Czym jest choroba Schönleina-Henocha?

Choroba ta, zwana również plamicą Schönleina-Henocha, zaliczana jest do schorzeń autoimmunologicznych i cechuje się zapaleniem naczyń, związanym ze zwiększonym stężeniem immunoglobulin klasy A – IgA.

W przebiegu plamicy dochodzi do zapalenia tętniczek i żyłek, czyli drobnych naczyń krwionośnych organizmu, które w ciężkich przypadkach może doprowadzić nawet do martwicy. Choroba Schönleina-Henocha może objąć każdą tkankę, gdyż poprzez uszkodzenie naczyń krwionośnych zaburza dopływ krwi do poszczególnych narządów. To najczęstsza postać zapalenia naczyń krwionośnych diagnozowana u maluchów.

Plamica Schönleina-Henocha a poziom IgA we krwi

Dokładna przyczyna rozwoju choroby Schönleina-Henocha nie jest niestety znana, lecz wiadomo, iż we krwi osób cierpiących na te schorzenie występuje podwyższony poziom IgA, czyli immunoglobulin związanych z błonami śluzowymi. Wspomniane immunoglobuliny A odkładają się w ścianach naczyń objętych plamicą, prowadząc do powstania charakterystycznych dla tej choroby złogów.

Umów się do pediatry

Choroba Schönleina-Henocha – czynniki chorobotwórcze

Zazwyczaj, gdyż w około 80% przypadków, plamica poprzedzona jest zakażeniem górnych dróg oddechowych pacjenta. Zakażenie spowodowane jest zazwyczaj paciorkowcem, lecz istnieją także inne czynniki, takie jak inne bakterie lub wirusy, mogące wywoływać zakażenie poprzedzające chorobę Schönleina-Henocha. Do rozwoju plamicy mogą przyczynić się również niektóre leki, narażenie na alergeny lub ukąszenia owadów.

Objawy plamicy Schönleina-Henocha

Najbardziej charakterystycznym i często pierwszym objawem choroby jest obecność wysypki na skórze. Ma ona postać plam rumieniowych lub czerwonych guzków, a z czasem przypomina wybroczyny o czerwonym zabarwieniu. Zmiany skórne są wyczuwalne palpacyjnie, gdyż uwypuklają się ponad powierzchnię skóry. Wysypka może obejmować całe ciało, lecz zazwyczaj występuje symetrycznie na pośladkach i dolnych kończynach. Zmiany są szczególnie intensywne w miejscach ucisku, np. części garderoby. 

Innymi objawami choroby Schönleina-Henocha są m.in.:

• bóle stawów bądź zapalenie stawów,
• obrzęki dłoni, stóp, moszny (u chłopców) lub czoła,
• bóle brzucha (którym mogą towarzyszyć wymioty czy obecność krwi w stolcu),
• czerwone zabarwienie moczu.

Jeśli dojdzie do powikłań choroby, może rozwinąć się nadciśnienie tętnicze, niedrożność jelit, choroby nerek, zapalenie trzustki lub pęcherzyka żółciowego, a także zapalenie płuc. Niestety, proces chorobowy może zająć także układ nerwowy, prowadząc wówczas do poważnych zaburzeń, w tym drgawek lub śpiączki.

Choroba Schönleina-Henocha – diagnostyka

Diagnostykę plamicy Schönleina-Henocha przeprowadza specjalista w placówce medycznej. Rodzic, który zauważy u dziecka niepokojące objawy powinien zgłosić się na konsultację do pediatry lub lekarza rodzinnego, który skieruje pacjenta na dalsza diagnostykę do specjalistów. W sytuacji, gdy zachodzi ryzyko np. krwawienia do przewodu pokarmowego, należy wezwać pogotowie ratunkowe – pacjent poddawany jest wówczas hospitalizacji. 

Pamiętaj, że wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić z łatwością poprzez portal LekarzeBezKolejki.pl.

Diagnoza jest stawiana na podstawie szczegółowego wywiadu z pacjentem i jego rodzicami, badania fizykalnego (w tym oględzin skóry) oraz szeregu badań laboratoryjnych. W razie potrzeby wykonać można dodatkowo badania obrazowe lub pobrać wycinek skóry, w celu przebadania go histopatologicznie.

Leczenie plamicy Schönleina-Henocha

W chorobie tej stosuje się leczenie objawowe, gdyż nie jest w pełni poznana przyczyna wywołująca schorzenie. Jeśli zmiany skórne są łagodne, a pacjent nie zgłasza innych dolegliwości, leczenie ogranicza się do zastosowania odpowiedniej farmakoterapii, tzw. glikokortykosteroidów. Przy dolegliwościach bólowych sięga się po leki o działaniu przeciwbólowym.

W sytuacji, gdy choroba Schönleina-Henocha jest bardziej zaawansowana i zajmuje m.in. nerki, farmakoterapia jest nieco bardziej skomplikowana i zależy od wyników przeprowadzanych badań oraz od nasilenia poszczególnych objawów.

Niezwykle istotne jest dbanie o wypoczynek osoby chorej oraz jej efektywne nawadnianie.