Jaki powinien być prawidłowy puls?

Mianem tętna lub pulsu określa się rytmiczne ruchy ścian tętnic, które wywołane są skurczami mięśnia sercowego. U zdrowej osoby dorosłej wartość pulsu mieści się w przedziale od 60 do 100 uderzeń serca na minutę. Wartości te będą wyższe w sytuacjach stresowych lub podczas uprawiania aktywności fizycznej, jest to jednak naturalne zjawisko.

Puls mierzy się zazwyczaj na tętnicy promieniowej, znajdującej się na przedramieniu, a także na tętnicy ramiennej, szyjnej zewnętrznej lub udowej. Normy pulsu zależne są od wieku u prezentują się następująco:

• niemowlęta - około 130 uderzeń na minutę;
• dzieci - około 100 uderzeń na minutę;
• młodzież - około 85 uderzeń na minutę;
• dorośli - około 70 uderzeń na minutę;
• seniorzy - około 60 uderzeń na minut.

Ponadto wartość pulsu zależy od kondycji fizycznej. Osoby prowadzące siedzący tryb życia będą miały wyższy puls niż osoby o dobrej kondycji i regularnie uprawiające sport.

Umów się do kardiologa

Kiedy puls może być wysoki?

Tachykardia, czyli przyspieszona akcja serca (tzw. częstoskurcz) objawia się m.in. podwyższonym pulsem. Zazwyczaj jest konsekwencją intensywnej aktywności fizycznej, w trakcie której zwiększa się zapotrzebowanie metaboliczne organizmu, co nierozerwalnie wiąże się z przyspieszeniem akcji serca i wzrostem ciśnienia tętniczego. Organizm podobnie reaguje w sytuacjach silnie stresujących lub emocjonujących, lecz również wtedy, gdy jest odwodniony, dlatego warto kontrolować dzienne spożycie płynów (minimum 2 litry dziennie).

Wśród innych czynników mogących mieć wpływ na wysoki puls wymienia się:

• picie dużych ilości kawy;
• palenie papierosów;
• picie alkoholu;
• niedobory potasu i magnezu;
• podwyższony poziom glukozy we krwi;
• podwyższony poziom cholesterolu;
• przyjmowanie niektórych leków, które mogą wywoływać częstoskurcz.

Powyższe czynniki zależne są od naszego stylu życia i przyzwyczajeń. Ich ograniczenie może zmniejszyć częstość epizodów wysokiego pulsu lub nawet je wyeliminować. Istnieją jednak sytuacje, gdy wysoki puls jest symptomem choroby.  Epizody podwyższonego tętna towarzyszą pacjentom chorującym na nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca oraz nadczynność tarczycy. Zdarza się też podczas epizodów niedocukrzenia oraz u pacjentów z niedokrwistością.

Jeżeli obserwujemy u siebie nawracające epizody podwyższonego pulsu, warto omówić ten problem ze swoim lekarzem rodzinnym, który pomoże ustalić ich przyczynę.

Czy można obniżyć wysoki puls?

Wysoki puls występujący bez wyraźnej przyczyny jest stanem wymagającym konsultacji lekarskiej. Jeśli jednak wiemy, że przyczyną nie jest współwystępująca choroba, możemy podjąć próby jego obniżenia. Przede wszystkim warto pamiętać o regularnym wysiłku fizycznym oraz zbilansowanej diecie i nawodnieniu organizmu.

Pomocne mogą się okazać techniki oddychania, które wykorzystuje się w celu przezwyciężenia stresu. Oddech powinien być miarowy i spokojny, a każdy wdech głęboki. Przydać się mogą również rozmaite techniki relaksacyjne oraz ćwiczenia (np. joga), które ułatwiają unormowanie tętna.

Jeżeli źródłem problemu jest stres, pomóc mogą napary z ziół: melisy, rumianku, kozłka lekarskiego, szyszek chmielu oraz preparaty z wyciągami ziołowymi.

Wysoki puls a niskie ciśnienie

Zdawać by się mogło, że konsekwencją wysokiego ciśnienia powinien być wysoki puls, gdyż wartości te są ściśle ze sobą powiązane. Zdarza się jednak, że ciśnienie tętnicze krwi jest niskie, a puls wysoki. Dlaczego tak się dzieje?

Mianem tętna określa się częstotliwość, z jaką kurczą się komory serca w przyjętej jednostce czasu, z kolei ciśnienie tętnicze krwi określa siłę nacisku, jaką krew wywiera na ściany tętnic. Im niższe jest ciśnienie tętnicze, tym mniej krwi jest pompowanej przez serce. Są to sytuacje, w których organizm aktywuje szereg mechanizmów obronnych, aby zapewnić właściwy przepływ krwi przez tkanki i organy. Właśnie w takich momentach mamy do czynienia z wysokim pulsem przy niskim ciśnieniu, które występują np. przy odwodnieniu.

Zaburzenia ciśnienia i tętna występują też w przebiegu schorzeń tarczycy i kory nadnerczy, rozmaitych chorób kardiologicznych (m.in. niewydolność serca, wady zastawkowe) oraz nerwicy. Powodem może być także przyjmowanie niektórych leków nasennych, moczopędnych i przeciwnadciśnieniowych, dlatego wszelkie niepokojące objawy należy omówić ze swoim lekarzem prowadzącym lub lekarzem rodzinnym.