Rumień guzowaty – co to za choroba?

Rumień guzowaty należy do schorzeń reumatologicznych. Charakteryzuje się obecnością w tkance podskórnej guzowatych zmian. Istotną rolę w rozwoju choroby pełnią kompleksy immunologiczne, które krążą w organizmie chorej osoby.

Schorzenie częściej dotyka kobiet niż mężczyzn, gdyż stanowią one około 85-90% wszystkich przypadków rozpoznania rumienia guzowatego.

Umów się do lekarza rodzinnego

Rumień guzowaty – przyczyny

Choć przyczyn pojawienia się rumienia guzowatego może być wiele, warto zwrócić szczególną uwagę na najczęstsze z nich. Schorzenie pojawia się zazwyczaj jako następstwo (powikłanie) zakażenia drobnoustrojami, m.in. paciorkowcami, prątkiem gruźlicy, innymi bakteriami, wirusami, a nawet grzybami. Czasem bywa następstwem ciąży.

Inną z przyczyn rozwinięcia się rumienia guzowatego może być nieprawidłowa reakcja organizmu pacjenta na stosowane leki, takie jak:

• doustna antykoncepcja hormonalna;
• sulfonamidy (środki przeciwbakteryjne);
• antybiotyki.

Schorzenie może być następstwem innej choroby, wśród których najczęściej do rozwoju rumienia guzowatego prowadzi sarkoidoza, czyli choroba płuc. Do rumienia guzowatego doprowadzić mogą również schorzenia tkanki łącznej, niektóre nowotwory czy nieswoiste zapalenia jelit.

W jaki sposób objawia się rumień guzowaty?

Objawami rumienia guzowatego są przede wszystkim charakterystyczne guzki zlokalizowane w tkance podskórnej. Lokalizacja zmian jest zróżnicowana, najczęściej jednak są to podudzia (przednia powierzchnia – golenie, a rzadziej tylna), niekiedy powierzchnia pośladków, ud lub korpusu, ramion, a nawet głowy.

Guzki mogą mieć zróżnicowaną wielkość (nawet do 5 cm średnicy), być pojedyncze lub zlane w większą całość. Miejsca, w których obecne są zmiany guzowate będą cechowały się ciepłotą oraz zaczerwienieniem. Na szczęście, po okresie od dwóch tygodni do około 2-3 miesięcy guzki znikają, a skóra wraca do prawidłowej kondycji (nie ma na niej blizn czy innych pozostałości guzowatych zmian).

Innymi objawami obecnymi w przebiegu rumienia guzowatego są m.in.:

• gorączka lub stan podgorączkowy;
• ból stawów lub zapalenie stawów;
• złe samopoczucie;
• stan zapalny górnego odcinka dróg oddechowych;
• ból brzucha;
• biegunka.

W jaki sposób diagnozuje się rumień guzowaty?

W celu zdiagnozowania rumienia guzowatego należy zgłosić się lekarza, który przeprowadzi szczegółowy wywiad, oceni powstałe zmiany i zleci niezbędne badania. Po pomoc można zwrócić się do lekarza rodzinnego, który po wstępnej ocenie może skierować nas do innego specjalisty, bądź bezpośrednio do lekarza reumatologa.

Pamiętaj, że wizytę u wybranego specjalisty możesz z łatwością i bez wychodzenia z domu zarezerwować za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Badania mające za zadanie umożliwienie weryfikacji podejrzenia rumienia guzowatego, obejmują ocenę parametrów krwi za pomocą badań laboratoryjnych - OB, CRP, poziom leukocytów i immunoglobulin. Dodatkowo, można wykonać badania obrazowe, jeśli potrzebę ich wykonania wskazuje etiologia schorzenia.

Co ciekawe, sama diagnoza według standardów postępowania klinicznego nie wymaga potwierdzenia schorzenia na podstawie badań laboratoryjnych czy obrazowych. Do postawienia rozpoznania rumienia guzowatego wystarczają objawy kliniczne, w tym przede wszystkim charakterystyczne guzowate zmiany w tkance podskórnej.

Rumień guzowaty – leczenie

Leczenie rumienia guzowatego obejmuje przede wszystkim terapię schorzenia odpowiedzialnego za powstanie rumienia. Postępowanie jest więc bardzo różne, dobierane indywidualnie do pacjenta.

Terapia rumienia guzowatego obejmuje także leczenie objawowe, które polega na stosowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Jeśli tego rodzaju preparaty nie przynoszą pożądanego efektu, wówczas sięga się po glikokortykosteroidy o działaniu przeciwzapalnym.

Bibliografia:

1. Wiercińska, M. (2017). Rumień guzowaty. Medycyna praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/140715,rumien-guzowaty. 
2. Zimmermann-Górska, I., Tuchocka-Kaczmarek, A. (2021). Rumień guzowaty. eMPendium.

Autor