Kiedy stosować hydroksyzynę?

Hydroksyzyna jest lekiem zarejestrowanym do objawowego leczenia lęku u dorosłych oraz do zmniejszania uczucia świądu skóry. Jest ona stosowana również na sen, u osób zmagających się z bezsennością. W tym wypadku jest używana poza wskazaniami rejestracyjnymi, zapisanymi w charakterystyce postaci produktu leczniczego. Zalecana przez lekarzy dawka hydroksyzyny przy problemach z zasypianiem waha się pomiędzy 10 a 50 mg. 

Umów wizytę u lekarza rodzinnego

Hydroksyzyna w łagodzeniu lęku

Działanie hydroksyzyny polega głównie na zmniejszeniu napięcia wewnętrznego, niepokoju i napięcia lękowego. Dzięki tym właściwościom stosuje się ją w leczeniu zaburzeń lękowych oraz przed operacjami w ramach premedykacji. Pomimo jej działania na ośrodkowy układ nerwowy nie zmienia ona aktywności kory mózgowej, przez co procesy myślowe po jej zastosowaniu nie są zaburzane.

Dawkowanie hydroksyzyny

W stanach lękowych hydroksyzynę stosuje się najczęściej w dawkach 50 mg na dobę w 2 lub 3 dawkach podzielonych. Jeśli ta ilość substancji nie przyniesie efektu, lekarz może zdecydować o zwiększeniu dawki nawet do 100 mg na dobę. Hydroksyzyna w aptekach występuje w postaci syropów i tabletek na uspokojenie.

Hydroksyzyna - czas działania

Po zażyciu syropu z hydroksyzyną działanie sedujące pojawia się po 5-10 minutach, natomiast przy stosowaniu tabletek na efekt będzie trzeba poczekać około 30-45 minut. W razie potrzeby należy skonsultować się z psychiatrą lub lekarzem rodzinnym, który zdecyduje o konieczności rozpoczęcia leczenia przeciwlękowego. Niektórzy mogą zastanawiać się, czy hydroksyzyna to psychotrop, skoro może zlecić ją m.in. psychiatria? Otóż hydroksyzyna należy do leków psycholeptycznych i anksjolityków.

Hydroksyzyna w zmniejszaniu świądu

Hydroksyzyna wykazuje działanie przeciwhistaminowe, dlatego jest używana w leczeniu skórnych odczynów alergicznych z towarzyszącym świądem. Efekt przeciwświądowy jest widoczny po około godzinie od zażycia tabletki. Początkowo stosuje się 25 mg preparatu przed snem. Z czasem po konsultacji z lekarzem dawkę hydroksyzyny można zwiększyć do 25 mg, 3-4 razy dziennie.

Czy hydroksyzyna jest bezpieczna?

Hydroksyzyna jest uznawana za lek bezpieczny. Jednak mimo to trzeba się liczyć z działaniami niepożądanymi, które mogą wystąpić przy jej stosowaniu. Do najczęściej występujących skutków ubocznych stosowania hydroksyzyny należą: 

• senność, która w zależności od celu zażycia hydroksyzyny może być uznana zarówno za wadę jak i zaletę;
• suchość błony śluzowej jamy ustnej;
• ból głowy;
• zmęczenie.

Znacznie rzadziej możemy mieć do czynienia m.in. z drgawkami, zaburzeniami widzenia, zwiększeniem masy ciała (tyciem), zmianami skórnymi, skurczem oskrzeli powodującym duszność czy zatrzymaniem moczu.

Przedawkowanie hydroksyzyny

Zażycie zbyt dużej dawki leku wpływa przede wszystkim na pojawienie się skutków nadmiernego działania przeciwcholinergicznego, depresji czy paradoksalnego pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego. Oznacza to, że u pacjenta mogą wystąpić m.in. nudności, wymioty, depresja oddechowa i zapaść krążeniowo-oddechowa. Pacjenci zmagający się z wahaniami ciśnienia tętniczego krwi mogą zastanawiać się, czy hydroksyzyna obniża ciśnienie? Podczas jej stosowania istnieje ryzyko wystąpienia niedociśnienia, dlatego osoby z niskim ciśnieniem powinny zachować szczególną ostrożność podczas jej stosowania.

Czy w ciąży i podczas karmienia piersią można stosować hydroksyzynę?

Hydroksyzyna przenika przez łożysko do płodu. W organizmie płodu osiąga ona większe stężenie niż u matki. Odnotowano przypadki, w których po zażyciu hydroksyzyny przez kobietę w późnej ciąży i/lub podczas porodu u dziecka pojawiły się działania niepożądane. Obejmowały one hipotonię, zaburzenia ruchowe, depresją ośrodkowego układu nerwowego, niedotlenienie i zatrzymanie moczu. 

Hydroksyzyna przenika również do mleka matki. W przypadku konieczności jej zastosowania powinno się przerwać karmienie piersią.

Przeciwwskazania do stosowania hydroksyzyny

Przeciwwskazaniami do stosowania hydroksyzyny są różne stany chorobowe pacjenta. Leku powinny unikać przede wszystkim osoby z wydłużonym odcinkiem QT, stwierdzonym w badaniu EKG. Szczególną ostrożność należy zachować również u pacjentów z obniżonym progiem drgawkowym, także u dzieci, gdyż występuje u nich zwiększone ryzyko wystąpienia napadu drgawek po zastosowaniu hydroksyzyny.

Poza tym hydroksyzyny nie powinno się podawać (lub należy zachować szczególną ostrożność) m.in.:

• po przebytym udarze mózgu;
• u pacjentów z jaskrą;
• przy utrudnionym odpływie moczu;
• u chorych z niewydolnością nerek;
• przy astmie.

Wiele osób zastanawia się także, czy można pić alkohol po zażyciu hydroksyzyny? Należy unikać jego stosowania podczas terapii hydroksyzyną, gdyż alkohol może nasilać działanie leku. Po zażyciu hydroksyzyny należy zrezygnować również z prowadzenia samochodu z uwagi na zaburzenie koncentracji i opóźnienie reakcji.

Hydroksyzyna - podsumowanie

Hydroksyzyna jest lekiem wydawanym z przepisu lekarza, a więc nie zostanie wydana bez recepty. Wdrożenie jej do leczenia i dawkowanie powinno być zawsze dokładnie omówione z lekarzem prowadzącym z uwzględnieniem innych stosowanych leków. 

Wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu na portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Bibliografia:

1. Hydroksyzyna (opis profesjonalny). Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=379 (Dostęp: 07.2023).
2. Hydroxyzinum, Charakterystyka Produktu Leczniczego. Dostępne na: https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/3001/characteristic. (Dostęp: 07.2023).
3. Hydroxyzinum PPH, 10 mg i 25 mg, tabletki powlekane. Charakterystyka Produktu Leczniczego. Dostępne na: https://www.polfawarszawa.pl/products/chpl/smpc-hydroxyzinum-pph-tabl-2017-05pl.pdf. (Dostęp: 07.2023).

Autor