Badanie ogólne moczu - na czym polega?

Badanie ogólne moczu należy, obok badania morfologii krwi, do badań podstawowych, które mają za zadanie poddać ocenie ogólny stan zdrowia. Poza aspektami profilaktycznymi, badanie ogólne moczu należy wykonać przy podejrzeniu chorób nerek, dróg moczowych, powikłań chorób takich jak cukrzyca, nadciśnienie oraz chorób układowych. Badanie to zawiera w sobie wiele parametrów jakościowych analizowanego moczu oraz obecności niepożądanych elementów. Do parametrów tych należą:

Umów termin wizyty u lekarza rodzinnego

Co to są leukocyty i jakie pełnią funkcje?

Leukocyty – białe krwinki – nie są jednorodną grupą komórek, lecz dzielą się na: granulocyty, limfocyty i monocyty. Z kolei same granulocyty można dalej podzielić na granulocyty obojętnochłonne, czyli neutrofile, granulocyty kwasochłonne – eozynofile oraz zasadochłonne – bazofile. Pomimo różnorodności, jakie są wśród poszczególnych leukocytów, wszystkie z nich odpowiedzialne są za zwalczanie patogenów chorobotwórczych.

Normy leukocytów w moczu

Leukocyty w moczu nazywane są terminem leukocyturii. Prawidłowo, leukocyty nie powinny znaleźć się w moczu, a wynik uznaje się za prawidłowy, kiedy jest mniejszy niż 4 wpw (w polu widzenia). W moczu, dodatkowo oprócz leukocytów, nie powinny znaleźć się: białka, glukoza, bilirubina, erytrocyty, bakterie, nabłonki okrągłe oraz wałeczki.

Leukocyty w moczu – co oznaczają?

Leukocyty w moczu świadczą przede wszystkim o zakażeniu dróg moczowych, które może się przejawiać zapaleniem pęcherza lub nerek. W przypadku mężczyzn leukocyty w moczu mogą być objawem zapalenia gruczołu krokowego, u kobiet szczególną rolę odgrywa prawidłowe pobranie próbki moczu, ponieważ leukocyty mogą się w niej znaleźć z zewnętrznego ujścia cewki moczowej. Leukocyturia wiąże się nie tylko z chorobami bakteryjnymi i może się pojawić również przy kamicy nerkowej lub nowotworze nerek. W stanach chorobowych obok leukocytów w moczu często wykrywane są również bakterie - stan ten nazywany bakteriurią.

Leukocyty i bakterie w moczu

Jednoczesna obecność leukocytów i bakterii w moczu pojawia się najczęściej przy zakażeniach układu moczowo-rozrodczego. Zdarza się, że leukocyturia z bakteriurią występują bezobjawowo i w zależności od grupy pacjentów stan ten nie wymaga leczenia lub wymaga bezwzględnego leczenia. Potwierdzenie jednoczesnego występowania leukocytów i bakterii w moczu u kobiet z cukrzycą, zdrowych kobiet oraz chorych kobiet i mężczyzn z uszkodzonym rdzeniem kręgowym lub założonym cewnikiem nie wymaga leczenia, a jedynie obserwacji. Leczenie podejmuje się natomiast od razu w przypadku chorych tuż przed, lub tuż po operacjach dróg moczowych oraz w przypadku kobiet w ciąży.

Jak postępować z leukocyturią?

Wysoki poziom leukocytów w moczu powinien od razu zwrócić naszą uwagę. Nie należy lekceważyć jakichkolwiek objawów mogących sugerować rozpoczęcie lub trwanie stanu chorobowego w naszym organizmie. Każdą stwierdzoną obecność leukocytów w moczu należy skonsultować z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej, szczególnie jeżeli potwierdzi się w moczu obecność leukocytów w ciąży lub u dziecka, warto zwrócić się do lekarza prowadzącego ciążę, lub w przypadku dziecka do pediatry.

Lekarzy w Twojej okolicy znajdziesz na stronie LekarzeBezKolejki.pl.

Bibliografia

1. Wanic-Kossowska, M., Pazik, J., Tomczak-Watras, W., i inn. Leukocyturia, bakteriuria - leczyć czy nie leczyć? 2009. Leukocyturia, bakteriuria-leczyć czy nie leczyć?. In Renal Disease and Transplantation Forum (Vol. 2, No. 2) s. 108-111.
2. Bil-Lula, I., Ćwiklińska, A., Kamińska, D., Kamińska, J., Kopczyński, Z., Kozłowska, D., Krzywonos-Zawadzka, A., Mantur, M., Mertas, A., Pietruczuk, M. J., Solnica, B., & Zoubek, I. (2019). Zalecenia Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej dotyczące badania upostaciowanych elementów moczu w medycznym laboratorium diagnostycznym. Diagnostyka Laboratoryjna, 55, s. 145–198.
3. Matysiak, M., Kabata, J., Hellmann, A. Leukocyty. Dostępne na stronie medycyna praktyczna: https://www.mp.pl/podrecznik/pediatria/chapter/B42.71.3.1.7. (Dostęp 10.2023)
4. Koźmińska, E. Leukocyturia. Medycyna po dyplomie. 2020. Dostępne na stronie: https://podyplomie.pl/medycyna/34140,leukocyturia (Dostęp 10.2023)

Autor