Czym jest aminotransferaza alaninowa (ALT)?

ALT jest enzymem wewnątrzkomórkowym, pochodzenia cytoplazmatycznego. Uczestniczy w przemianach białek. Aminotransferaza alaninowa występuje przede wszystkim w wątrobie. W warunkach prawidłowych stężenie ALT we krwi jest śladowe, jednak gdy dochodzi do uszkodzenia komórek, szczególnie tych w wątrobie, poziom ALT wzrasta. Aby przeprowadzić właściwą diagnostykę, oprócz poziomu aminotransferazy alaninowej, warto również sprawdzić poziom aminotransferazy asparaginianowej (AspAT), bilirubiny, fosfatazy alkalicznej i dehydrogenazy mleczanowej.

Umów się do lekarza rodzinnego

Jak przygotować się do badania aminotransferazy alaninowej?

Aminotransferazę alaninową oznacza się we krwi. Do laboratorium, które wykona badanie, należy przyjść na czczo, czyli z zachowaniem ośmiogodzinnej przerwy od ostatniego posiłku. Ważne jest by 24 godziny przed wykonaniem oznaczenia nie pić alkoholu. Należy też poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach. 

Kiedy należy wykonać badanie aminotransferazy alaninowej?

Regularnie to badanie powinny wykonywać osoby:

• stale zażywające niektóre leki – tabletki antykocepcyjne, statyny, leki przeciwnowotworowe;
• z podejrzeniem wirusowego zapalenia wątroby;
• chorujące na cukrzycę;
• otyłe;
• nadużywające alkoholu. 

Oznaczenie poziomu ALT wykonuje się także, kiedy pojawiają się objawy mogące świadczyć o uszkodzeniu wątroby. Do tego rodzaju symptomów zaliczamy:

• zażółcenie skóry i błon śluzowych,
• wzdęcia,
• utratę apetytu,
• bóle brzucha po prawej stronie,
• skurcze mięśni,
• krwawienia z nosa i dziąseł,
• nudności i wymioty,
• ciemny mocz,
• odbarwiony stolec,
• świąd skóry,
• u mężczyzn – impotencję, zaburzenia libido, utratę włosów pod pachami i w okolicy łonowej,
• u kobiet – zaburzenia miesiączkowania, bezpłodność.

Poziom ALT oznacza się również w przypadku podejrzenia zatrucia pestycydami.

Normy poziomu aminotransferazy alaninowej (ALT)

Poziom aminotransferazy alaninowej powinien mieścić się w przedziale 5-40 U/l. U noworodków może być wyższy – od 40 do 200 U/l. Kobiety w ciąży mają czasami podwyższony poziom ALT. Również po intensywnym wysiłku fizycznym może wzrosnąć stężenie aminotransferazy alaninowej. 

Jak interpretować wynik badania aminotransferazy alaninowej?

Ważne jest, by otrzymane wyniki zawsze konsultować z lekarzem (rodzinnym, internistą lub innym specjalistą kierującym pacjenta na badanie), który w razie potrzeby zleci dodatkowe badania i szerszą diagnostykę.   

Pamiętaj, że wizytę u wybranego specjalisty możesz umówić bez wychodzenia z domu za pomocą portalu LekarzeBezKolejki.pl.

Wysokie stężenie ALT pojawia się w przypadku:

• marskości wątroby,
• alkoholowego zapalenia wątroby,
• polekowego zapalenia wątroby,
• ostrego lub przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby,
• uszkodzenia wątroby po zatruciu grzybami,
• stłuszczenia wątroby.

Podwyższony poziom nie tylko ALT, ale także AST (aminotransferaza asparaginianowa) może to świadczyć o martwicy mięśnia sercowego lub uszkodzeniu mięśni szkieletowych.

Również w ciąży oraz w wyniku stosowania leków obniżających poziom cholesterolu lub preparatów psychotropowych może dochodzić do takiej sytuacji. 

Obniżony poziom ALT występuje przy niedoborach witaminy B6, u osób niedożywionych oraz u chorych z zakażeniami dróg moczowo-płciowych. 

Wskaźnik AST/ALT

Oprócz badania stężenia ALT oznacza się również poziom AST. Ma to niezwykle ważne znaczenie diagnostyczne, bo istotny jest nie tylko poziom każdego z enzymów, ale też stosunek aktywności AST do ALT, zwany wskaźnikiem de Ritisa. 

Kiedy wskaźnik AST/ ALT jest wysoki może to świadczyć o:

• marskości wątroby,
• alkoholowym zapaleniu wątroby,
• ostrym zapaleniu wątroby. 

Jeśli stosunek AST do ALT wynosi mniej niż 1, a aminotransferaza alaninowa jest podwyższona trzykrotnie, pozwala to podejrzewać:

• stłuszczenie wątroby,
• ostre wirusowe zapalenie wątroby,
• chorobę Wilsona,
• hemochromatozę,
• celiakię.

Stosunek AST/ALT wyższy niż 1, a sama aminotransferaza alaninowa podwyższona pięciokrotnie, może to świadczyć o zawale serca lub miopatii.

Znaczenie aminotransferazy alaninowej (ALT)

Aminotransferaza alaninowa jest niezwykle ważnym enzymem, o dużym znaczeniu diagnostycznym. Oznaczenie jej poziomu pozwala różnicować choroby wątroby i jest często wykorzystywane do kontroli procesu leczenia.