Jak zbudowana jest dwunastnica?

Dwunastnica to narząd przypominający wygiętą w kształt litery C rurkę o długości 25-30 cm. Jej początkowy odcinek łączy się z żołądkiem, a dokładniej częścią zwaną odźwiernikiem. Koniec dwunastnicy przechodzi w jelito czcze. Narząd można podzielić na następujące części:

• górną o długości 4 cm, zwaną również opuszką dwunastnicy — jest to część łącząca się z żołądkiem;
• zstępującą o długości 8-10 cm, od której odchodzi przewód żółciowy i trzustkowy, dostarczające enzymów trawiennych do światła dwunastnicy;
• pozioma (dolna) o długości około 6 cm i węższej budowie;
• wstępująca o długości około 6 cm o najwęższym świetle i licznych pofałdowaniach.

Umów się do lekarza rodzinnego

Co robi dwunastnica?

W silnie pofałdowanej ścianie dwunastnicy znajdują się komórki endokrynne, będące elementem układu hormonalnego. Odpowiadają za produkcję hormonów jelitowych, regulujących proces trawienia. Wśród najważniejszych należy wymienić sekretynę i cholecystokininę, które są wydzielane do światła jelita, gdy treść pokarmowa przesuwa się z żołądka w kierunku dwunastnicy.

Co dzieje się w dwunastnicy?

Pokarm, który zostaje rozdrobniony i wstępnie trawiony w jamie ustnej, poprzez przełyk trafia do żołądka, a z niego do dwunastnicy. W tej części miesza się z wydzieliną:

• trzustki, czyli sokiem trzustkowym;
• wątroby — żółcią;
• dwóch gruczołów jelitowych.

W wydzielinach znajdują się enzymy takie jak amylaza i lipaza. To dzięki nim w dwunastnicy może zachodzić dalszy proces trawienia węglowodanów, białek i tłuszczów. W tej części jelita ma miejsce również wchłanianie substancji odżywczych z pożywienia.

Jakie są objawy chorej dwunastnicy?

Objawy chorej dwunastnicy nie są specyficzne, dotyczą przede wszystkim dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Do najczęstszych należą:

• ból brzucha,
• biegunki,
• wymioty,
• nudności,
• wzdęcia,
• odbijanie,
• brak apetytu.

Wszystkiemu może towarzyszyć gorączka i ogólne osłabienie organizmu. Chora dwunastnica to również zaburzenie wchłaniania, które w skrajnościach prowadzą do niedożywienia i niedoborów składników odżywczych.

Gdzie i jak boli dwunastnica?

Chora dwunastnica jest przede wszystkim kojarzona z nagłym i ostrym bólem w środkowej części brzucha lub prawej strony nadbrzusza. Może promieniować w kierunku kręgosłupa, często nasilając się na czczo i parę godzin po posiłku, kiedy treść pokarmowa trafia do dwunastnicy.

Najpowszechniejsze choroby dwunastnicy

Stan chorobowy dwunastnicy może rozwinąć się na różnych płaszczyznach: zapalnych, nowotworowych, autoimmunologicznych, zakaźnych i wrodzonych. Podstawą w diagnozowaniu chorób dwunastnicy jest RTG, USG, TK jamy brzusznej, a także gastroduodenoskopia, która obrazuje stan dwunastnicy od środka za pomocą specjalnej kamery, wprowadzanej do przewodu pokarmowego. Lekarzem specjalizującym się w leczeniu chorób dwunastnicy i innych narządów układu pokarmowego jest gastrolog (gastroenterolog).

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Choroba wrzodowa dwunastnicy

Choroba wrzodowa dwunastnicy polega na występowaniu wrzodów trawiennych w tej części przewodu pokarmowego. Wrzody to ubytki w błonie śluzowej powodujące ból i krwawienie. Za powstawanie wrzodów odpowiada przede wszystkim zakażenie H. pylori, a także przewlekłe stosowanie leków przeciwzapalnych.

Uchyłki dwunastnicy

Uchyłkami nazywamy niewielkie uwypuklenia ściany przewodu pokarmowego. Najczęściej nie dają żadnych objawów i są wykrywane przypadkowo. Wskazaniami do leczenia są powikłania, np. zapalenie, krwawienie lub przedziurawienie jelita (perforacja).

Choroby pasożytnicze dwunastnicy

Najczęstszą chorobą pasożytniczą dwunastnicy jest lamblioza wywoływana przez pierwotniaka Giardia lamblia. W większości przypadków schorzenie nie daje żadnych objawów, czasami pojawia się brak apetytu, wodnista biegunka i bóle brzucha. Leczenie opiera się na zastosowaniu leków przeciwpasożytniczych.

Nowotwory dwunastnicy

Dwunastnica jest miejscem rozwoju zarówno nowotworów łagodnych, jak i złośliwych. Zdecydowanie częstszymi są te łagodne, np. gruczolaki, inaczej zwane polipami. Mogą one wywoływać krwawienia, nie dając przy tym specyficznych objawów. Najskuteczniejszą metodą walki z polipami jest ich chirurgiczne wycięcie.

Autor