniczna niedoczynność tarczycy, w której oznaczone stężenie TSH wynosi >10 mlU/l, wpływa zaburzająco na funkcję mięśnia sercowego i może przyczynić się m.in. do rozwoju chorób układu krążenia, podwyższenia poziomu cholesterolu całkowitego oraz LDL we krwi, zwiększenia poziomu CRP, a także powoduje podwyższenie ciśnienia tętniczego. Wiele badań potwierdza, iż choroba ta sprzyja częstszemu występowaniu niewydolności serca, choroby niedokrwiennej serca oraz większej śmiertelności z przyczyn sercowo-naczyniowych. Omawiane schorzenie jest również zagrożeniem w trakcie ciąży, ponieważ może powodować nadciśnienie, przedwczesny poród oraz niską masę urodzeniowa dziecka.

Istnieją czynniki, które zwiększają ryzyko przekształcenia się subklinicznej niedoczynności tarczycy w pełnoobjawową niedoczynność. Do takich czynników należy:

• zaawansowany wiek,
• płeć żeńska,
• przebyte leczenie radiojodem,
• przebyta radioterapia głowy i szyi w okresie dzieciństwa,
• stężenie TSH > 10 mlU/l.

Rola oznaczeń poziomu TSH

Aby zwiększyć szansę wykrycia subklinicznej niedoczynności tarczycy na wczesnym etapie, należy regularnie wykonywać badanie sprawdzające stężenie TSH w organizmie. Przeprowadzenie tego badania laboratoryjnego zaleca się:

• co 5 lat, u osób powyżej 35. roku życia,
• u kobiet w ciąży i planujących ciążę,
• u kobiet powyżej 50. roku życia.

Wskazania do leczenia subklinicznej niedoczynności tarczycy

Według Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego, leczenie powinno się wprowadzić przy wykrytym stężeniu TSH we krwi >10 mlU/l, z powodu ryzyka przekształcenia się subklinicznej formy choroby w jawną. U pacjentów, u których obserwuje się stężenie TSH <10 mlU/l, wskazana jest obserwacja i kontrola co 6-12 miesięcy u endokrynologa. W szczególnych przypadkach, m.in. w obecności schorzeń towarzyszących, lekarz indywidualnie ustala najlepszą ścieżkę leczenia dla konkretnego pacjenta.

Leczenie subklinicznej niedoczynności tarczycy

Klasyczne leczenie polega na stosowaniu lewotyroksyny. Lek należy zażywać na czczo, około pół godziny przed pierwszym posiłkiem. Leczenie farmakologiczne nie zawsze jest jednak konieczne.