Czym jest grypa i jakie są jej objawy?

Grypa jest chorobą wirusową układu oddechowego, która w porównaniu do zwykłego przeziębienia ma zazwyczaj ostry przebieg. Wywołują ją wirusy grypy typu A i B, które dzielą się dodatkowo na różne podtypy w zależności od rodzaju białek, jakie występują na powierzchni cząsteczki wirusa. Najczęściej mamy do czynienia z tak zwaną grypą sezonową, występującą w okresie od jesieni do wczesnej wiosny. Niekiedy, co kilkanaście lub kilkadziesiąt lat, dochodzi do ujawnienia się dotychczas nieznanych, nowych rodzajów wirusa grypy, jak grypa świńska czy hiszpanka - mamy wówczas do czynienia z grypą pandemiczną.

W odróżnieniu od przeziębienia, przebieg grypy jest ostry i nagły, a objawy występują po około 2 dniach od zakażenia. Do typowych symptomów grypy należą:

• wysoka gorączka, powyżej 38°C;
• dreszcze, ból mięśni i bóle głowy, najczęściej w okolicy czołowej;
• uczucie rozbicia i złe samopoczucie;
• ból gardła i nieżyt nosa o niedużym nasileniu, co również odróżnia grypę od przeziębienia;
• suchy kaszel.

Umów się do lekarza rodzinnego

Ile trwa grypa?

Grypa zazwyczaj ustępuje samoistnie po około 3-7 dniach, czasem jednak niektóre objawy, takie jak kaszel czy uczucie rozbicia, mogą się utrzymywać dłużej. Ponad połowa zakażeń przebiega bezobjawowo. Jednak u osób z grupy zwiększonego ryzyka przebieg grypy może być nasilony oraz mogą rozwinąć się ciężkie powikłania. Osobami szczególnie narażonymi są:

• kobiety w ciąży, szczególnie w II i III trymestrze;
• osoby starsze po 65. r. ż. i dzieci do 5. r. ż.;
• osoby otyłe i z nadwagą;
• osoby ze schorzeniami przewlekłymi, takimi jak choroby płuc, serca, nerek, wątroby czy układu krwiotwórczego;
• osoby z niedoborami odporności.

Kiedy należy zgłosić się do lekarza?

Jeśli grypa czy przeziębienie mają lekki przebieg, a do leczenia wystarczają leki łagodzące objawy, nie ma potrzeby zgłaszać się do lekarza. Niepokojące powinny być natomiast następujące symptomy:

• duszność, sinica, krwioplucie, bóle w klatce piersiowej;
• zaburzenia świadomości, drgawki, utrata przytomności;
• ciężkie odwodnienie, charakteryzujące się zawrotami głowy, omdleniami czy osłabieniem.

W przypadku wystąpienia alarmujących objawów, zwłaszcza jeśli jesteś w grupie zwiększonego ryzyka, niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej. Na podstawie wywiadu zastosuje on odpowiednie dla Ciebie leczenie. Pozwoli to zminimalizować ryzyko ciężkiego przebiegu choroby oraz wystąpienia powikłań.

Jakie są przyczyny grypy?

Najczęstszą przyczyną zachorowań na grypę oraz wystąpienia poważnych powikłań jest brak szczepień ochronnych, które należy przeprowadzać co roku. Wynika to z faktu, że wirusy grypy stale mutują, dlatego co roku przygotowywane są nowe szczepionki.

Przeniesienie wirusa grypy na ludzi zachodzi:

• drogą kropelkową; 
• drogą pokarmową;
• w wyniku bliskiego kontaktu z zarażonymi osobami lub zwierzętami.

Jakie są powikłania grypy?

U osób z grupy ryzyka oraz osób niezaszczepionych, zwłaszcza w ciężkim przebiegu grypy, może dochodzić do wystąpienia poważnych powikłań, wymagających hospitalizacji lub opieki lekarza specjalisty: pulmonologa, neurologa czy kardiologa. Najczęstszymi z nich są:

• pierwotne grypowe zapalenie płuc lub wtórne bakteryjne;
• angina paciorkowcowa;
• zaostrzenie astmy, POChP;
• zespół Guillaina i Barrego;
• zapalenie mięśnia sercowego;
• niewydolność wielonarządowa;
• posocznica.

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Jak zapobiegać grypie?

Ponieważ grypa jest wywoływana przez wirusy, najważniejszym sposobem jej zapobiegania są coroczne szczepienia ochronne, stosowanie się do ogólnych zasad higieny oraz wykonywanie kilku prostych czynności, takich jak:

• częste i odpowiednio długie mycie rąk ciepłą wodą z mydłem, min. 30 sekund;
• unikanie zatłoczonych miejsc w okresie wzmożonej zachorowalności;
• dezynfekcja rąk środkami na bazie alkoholu;
• regularny wysiłek fizyczny o średnim natężeniu.

Jak leczyć grypę?

Podstawowymi zaleceniami w przebiegu grypy jest odpoczynek oraz picie odpowiedniej ilości płynów, szczególnie w przypadku wysokiej gorączki. Stosowane jest też leczenie objawowe, mające na celu złagodzenie nieprzyjemnych dolegliwości, jakie towarzyszą grypie, takich jak gorączka, zatkany nos, kaszel czy ból gardła. W leczeniu objawowym stosuje się leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, zmniejszające przekrwienie błony śluzowej nosa czy antyseptyczne, w postaci pastylek do ssania lub aerozoli. Aby odpowiednio dobrać leczenie do objawów, skontaktuj się z lekarzem rodzinnym lub porozmawiaj z farmaceutą.

W Polsce dostępne są też leki przeciwwirusowe do leczenia grypy, takie jak oseltamiwir czy zanamiwir, które dostępne są na receptę i stosowane tylko w określonych przypadkach.