Czym jest alergiczny nieżyt nosa?

Alergiczny nieżyt nosa (ANN), nazywany powszechnie katarem alergicznym, jest chorobą o podłożu immunologicznym, wywołaną przez nadmierną, nieprawidłową reakcję na dany alergen i powstaniem w organizmie stanu zapalnego. Alergiczny nieżyt nosa może występować w postaci izolowanej lub współistnieć wraz z alergicznym zapaleniem spojówek, astmą czy atopowym zapaleniem skóry. 

Katar alergiczny dzieli się na ten występujący przewlekle - kiedy alergen jest obecny w powietrzu przez cały rok i okresowy - gdy alergen występuje w powietrzu sezonowo. Przyczynami alergicznego nieżytu nosa są czynniki środowiskowe pochodzenia zewnętrznego (pyłki roślin, sierść, kurz, zarodniki grzybów pleśniowych), zanieczyszczenia powietrza i alergeny zawodowe. Ponadto wskazuje się na istotny wpływ czynników genetycznych, które mogą predysponować do wystąpienia ANN.

Umów termin wizyty u lekarza rodzinnego

Jak odróżnić katar alergiczny od zwykłego?

Typowymi objawami alergicznego nieżytu nosa są:

• niedrożność nosa, 
• świąd, 
• kichanie, 
• wodnista wydzielina z nosa, 
• utrata powonienia.

Katar alergiczny w większości przypadków utrzymuje się przez dłuższy czas i w przeciwieństwie do kataru o podłożu infekcyjnym, nie towarzyszy mu gorączka. Ponadto w przebiegu kataru infekcyjnego obserwuje się:

• obecność gęstej, śluzowej, czasem ropnej wydzieliny,
• występowanie objawów dodatkowych, np. kaszlu, bólu głowy, 
• czas trwania od kilku do kilkunastu dni.

Jeśli istnieją wątpliwości, z jakim rodzajem kataru mamy do czynienia, warto skonsultować się ze swoim lekarzem rodzinnym, który może postawić diagnozę na podstawie wywiadu i widocznych objawów lub skierować do specjalisty - lekarza alergologa. 

Wizytę u wybranego specjalisty z łatwością zarezerwujesz przez portal LekarzeBezKolejki.pl. 

Czy możliwe jest występowanie alergicznego zapalenia zatok bez kataru?

Katar jest jednym z najbardziej charakterystycznych objawów zapalenia zatok, zarówno o podłożu alergicznym, jak i infekcyjnym. Zdarza się jednak, że po przejściu choroby w fazę przewlekłą, nie obserwuje się obecności wydzieliny z nosa. Pacjentom towarzyszy wtedy rozsadzający ból głowy i okolic przynosowych, który nasila się przy schylaniu, a także uczucie zatkanego nosa i osłabione powonienie.

Katar alergiczny (sienny) u dziecka - kiedy iść do lekarza?

W przypadku podejrzenia kataru alergicznego u dziecka warto skonsultować się z lekarzem pediatrą, zwłaszcza gdy choroba występuje u malucha po raz pierwszy. W przypadku nasilonych objawów konieczna może być wizyta u alergologa dziecięcego i wykonanie odpowiednich testów, w celu określenia alergenu wywołującego nieprawidłową reakcję organizmu.

Wizytę u pediatry warto również umówić gdy:

• wydzielina z nosa ma charakter ropny i towarzyszą jej objawy dodatkowe, np. gorączka, kaszel i duszności;
• katar nie ustępuje po kilku dniach i objawy ulegają nasileniu;
• wydzielina spływa jedynie z jednego otworu nosowego;
• katar pojawia się u noworodka.  

Jakie są rodzaje kropli do nosa na alergię?

Alergiczny nieżyt nosa można leczyć miejscowo, za pomocą kropli do nosa oraz ogólnoustrojowo, z zastosowaniem doustnych leków przeciwalergicznych oraz leków obkurczających naczynia krwionośne. Krople do nosa, które są skuteczne w leczeniu alergicznego nieżytu nosa można podzielić na:

• krople zawierające w składzie kortykosteroidy (mometazon, flutykazon),
• krople zawierające lek przeciwalergiczny (kromoglikan sodowy, azelastyna),
• krople zawierające substancje obkurczające naczynia krwionośne (ksylometazolina, oksymetazolina). 

Leczenie pierwszego rzutu obejmuje stosowanie kropli sterydowych, które działając przeciwzapalnie, wykazują wysoką skuteczność w łagodzeniu kataru alergicznego. Ponadto krople sterydowe posiadają dobry profil bezpieczeństwa przy długotrwałym stosowaniu, w odróżnieniu od leków zawierających oksymetazolinę i ksylometazolinę, które mogą być stosowane jedynie doraźnie.

Domowe sposoby na katar alergiczny

Wśród domowych sposobów na katar alergiczny wyróżnia się m.in. regularne przepłukiwanie nosa przy pomocy soli izotonicznej, która mechanicznie wypłukuje dostające się do nosa alergeny. W przypadku alergii na pyłki roślin, warto zrezygnować z suszenia wypranych ubrań i pościeli na zewnątrz oraz ograniczyć wietrzenie pomieszczeń w okresie pylenia.

Bibliografia:

1. Nasomentin. Charakterystyka Produktu Leczniczego. Dostępne na: rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl. (Dostęp: 06.2023).
2. Rutkowski, R., Kosztyła-Hojna, B., Rutkowska, J. (2008). Alergiczny nieżyt nosa—problem epidemiologiczny, ekonomiczny i społeczny XXI wieku. Advances in Respiratory Medicine, 76(5), s. 348-352.
3. Grad, A., Bartoszewicz, L., Kalicki, B., Jung, A. (2008). Rozpoznanie i leczenie alergicznego nieżytu nosa. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 3(4), s. 154-158.

Autor